Yenidoğan Sepsisi Nedir?

Sepsis vücuttaki bütün organları ve sistemleri tutan ağır bir enfeksiyondur. Doğumdan sonraki ilk 1 ay yenidoğan dönemi olarak tanımlanır. Adından da anlaşılacağı üzere yenidoğan sepsisi yenidoğan bebeklerde görülen sepsistir. Sepsis hayati tehlikeye sahiptir. Mortalite (Ölüm oranı) 1960’larda %10 iken günümüzde mortalite oranı giderek azalmıştır. Ancak buna rağmen çocuklarda ölüm sebepleri içinde ilk on nedenin arasındadır sepsis. Bu yüzden belirtiler görülür görülmez tedaviye başlanması çok önemlidir.

Yenidoğan sepsisi ikiye ayrılır. Erken başlangıçlı sepsis doğumdan sonraki ilk 7 gün içinde açığa çıkar. Geç başlangıçlı sepsis ise doğumdan sonraki 8. günden sonra ortaya çıkar.

Gelişmiş ülkelerde yenidoğan sepsisinin görülme sıklığı 1000 doğumda 1 ila 10 arasındayken maalesef geri kalmış ülkelerde bu oran 1000 doğumda 100 150’ye kadar çıkmaktadır.

Yenidoğan Sepsisinin Nedenleri Nelerdir?

Anne karnındaki bebek dış etkenlere karşı koruma altındadır. Bebeğin bakteri ve enfeksiyonlarla karşılaşması ilk doğum sırasında olur. Bebek annesinin doğum kanallarındaki enfeksiyonlara maruz kalır.

Erken yenidoğan sepsisinde genellikle doğum sırasında doğum kanalından edinilen bakteri ve enfeksiyonlar neden olur. Nadiren doğumdan önce de bebeğe enfeksiyon etkenleri ulaşmış olabilir. Doğum kanalından yukarıya enfeksiyon etkenlerinin ulaşması ve bebeğin içinde bulunduğu amniyon sıvısının enfekte olmasıyla, doğumun öncesinde erken yenidoğan sepsisi oluşabilir.

Geç sepsis etkenleri ise, annenin doğum yolu yada diğer sistemlerdeki enfeksiyonlar, doğumun olduğu hastanedeki enfeksiyonlar, ailedeki bazı enfeksiyonlar olabilir.

Erken doğum da yenidoğan sepsisinin nedenleri arasındadır. Bebek ne kadar erken doğarsa, yenidoğan sepsisine yakalanma riski o kadar yüksek olur.

Diğer risk faktörleri; Erkek bebeklerde sepsis görülme sıklığı daha yüksektir. Hamileliğin son aylarında annenin vajeninde grup B streptokok ve herpes gibi virüslerin olması de sespsis için riskdir. İkiz ve üçüz gebeliklerde de bebekler risk taşıyabilir. Doğumsal anomaliler de yenidoğan sepsis nedeni olabilir.

Yenidoğan Sepsis Tanısı

Sepsisin kesin teşhisi, yapılan kültürlerde mikroorganizmaların görülmesi ile yapılabilir. Tedaviye başlanmadan önce, beyin omurilik sıvısı kültürü, kan kültürü, idrar kültürü ve imkanlar mevcutsa trakeal aspirat kültürü alınır.

Boğazdan, dış kulaktan ve ciltten alınan kültürler tanının konması içi yeterli değildir fakat hangi mikroorganizmaların olduğu hakkında bilgi verir. Ayrıca gram boyama incelemesi de yapılabilir.

Durumu normal seyreden bir bebekte anormal olan her bulgu sepsis belirtisi olabilir. Genellikle vücudun birden çok sistemini etkileyen bulgular görülür ancak vücudun tek bir sistemini etkileyen bulgular da görülebilir.

Yenidoğan Sepsisinin Belirtileri Nelerdir?

En sık görülen belirtiler;

Ateş veya hipotermi ( vücut ısısının düşük olması)
Kalbin hızlı veya yavaş artması
Tansiyon düşüklüğü
Huzursuzluk, çok uyuma, halsizlik
Sarılık
Bebeğin kasılması ve havale geçirmesi
Beslenmede sorunların olması, tekrarlayan kusma, karın şişliği
Kanama

Yenidoğan Bebeklerde Sepsis Tedavisi Nasıl Yapılır?

Erken dönemdeki bulgular çok belirsizdir, diğer hastalıklardan ayırt etmek oldukça güçtür. Fakat yenidoğan sepsisi bebeğin hayatını tehlikeye atan çok tehlikeli bir hastalıktır ve vakit kaybetmeden tedaviye başlanması gerekir.

Bulgular görülen bebeklerde alınan kültür sonuçlarını beklemek için geçen süre bebeğin yaşam şansını azaltacağından kültürler alınır alınmaz ampirik antibiyotik tedavisine başlanır. Bulguların görüldüğü durumlarda tedaviye başlamak, başlamamaktan daha olumludur.

Kültür sonuçlarının beklendiği 3 günlük sürede antibiyotik tedavisine devam edilirken, 3 günün sonunda sonuçların çıkmasıyla birlikte ya tedaviye devam edilir ya da sonlandırılır.

İlk Yayın Tarihi: 14 Eylül 2016 @ 17:41