Reaktif Bağlanma Bozukluğu

Reaktif bağlanma bozukluğu 5 yaşında önce görülen bir çeşit gelişimsel bozukluktur. Çocuk büyüdükçe duygusal, fiziksel ve sosyal sorunlar devam eder. Oluşma sebebi olarak, bebeğin doğumdan sonraki ilk yılında ebeveyn veya bakım veren kişinin yanlış davranışları sonucu ortaya çıkar diyebiliriz. Çocuk yanlış bakım ve ilgisizlik sebebiyle çevresindeki kişilerle duygusal bağ kurmayı reddeder.

Normal- sağlıklı gelişim gösteren bebekler annelerine bağlanırlar. Altlarına yaptıklarında temizlenmeleri, beslenmeleri, anneleriyle oyunlar oynamaları, birlikte vakit geçirmeleri, annenin bebeği ile sık sık konuşması bebeğin annesine bağlanmasını sağlar. Fakat bebeğin duygusal ve fiziksel ihtiyaçları zamanında ve doğru biçimde yerine getirilmezse, bağlanma gerçekleşmez ve bebek çevresindekilere güvenemez.

Sonuç olarak, çocuk ilişki kurmaktan kaçınır, duygusal, fiziksel ve zihinsel gelişimi olumsuz etkilenir.

Reaktif bağlanma bozukluğu tanısı almış çocuklar, daha konuşmayı bile öğrenmeden, dünyanın güvensiz bir yer olduğunu öğrenirler. Çevresindeki yetişkinlerin ihtiyaçlarını karşılamayacağını görürler. Kendilerine koruyucu bir kabuk örerler. Yetişkinlere bağımlı olmak yerine,  çocuk ördüğü kabuk ile dünyaya baş etmeye çalışır. Bu kabuğu kırmak için çalışan herhangi biri çocuk için tehdit olarak görülür.

Tepkisel bağlanma bozukluğunun belirtileri;

Gülümseyememe,
Başkalarını takip etme fakat sosyal etkileşimlerden uzak durma,
Yardım veya destek isteyememe,
Çekingenlik, korku, üzüntü, sinir, yorgun görünüm,
Konfor arayışında olmama,
Oyunlara karşı ilgisizlik,
Kucaklandığında, sarıldığınızda kolunu uzatamaması genel belirtileridir.

Reaktif bağlanma bozukluğunun görülme riskinin arttıran durumlar şu şekilde sıralanabilir;

Yetiştirme yurdunda yaşayan çocuklarda,
Bakıcısı sık sık değişen çocuklarda,
Koruyucu ailesi sık sık değişen kimsesiz çocuklarda,
Çocuğun çeşitli sebeplerle örneğin bir hastalık sonucu hastanede uzun süre tedavi görmesi ve ebeveynlerinde uzun süre ayrı kalması sonucunda,
Ebeveynlerin sorumluluklarını yerine getirmemesi durumlarında,
Yani ihmal edilmiş çocuklarda reaktif bağlanma görülme olasılığı daha fazladır.

Reaktif bağlanma bozukluğunun engellenebilir olup olmadığı kesin olarak bilinememektedir. Ancak oluşma riskini azaltabilecek bazı yöntemler vardır. En önemli yöntem bebeklerin ve çocukların fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının gelişimleri için uygun ortam sağlanması ve fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının sürekli karşılanmasıdır. Bunun için aşağıdaki öneriler işe yarayabilir;

Çocuk yetiştirmek konusunda yeterince bilgiye sahip değilseniz, bu konu hakkında bilgi almak için dersler alabilirsiniz.
Çocuğunuzla ilgilenmeli, oyunlar oynamalı, konuşmalı, dokunmalı, göz kontağı kurmalısınız.
Çocuğunuzun bakım ihtiyacını karşılarken, örneğin beslerken, altını değiştirirken, uyuturken, yıkarken tüm bunları özenerek yapın. Sevgi dolu ve samimi bir ortam yaratın.
Bir tartışma sonrası, çocuğunuzla tekrar iletişime geçin. Yaptığı hataları sakin bir şekilde anlatın ve tekrar sevgi bağını kurun. Atacağınız adımların gerilime sebep olmayacağından emin olun.
Bebeğinizi iyi tanıyın. Bebeğiniz farklı ihtiyaçları için farklı şekillerde ağlayabilir, bu size bebeğinizin ihtiyaçlarını doğru biçimde yerine getirmek için yardımcı olur. İyi bir gözlemci olun.

Reaktif bağlanma bozukluğunda erken tanı ve tedavinin önemi büyüktür. Zamanında teşhisi yapılmış ve tedaviye başlanmış olan çocuklar zamanla yaşıtlarının gelişimsel seviyelerine ulaşabilirler.

İlk Yayın Tarihi: 22 Ocak 2018 @ 14:43