Aşı Takvimi ve İçerikleri

Sağlık Bakanlığı Aşı Takvimi – 2013

DaBT-İPA-Hib: Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio, Hemofilus influenza tip b Aşısı (Beşli Karma Aşı)
KPA: Konjuge Pnömokok Aşısı
KKK: Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak Aşısı
DaBT-İPA: Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio (Dörtlü Karma Aşı)
OPA: Oral Polio Aşısı
Td: Erişkin Tipi Difteri-Tetanoz Aşısı
R: Rapel (Pekiştirme)
* Aralık 2012’den itibaren

Aşı Takvimindeki tüm aşılar ücretsizdir.

Referans :
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu web sitesi, “Aşıyla Hastalıkları Aşıyoruz”, http://www.thsk.gov.tr/tr/index.php/haberler/411-asiyla-hastaliklari-asiyoruz, erişim tarihi: 20.11.2012

Bunların dışında, henüz Türkiye için aşılama programına girmemiş olan 3 aşı vardır:

• Rotavirüs aşılar: Bunun da iki çeşidi vardır. 6 hafta ile 6 ay arasında 2 ya da 3 doz yapılr. En az 1 ay arayla 2 veya 3 doz halinde ağızdan damla şeklinde verilir. Piyasada bulunan 2 farklı marka aşıdan biri 2, diğeri 3 doz olarak önerilmektedir.
• Meningokok aşısı: Meningokok mikroplarının 4 tipine karşı bağışıklama sağlar.  9 aylıktan itibaren yapılabilir.  9 ay-2 yaş arasındaki çocuklara 3 ay arayla 2 doz; 2-11 yaş arasındakilere tek doz olarak yapılır.
• HPV (Human papillomavirüs aşısı): 9-26 yaş arasındaki kızlara, 6 aylık bir sürede 3 kez  yapılır.

Bu aşılara tek tek kısaca bakmak gerekirse:

1.)    Hepatit B aşısı: Hepatit B kronikleşme eğilimi olan, siroza ve karaciğer kanserine yol açabilen çok ciddi bir hastalıktır. Cinsel yoldan, kan ürünleriyle, ya da sıkı bir şekilde birlikte yaşarken bulaşabilir. Rutin aşılamadan sonra ülkemizde hepatit B’ye bağlı siroz ve kronik hepatit sıklığında büyük oranda azalma sağlanmıştır.

2.)    BCG: Vereme karşı yıllardır kullanılan bir aşıdır. Deri içerisine yapılması nedeniyle yapılış tekniği özel bir beceri gerektirir. Amerika ve pek çok Avrupa ülkesinde artık yapılmamaktadır. Aşı yapıldıktan sonra tüberküloz tanısı koymada yardımcı bir yöntem olan PPD testini pozitifleştirdiğinden, tanıda bazen güçlüklere neden olmaktadır. Aşı % 100 koruyuculuk sağlamamakla birlikte, ağır tüberküloz enfeksiyonlarını önlediği kabul edilir. Eskiden 7 yaşında 1 doz daha yapılırken, bu uygulamadan artık vazgeçilmiştir.

3.)    Difteri, Tetanos, Boğmaca: Difteri bu aşı sayesinde Türkiye’de artık görülmemektedir. Keza tetanos da çok azalmıştır. Ciddi ve kirli yaralanmalarda ve hayvan ısırıklarında tek başına tetanos aşısı mutlaka yapılmalıdır. Aslında herkesin 5 yılda bir tetanos aşısı olması önerilir. Boğmaca aşısı yüzde yüz koruma sağlamaz, ve sağladığı bağışıklık da 5 yıldan sonra azalmaya başlar. Onun için, hamileleri, erişkinleri ve ergenleri de tekrar aşılayarak toplumsal bağışıklığı artıracak yeni stratejiler geliştirilmeye çalışılmaktadır.

4.)    Polio (çocuk felci) aşısı: Çocuk felci ciddi kol bacak felçlerine yol açarak çocukları sakat bırakan bir hastalıktır. Düzenli aşılamalar sayesinde ülkemizde 1998 yılından beri Polio olgusu görülmemektedir. Bununla birlikte çevremizdeki ülkelerde hala polio vakalarının olması, seyahatler, göçler, savaşlar, salgınlar vb nedeniyle her an tekrar hastalık hortlayabilir düşüncesiyle aşılamaya devam edilmektedir. Aşının ağızdan alınan ve iğne şeklinde olan iki çeşidi vardır. Ağızdan verilen formu canlı aşı olduğundan, dışkıyla çevreye yayılıp toplumsal bir bağışıklanma sağladığı için önerilir. Bağışıklık bozukluğu olanlara yapılmaz. Ülkemizde ağızdan ve iğne şeklinde (inaktif) aşı birlikte yapılmaktadır.

5.)    Hemofilus influenzae tip B (HİB) aşısı: Halk arasında menenjit aşısı olarak bilinir. Bu mikrop menenjitin yanı sıra, küçük çocuklara zatürre ve sepsis gibi ciddi hastalıklara da neden olabilir. Menenjit yapabilen diğer mikroplar pnömokok ve menigokoklardır. DİFTERİ-TETANOS-BOĞMACA-POLİO ve HİB hep birlikte tek bir enjeksiyonla 5li aşı şeklinde yapılmaktadır.

6.)    Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak aşısı: Üçlü aşı şeklinde yapılır. Aşılamalar nedeniyle bu hastalıkların sıklıkları çok azalmıştır. Yine de özellikle kızamık, zaman zaman küçük salgınlar yapabilmektedir. Bu nedenle okullarda, ya da sağlık kuruluşlarında kızamığa karşı destekleyici aşılama kampanyaları yapılmaktadır. Daha önce aşılanmış olan çocukların bu kampanyalarda tekrar aşılanmasının bir zararı yoktur.

7.)    Suçiçeği aşısı: Suçiçeği aslında hafif seyirli bir döküntülü hastalık olmakla birlikte, ergenlik ve sonrası geçirildiğinde, ya da bağışıklığı azalmış, örneğin kanser tedavisi gören kişilerde çok ağır seyredebilir.

8.)    Hepatit A aşısı: Hepatit A, Hepatit B’ye göre çok daha hafif seyirli ve kronikleşmeyen bir hepatit türüdür. Bulaşma kirli sularla ya da yiteceklerle olur. Bu hastalık ta özellikle erişkin yaşlarda daha ağır, bazen de hızla karaciğer yetersizliğine götürecek denli ciddi seyirli olabilmektedir.

9.)    Pnömokok aşısı: Halk arasında zatürre aşısı olarak da bilinir. Zatürreye neden olan birçok başka mikroplar da olduğu gibi, pnömokoklar da sadece zatürre yapmazlar: Orta kulak enfeksiyonlarının, sinüzitlerin, sepsis ve menenjitin de en önemli etkenlerindendirler. Birçok farklı çeşitleri vardır. Aşılama sayesinde bu mikrobun neden olduğu menenjit ve sepsis gibi ağır tablolarda ciddi, zatürrede orta derecede azalma olmuştur. Orta kulak enfeksiyonlarındaki azalma daha kısıtlıdır.

10.) Rotavirüs aşısı: Henüz rutin bağışıklama tablomuza girmemiştir. Rotavirüs, özellikle 2 yaşından küçük çocuklarda ciddi ishallere neden olan bir hastalığa yol açar. Daha çok kışın enfeksiyon yapar. Aşı rotavirüs ishallerini büyük oranda önlemektedir.

11.) Meningokok aşısı: Meningokoklar hızlı seyreden ve tedavi edilmediğinde hızla ölüme yol açabilen bir menenjit türüne ve meningokoksemi dediğimiz ağır sepsise yol açar. Bazı ülkelerde yerleşik bir hastalık şeklindedir. Sahra altı Afrika ülkeleri, Suudi Arabistandan Orta Asya ülkelerine dek uzanan ülkeler meningokok kuşağı olarak tanımlanır ve bu ülkelere gidenlere meningokok aşısı yapılır. Mikrobun 5 tipi bulunur. B tipine karşı henüz bir aşı geliştirilememişken; A, C,Y ve  W135 tiplerine karşı konjüge bir aşı ve  hastalığın  en  riskli  olduğu  bebeklik  çağından  itibaren yapılabilir. Aşı ülkemize 2013 yılında gelmiş olup, henüz rutin aşılama programına girmemiştir. C tipine karşı ülkemizde olmayan başka bir aşı daha vardır, ama küçük çocuklarda etkili değildir.

12.) HPV aşısı: HPV rahim ağzı kanseri yapan bir virüstür. Virüs aynı zamanda genital siğillere de yol açar ve alındıktan yıllarca yıl sonra kansere yol açar. Bu aşı ile bu kanserin önüne geçilmesi öngörülmektedir. Etkinliği ile ilgili çelişkili görüşler bulunmaktadır.

İlk Yayın Tarihi: 11 Kasım 2013 @ 22:51