Suyla Bulaşan Hastalıklar

Kirli sularla bulaşan hastalıklardan günlük yaşamda en sık karşılaştıklarımız; sadece kusma, sadece ishal veya kusma ve ishal yakınmalarının birlikte olduğu, ateşin de eşlik edebildiği basit mide-bağırsak bozukluğu olarak düşünülebilecek, tıp dilinde “ gastroenterit” dediğimiz klinik tablolardır.

Ayrıca, basilli dizanteri, kolera, tifo, amebiazis, giardiazis gibi hastalıklar da kirli sularla bulaşan, en sık görülen hastalıklardandır.

Basilli Dizanteri

Şigellalar, basilli dizanteriye yol açan mikroorganizmalardır. Bulaşma; enfekte olmuş el ve eşyalar ile veya bulaşık besinler ve su ile olur. Karasinekler de hastalığın yayılmasında rol oynarlar. Basilli dizanteri, sıcak iklimli yörelerde ve yaz aylarında, özellikle 1-4 yaş arasındaki çocuklarda olur. Çok az sayıda mikroorganizma bile hastalığa yol açabilir.

Genellikle 1-3 gün kadar süren bir kuluçka döneminden sonra, ateş ve kramp şeklinde karın ağrısının ardından, günde 10-30 arasında değişen, sulu yeşilimsi, giderek kanlı mukuslu bir görünüm kazanan dışkılar görülür.

Küçük çocuklarda havaleler de olabilir. Kimi zaman, ağır su ve tuz kaybına bağlı şok tablosu görülebilir. Hastalık belirtileri, genellikle 7-10 gün içinde geriler. Daha sık rastlanan hafif olgularda, dışkının görünümü normal olabilir ve klinik belirtiler siliktir. Ancak, yeni doğan, erken süt çocukluğu dönemi ve bağışıklığı bozuk kişilerde, hastalık ağır seyreder ve ölümcül olabilir. Hastalığın kesin tanısı, dışkıda etkenin üretilmesi veya antijen testiyle ile konur. Tedavide sıvı ve elektrolit kaybının önlenmeye çalışılmasının yanı sıra, ishal süresini ve basil atılmasını azalttığı için antibiyotik kullanılabilir.

Kolera

Bulaşmada, enfekte su kaynakları ve besinler önemlidir. Çevre sağlığı koşullarının kötü olduğu, sıcak ve nemli iklime sahip ülkelerde hastalık daha sık görülür. Kolerada kuluçka dönemi, genellikle 2-3 gündür. İlk belirti, birden başlayan, ağrısız, kokusuz, bol sulu ve içerisinde kan veya mukus bulunmayan, çoğu kez pirinç suyunu andıran bir ishaldir. Ağır olgularda, günlük sıvı kayıpları 20 litreye kadar çıkabilir. İshali izleyerek bol miktarda kusmalar başlar, genellikle ateş yoktur. Tansiyon düşük, nabız hızlıdır. Kısa zamanda sıvı kaybına bağlı şok tablosu görülebilir. Tedavide en önemli şey, kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin hızla yerine konmasıdır. Antibiyotikler, hastalığın süresini ve etkenin dışkı ile atılma süresini kısaltır.

Amipli Dizanteri

Amipli dizanteri, tropikal ve subtropikal iklimli ülkelerde, ülkemizde de Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde görülen, enfekde olmuş, besin ve içme sularının kullanılmasıyla bulaşır. İnsan dışkısının gübre olarak kullanılması, bozuk kanalizasyon sistemi ve temiz içme suyu kaynaklarının olmaması hastalığın yaygınlığını arttırır. Bulaşmada, karasinekler ve enfeksiyonlu kişilerle direkt temas da rol oynar.

Kuluçka dönemi, ortalama 2-4 haftadır. Hastalık, bağırsak sistemini tutarak, karın ağrısı, kanlı ishal, vücuttan su kaybı, titreme ile yükselen ateş yapabildiği gibi; karaciğer, kalp, beyin, dalak gibi organları da etkileyerek, abse oluşumuna yol açabilir. 

İlk Yayın Tarihi: 28 Ekim 2013 @ 10:21