Çocuklarda Artikülasyon Bozukluğu (Konuşma Bozukluğu)

Çocuklarda Artikülasyon Bozukluğu (Konuşma Bozukluğu)

Artikülasyon bozukluğu, sesleri çıkarırken bazı seslerin atlanması, başka sesler eklenmesi veya seslerin çarpıtılması sorunudur. Artikülasyon bozukluğu olan çocuklar gelişimsel seviyeleri ile paralel olarak çıkarması gereken sesleri çıkaramazlar.

Eğer artikülasyon bozukluğu çok ciddi bir vaka değilse, bu durum okul çağına kadar fark edilemeyebilir. Fakat daha ciddi vakalarda çocuk henüz 3 yaşındayken gözlemlenebilir.

Küçük çocuklar zaten yaşları gereği henüz konuşmayı tam olarak beceremezler. Fakat artikülasyon bozukluğu olan çocuklar, yaşça kendisinden daha küçük çocuklar gibi konuşurlar. Ağır vakalarda ise çocuk pek çok kelimeyi yanlış telaffuz edebilir ve çocuğun konuşması anlaşılmaz olabilir.

Artikülasyon Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir?

Dudak ve dil gibi organların bozukluğu artikülasyon bozukluğuna neden olabilir. Örneğin dudakların yarıklığı veya dudağın olağan dışı gergin olması gibi.

Dil kaslarının düzgün çalışamaması,
Damak yarığı veya damağın yüksek olması,
İşitme kaybı,
Zeka geriliği,
Çene kaslarındaki problemler,
Dil bağının dil ucuna fazla yakın olması,
Burunda et olması

Yukarıdaki fiziksel sebepler haricinde aile içindeki sorunlar, boşanma, çocukta utangaç kişilik gibi psikolojik sebepler de artükilasyon bozukluğuna sebep olabilir.

Artikülasyon Bozukluğu Bebeksi Konuşmaya Benzetilebilir

Artikülasyon bozukluğu sorunu yaşayan çocukların çıkardığı sesler, bazen bebeksi konuşmaya benzetilebilir. Zaten yaşları gereği bazı kelimeleri, sesleri ve heceleri tam olarak çıkaramayan çocuklarda artikülasyon bozukluğunu tespit etmek aileler için zorlayıcıdır.

Fakat eğer çocuğunuz 3-5 yaşından daha büyükse ve konuşmasında ciddi bozukluklar varsa bu bebeksi konuşma değil, artikülasyon bozukluğu olabilir.

Artikülasyon Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?

Artikülasyon bozukluğunu 4 temel belirti ile değerlendirebiliriz. Bunlar atlama, yerine koyma, ekleme ve çarpıtmalardır.

Atlamalarda, çocuk kelimelerdeki harflerin yalnızca bir kaçını söyler. Örneğin televizyon yerine telezon demesi gibi.

Yerine koymada, çocuk kelimelerdeki harflerin yerine başka harfler koyar. Örneğin kestane yerine keştane demesi gibi.

Eklemelerde, çocuk kelimelere fazla harfler ekler. Örneğin pilav yerine pilyav demesi gibi.

Çarpıtmalarda, ise çocuğun çıkardığı kelimeler tam olarak doğru değildir fakat gerçeğine yakındır. Örneğin ekmek yerine eppek demesi gibi.

Artikülasyon Bozukluğunun Tedavisi Nasıl Olur?

Artikülasyon bozukluğunun tedavisi emek, zaman ve sabır gerektiren bir süreçtir.

Eğer artikülasyon bozukluğunun sebebi fiziksel ise örneğin, damak yarığı veya işitme sorunu gibi, öncelikle bu fiziksel sorun ortadan kaldırılır.

Tedavi sürecinde ilk olarak çocuğun probleminin farkına varması sağlanır. Çocuğun yanlış telaffuz ettiği kelime veya sesleri önce yanlış halleri sonra doğru halleri ile birlikte çocuğa dinletilir. Aradaki farkı anlayabilmesi sağlanır.

İkinci aşamada, yanlış söylenen sözlerin düzeltilmesine başlanır. Çocuğun yanlış çıkardığı seslerden yanlış olduğunun farkına vardıkları ile başlanır. Bu aşamada çocuğun dinleme alışkanlığını edinmesi önemlidir. Çocuk defalarca yanlış çıkardığı seslerin doğrusunu dinler, terapisti ile birlikte ayna karşısında kendisinin ve terapistinin söz konusu sesleri nasıl çıkardığı incelenir. Çocuğun birden fazla sesi yanlış çıkarması durumunda, dudak ve dil hareketleri izlenerek düzeltmeye daha yatkın olabileceği, çocuk için daha kolay olan seslerden başlanır.

Tedavinin üçüncü aşamasında ise çocuk doğru telaffuz etmeye başladığı kelimeyi cümle içerisinde kullanması için teşvik edilir.

Artikülasyon bozukluğunun tedavisinde çocuğun yanlış kullandığı, dil, nefes, çene, gırtlak, dudak gibi organlarının doğru kullanımı yapılacak egzersizlerle düzeltilir.

Çocuğun küçük başarılarında dahi sözlü övgülerden kaçınılmamalı ve motivasyonu arttırılmalıdır.

Ebeveynler çocuklarına destek olmalılar.

Ebeveynlerin bu dönemde çocuklarına destek olmaları, sıkılarak konuşmasını bölmemeleri, çocuk konuşurken sürekli kelimelerini düzeltmemeleri gerekir. Çocuğun yakın çevresi veya arkadaşları tarafından alay edilmesine engel olunmalıdır.

Çocuk yanlış bir kelime söylediğinde, doğrusunu söylemek yerine o kelimeyi cümle içinde sohbet edercesine kullanmak daha doğru olur. Örneğin çocuğunuz “Köpük” dediğinde “Köpük değil köpek” demek yerine, “Evet küçük köpek ne kadar sevimli değil mi?” şeklinde anlamlı cümle kurmak gereklidir.

Tedavi olmadan artikülasyon bozukluğunun giderilmesi mümkün müdür?

Bazı çocuklar zamanla konuşmalarındaki yanlışlıklar düzeltebilirler. Fakat bazı durumlarda bu bozukluklar kalıcı da olabilir. Bu yüzden çocuğun bir dil ve konuşma uzmanı tarafından görülmesi ve uzmanın görüşüne göre hareket edilmesi gereklidir.

İlk Yayın Tarihi: 18 Mayıs 2016 @ 16:05