Okul Öncesi Eğitimde Ceza Verme Olgusu: Bir Vaka

Her ne kadar atalarımız “Dayak cennetten çıkma” gibi bir atasözü üretip kelime dağarcığımıza katmışlarsa da günümüzde artık dayak gibi fiziki şiddete dayalı bir cezayı hele de çocuklarımız için kabullenmemiz, içselleştirmemiz mümkün değildir. Bizim ele almak istediğimiz konu okul öncesi 0-5 yaş dönemindeki çocukları sözlü şiddete veya eylemsel sınırlamalara yönelik cezaya maruz bırakmanın doğru ve geçerli bir disipline etme aracı olup olmadığı ile ilgilidir. Başka bir deyişle bağırıp çağırıp istenmeyen bir eyleminden sözünden ötürü çocuğa belli bir yaptırım uygulamaktan söz ediyoruz.

0-5 yaş okul öncesi çocuklarına ceza vermek Çocuk Gelişim Uzmanı Pedagog Adem Güneş’in de vurguladığı gibi başka bir anormal davranışı tetiklemektedir. Bu saptama o kadar yerinde ve doğrudur ki bu olguyu destekleyen yakın bir geçmişte bize sosyal medya kanalıyla aktarılan bir gerçek olayı size vaka olarak sunmak isteriz. Tabii ki olay kahramanlarının isimleri değiştirilmiştir.

Emine Hanım biri 48 aylık bir diğeri 28 aylık iki kız annesidir. 48 aylık büyük kızı Pelin bir süredir sürekli olarak annesinin makyaj malzemelerini karıştırmayı adet haline getirmiştir. Tabii ki karıştırmakla kalmayıp ruj denemeler sonucu göz kalemlerinin ucunu kırıp, açmaya kalkıp tekrar kırmalar şeklinde her tür istenmeyen davranışlar ya da deyim yerindeyse muzurluk söz konusudur. Emine Hanım her seferinde bağırıp “Bir daha görmeyeceğim; bunlar benim özel eşyalarım anladın mı?” dese de sonuç nafile olmaktadır. Pelin her seferinde karşı konulmaz bir istekle annesinin eşyalarını karıştırmaya yönelmektedir.  Bir gün Pelin koca bir şişe parfümü kazayla yatak odası halısının üstüne dökünce bardağı taşıran son hamleyi yapmış olduğundan Emine Hanım çileden çıktı. Öyle bir ceza vermeliydi ki artık kızı bu muzurlukları aklına bile getirmemeliydi. Pelin’e dönerek “Sana yatak odası yasak. Bir daha senin yatak odasına girdiğini görürsem yeminle bir daha sana oyuncak almam bak ağzımdan büyük yemin çıktı” şeklinde azarlar.

O kadar bağırır çağırır ki akşam eşi eve geldiğinde hala öfkesini yenememiş durumdadır. Bu olaydan sonra yaklaşık bir hafta kadar sorunsuz geçer; Emine Hanım mutludur. Sonunda nasıl da sözünü geçirmiştir diye düşünmektedir. Maalesef bir gün gözlerine inanamadığı bir olay başına gelir. Küçük kızı 28 aylık Sude annesinin tüm makyaj malzemeleriyle birlikte yerde oyun oynamaktadır ve yüzü gözü her tarafı ruj ve göz farlarıyla boyanmıştır. Bu boyanmadan yerdeki halıda nasibini yeterince almış görünmektedir.

Emine Hanım adeta delirmiş bir ses tonuyla “Sude bu ne hal?” diye bağırınca Sude gözleri kocaman açılmış Emine Hanım’a “Ablamla ben annecilik oynuyoruz.” diye çaresizce bakarak cevap verir.

İlk Yayın Tarihi: 31 Aralık 2015 @ 22:14