Ruhsal Travmalar ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu

Ruhsal Travmanın Etkileri

Travma yaşayanlar yaşadıkları olayları istemedikleri halde ve nedensiz yere sık sık hatırlayabilirler. Bu tür anılar, düşünceler, hayaller, kişiye ciddi bir sıkıntı verebilir. Yaşadığı olay kişinin rüyalarına girer, gördüğü kabuslar uyku düzenini bozar. Travmayı hatırlatan herhangi bir durum, yer, nesne, görüntü veya ses gibi uyaranlar, kişide ciddi bir sıkıntı yaratır ve çoğunlukla bu sıkıntıya eşlik eden çarpıntı, titreme, terleme, nefes darlığı gibi fiziksel belirtilere yol açabilir. Örneğin bir trafik kazasından sonra arabaları görmek ya da depremden sonra enkaz görüntüleriyle karşılaşmak, kişileri zorlayabilir. Bazı durumlarda ise, yaşanılan olay kişinin gözlerinin önünden bir film şeridi gibi geçer ya da kişi o olayı tekrar yaşıyormuş gibi hisseder.

Uykusuzluk, uyku bozuklukları, aşırı yorgunluk, somatik yakınmalar, bağışıklık sisteminin bozulması, sık sık hastalanma, iştah bozukluğu, cinsel ilginin kaybı, ani tepkiler verme, konsantrasyon ve karar verme güçlükleri, hafızada sorunlar, yaşanan kaybın gerçek olduğuna inanmama, endişelenme, kafa karışıklığı ve olayı çarpıtma, özsaygının azalması, kendini suçlama, şok, dehşet, panik, öfke, pişmanlık gibi duyguların birbirine karışması ve çok yoğun yaşanması, ya da duyguların tamamen  uyuşması, yoğun keder ya da üzüntü, çaresizlik, zevk alamama, yabancılaşma, sosyal ilişkilerden kopma, mesleki çalışmalarda bozulma, okul başarısızlığı gibi belirtiler hepimizin yaşadığımız küçük ve büyük travmalardan az veya çok tanıdık olduğumuz belirtilerdir.

Bu tepkilerden şok, öfke, pişmanlık ve duygusal uyuşma genellikle ilk başlarda görülür. Bu şok ve inkar döneminden sonra daha belirgin olan travmatik anının tekrar tekrar hatırlandığı ve buna bağlı duygusal ve davranışsal belirtilerin yaşandığı önem gelir.

Kişinin kendisi yaşadığı bir olay kadar tanık olduğu bir olay da bu travma belirtilerine yol açabilir. Önemli olan belirtilerin şiddeti ve süresidir. Eğer mesleki veya ailevi/sosyal işlevselliğinizi bozacak şiddette ve bir aydan uzun bir süre bu belirtileri yaşıyorsanız bu durumun adı “Travma Sonrası Stres Bozukluğu”dur.

Bir travmaya maruz kalanlardan % 85’i hiçbir yardım almasa bile zamanla düzelmektedir. % 15’i uzun vadeli psikolojik sıkıntı yaşamaktadır. Ancak çoğu kişinin 1 aydan uzun bir süre bu belirtileri yaşamasına rağmen tedavi görmediği bilinen bir gerçektir.

İlk Yayın Tarihi: 8 Temmuz 2015 @ 17:03