İkiz Çocuklarda Kimlik Gelişimi

Anne babalar için bir bebek beklerken, iki bebekleri olacağını öğrenmek, yaşadıkları sevinci, heyecanı ve kaygıyı, endişeyi iki katına katlar. İki bebeğin birden bakımı, hem fiziksel hem de ruhsal açıdan sağlıklı gelişmeleri gibi birçok konu ebeveynlerin akıllarını kurcalar. Bu yazımızda, iki anne babalarına destek olabilecek önerileri açıklayarak yardımcı olmak istiyoruz.
Tek yumurta yada çift yumurta ikizi olarak dünyaya gelseler de, birbirlerine hem fiziksel hem ruhsal olarak hiç benzemeseler de ikizlerden beklenen her zaman, benzer olmalarıdır. Dostlar, akrabalar ve hatta farkında olmadan ebeveynler bile çocuklarından farkına varmadan benzer olmalarını beklerler.
Pozitif bir huyu, diğer kardeşin de sergilemesi için dayatma yapılır, tuvalet eğitiminde hızlı öğrenen kardeş örnek alınır, okul hayatında başarılı olan ikiz öğretmeni tarafından bile kardeşine örnek gösterilir. Farkına varmadan ikizlerin aynı olduklarını düşünür ve birbirlerine benzemeleri için, olumlu özellikleri diğer ikizin de sergilemesi için baskı yapılır.
Kıyafetler, ayakkabılar, yatak nevresimleri ve hatta saç kesimlerine kadar ikizler uyum içinde olurlar.
Peki bu doğru bir tutum mudur?
İkizleri birbiri ile kıyaslamak, bir örnek giydirmek, aynı olmalarını beklemek oldukça yanlış bir davranıştır. İkizi olmak, benzersiz bir ilişkidir. Ancak daha annenin karnında birlikte var olmaya çalışırken ikizler bireysel kimliklerini oluşturmaya başlarlar. Bireyselleşme sonradan kazanılmaz, doğuştan gelen bir özelliktir. Yani ikizlerin en başından beri kendi tercihleri, karakterleri vardır. En başta anne ve babalar olmak üzere ikizlerin hayatındaki akraba, arkadaş gibi diğer kişilerinde bu farklılığı anlaması ve kabullenmesi gerekir.
İkizlerde Rekabet ve Kıskançlık
İkizler birbirleriyle özel bir bağ kurarlar. Hatta ikiz bebeklerin kendi aralarında özel bir dil geliştirdikleri ve birbirleriyle rahatça iletişim kurabildikleri bilinir. Bu yüzden, başkalarıyla iletişim kurmak çok da önemli olmadığı için, ikiz bebeklerin konuşmaya geç başlamaları korkulacak bir durum değildir. Bu özel bağ bile aralarında rekabet ve kıskançlık olmayacağı anlamına gelmez. Dünyaya geldikleri andan itibaren rekabet içinde olur ikizler. Anneyi ve babayı paylaşma, odayı paylaşma… Bir de üzerine ebeveynlerin yaptığı kıyaslama eklendiğinde bu rekabet kıskançlıkla taçlanabilir.
Ebeveynlerin yaklaşımları ikizlerin arasındaki rekabet ve kıskançlığın dengesini korumak için çok önemlidir. Ebeveynler bunun çözümünü, ikizleri aynı giydirmek, aynı saç kesimini kullanmak, aynı eşyaları almak, birine kızarken diğerine de kızmak, birine ödül verirken diğerine de vermek, diğeri üzülmesin diye başarılı olanın başarısıyla ilgilenmemek gibi çözümlerde bulabiliyorlar. Ancak, adil olmak için yapılan tüm bu çabalar, çocukların bireyselleşmesine darbe vuruyor. Ancak adil olmak, hak edene hak ettiği şekilde davranmaktır, hak ettiği şartları sağlamaktır. Bu elbette ikizlerden birisini önemsememek veya geri planda tutmak anlamına gelmez. Ebeveynlerin iki kardeşin de bireysel özelliklerini, ilgi alanlarını, becerilerini öğrenmesi ve desteklemesi gerekir.
Anne ve babaların ikizlerini bir bütünün parçaları olarak görmek yerine, ayrı bireyler olduklarının farkına varmaları, buna göre hareket etmeleri, ikizlerin kişiliklerini geliştirmeleri ve aralarında oluşabilecek rekabet ve kıskançlık duygusunu engelleyebilmek için çok önemlidir. Çocukların kişilik ve kimlik gelişimleri için ebeveynlerin yapabileceği bazı şeyler vardır;
Öncelikle, mükemmel anne ve babalığın mümkün olmadığını, her insanın hata yapabileceğini ancak yapılan hataların sevgi ile düzeltilebileceğini belirtmek gerekir.
İkizlere ilk hatayı aslında doğdukları andan itibaren yapıyoruz, onlara benzer isimler vererek. Benzer isimler karıştırılabilir ya da “Can ve kardeşi” gibi tek bir isimle anılabilir. Bu çocukların bireyselleşmesini engeller. İkizlere ya birbiri ile benzer olmayan isimler vermeli ya da benzer olmayan takma isimler ile çağrılmalıdır.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi diğer bir hata, her ne kadar çok sevimli gözükseler de ikizleri birebir giydirip aynı saç modellerini kullanmaktır. Günümüzde genç anneler artık bunu uygulamayı bıraksalar da halen çok yaygındır bir örnek ikizler. Bu tutum da ikizlerin karakter gelişimlerine kötü etki eder. Ayrıca belirli bir yaştan sonra her çocuğun kendi zevki olacaktır. İkizi ile aynı kıyafeti giymek istemeyecektir.
İkizlerle ilgilenmek kolay olmadığından anne ve baba iş bölümü yapabilir. Ancak iş bölümü yaparken çocuk bölümü yapmamak gerekir. Sürekli bir çocukla anne diğeri ile baba ilgilenirse, çocuklarda anne ve babaya karşı özlem, kıskançlık gelişir.
Adil olmak gerekir. Ama adil olmak için her zaman eşit davranmamalısınız. Cezalar, ödüller, övgüler ortak paylaştırılamaz. Evde yaratılan suni eşitlik ve adil dünya, dışarıda karşılaşacakları zorluklar ile baş etmelerini zorlaştırır. Bunun yerine çocukların kendilerini tanımaları, kendi yeteneklerini keşfetmeleri için fırsatlar verin. Farklı konularda beceriler sergilediklerini görebilirsiniz.
İkizler birbirleri ile uyum içinde oynayabilirler. Başka arkadaşa ihtiyaç duymazlar. Bunu gören anne ve babalar diğer çocuklarla bir araya gelmeleri için çocuklarını teşvik etmeyi düşünemeyebilirler. Ancak bu çocukların içine kapanık olmalarına, özgüvenlerinin gelişmemesine neden olabilir.
Endişe ve kaygıları bir kenara bırakarak hayatın size armağan ettiği bu küçük sürprizlerle birlikte geçirdiğiniz her dakikanın tadını çıkarmanızı diliyoruz.

İlk Yayın Tarihi: 27 Ağustos 2016 @ 16:07