Emzirme Döneminde Hamile Kalmak Mümkün mü?

Geçmişten günümüze, ortalama bir ailenin sahip olduğu çocuk sayısı giderek azalmaktadır. Bundan 150 yıl önce, gelişmiş ülkelerde her aile ortalama 5 çocuk sahibi olurken, artık bu sayı 2’ye düşmüştür. Aile başına düşen çocuk sayısındaki azalma bir çok faktöre bağlanabilir, ancak en başta, bireylerin aile kavramı hakkında bilinçlenmesi gelmektedir. Çocuk sayısı arttıkça ailenin gelirine göre refah seviyesinin düşmesi, bilinçli bir şekilde çocuk yetiştirmenin zorluğu, aileleri doğum kontrol yöntemlerine yöneltmektedir.

Doğum kontrol yöntemleri arasında, yaygın bir inanışa göre, emzirme dönemleri de bulunmaktadır. Toplumun büyük bir kesimi, emzirme döneminde hamile kalınamayacağını düşünmektedir.

Ancak bilimsel olarak, emzirmenin, hamilelikten koruyucu bir özelliği olduğu konusunda herhangi bir kesinlik bulunmamaktadır. Yapılan araştırmalar, doğumdan sonraki ilk 6-7 aylık dönemindeki emzirme sürecinin, amenore‘ye (adet olamama durumuna) sebep olduğunu ve bu dönemde yumurtlama oranın düştüğünü göstermektedir. Bu veriler, hamile kalma olasılığının düştüğünü gösterse de, emziren bir annenin kesinlikle hamile kalamayacağını söylemez.

Emziren bir annenin, ilk 6 ayda hamile kalma olaslığı %2 civarındadır, ve ilerleyen dönemlerde bu olasılılık hızla artar.

Birden fazla çocuğa sahip olmak isteyen bir anne için, iki bebek arasında geçmesi gereken sürenin 39 ay olması, bilimsel olarak belirtilmektedir. Bu süre kesin ve katı olmamakla birlikte, bu sayının nedeni, ilk bebeğin 24 ay boyunca emzirilmesi gerektiğine artı olarak, anne vücudunun emzirme sürecinden sonra 6 ay kadar dinlenmesi ve 9 aylık gebelik sürecinin toplamıdır. Bu sürenin kararı tamamen annenin tercihidir.

Anneler, ilk bebeklerini emzirmeye devam ederken, aynı zamanda hamile kaldıklarında, genellikle karınlarındaki bebeğin gelişimi yönünde endişe ederler. Oysaki dünya çapında pek çok kadın, bir sonraki gebeliği sırasında bir önceki çocuğunu emzirmeye devam etmektedir. Özellikle de, geleneksel toplumlarda bu kadınların sayısı oldukça yüksektir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bebeklerin en az 24 ay emzirilmelerini önermektedir. Bu nedenle, bir çocuk emziriliyorken hamilelik sebebi ile onu sütten erken kesmek, onu bir anlamda anne sütünde mahrum bırakmaktır ve Dünya Sağlık Örgütünün önerisine göre de bu doğru bir karar olmayacaktır. Buna göre, annenin gebeliği normal devam ettiği sürece ilk çocuk, sağlıklı gelişimi için emmeye devam etmelidir.

Emzirme döneminde hamile kalınması durumunda annenin dikkat etmesi gereken etmenler nelerdir?

Dünya genelinde yapılan bazı araştırmalar göstermektedir ki, emzirme döneminde hamile kalınması durumunda, emzirilen çocukların çok az bir kısmının emmeyi bıraktığını göstermektedir. Hamile kadınların bir kısmı, hamileliklerinin 3 ila 6. ayları arasında, süt üretimlerinde düşüş yaşadığını rapor etmişlerdir. Ayrıca, hamilelik döneminde emzirmeye devam eden kadınların büyük bir kısmında, meme ucu hassasiyeti gözlemlenmektedir.

Doğuma yaklaşılan dönemlerde, hormonların da etkisi ile, anne sütünde tat değişikliği meydana gelmesi olasıdır. bu dönemde, anne sütündeki sodyum miktarının arttığı, laktoz miktarının ise düştüğü bilimsel olarak kanıtlanmıştır.

Hamilelik sırasında emzirmeye devam etmenin, erken doğuma neden olabileceği konusunda endişeler bulunmasına rağmen, hamileliği normal seyrinde devam eden annelerde, bu konuda her hangi bir olumsuz etki gözlemlenmemiştir.

Hamilelik döneminde emzirilen çocuğun gelişimini olumsuz etkileyecek herhangi bir bulguya rastlanmadığı gibi, anne karnındaki bebeğin gelişimine olumsuz etki yapacak normal dışı bir değişime rastlanmamıştır.

İlk bebeğin emzirilmesine devam edilirken, ikinci bebeğin doğması durumunda, tandem emzirme denilen durum meydana gelir. Yani anne her iki bebeği birden emzirmektedir. Normal şartlarda, anne vücudu, her iki bebeğe de yetecek kadar süt üretebilmektedir.

Tandem emzirme sırasında gözlemlenenler şunlardır: annenin vücudunda, yeni doğan bebeğe uygun olan kolostrum fazı üretilir; bir yandan da otokrin kontrolünde olan olgun süt üretimi, büyük çocuğun ihtiyaçları doğrultusunda süt üretmeye devam etmektedir. Araştırmalara göre, tandem emzirmenin endişe edilecek bir durum olmadığını söylemek mümkündür.

Kaynak: Habertürk
Referanslar: Diaz S, Cardenas H, Brandeis A, Miranda P, Salvatierra AM, Croxatto HB. (1992) Relative contributions of anovulation and luteal phase defect to the reduced pregnancy rate of breastfeeding women Fertil Steril 58(3):498-503,
Van der Wijden C, Kleijnen J, Van den Berk T. (2003) Lactational amenorrhea for family planning. Cochrane database of systematic reviews (Online), 
Merchant K, Martorell R, Haas J. (1990) Maternal and fetal responses to the stresses of lactation concurrent with pregnancy and of short recuperative intervals. Am J Clin Nutr 52(2):280-8, 
Tenor JL. (2003) Methods for cervical ripening and induction of labor. Am Fam Physician 67(10):2123-8, 
Gromada KK. (1992) Breastfeeding more than one: multiples and tandem breastfeeding. Clin Issu Perinat Womens Health Nurs. 3(4):656-66

İlk Yayın Tarihi: 2 Mart 2018 @ 22:00