Çocuklarda Büyüme Geriliği Nedir, Nasıl Anlaşılır?

Özellikle doğumdan sonraki ilk 2-3 yıl çocukların hızla büyüdüğü dönemdir. Bebekler henüz doğdukları ilk yılın sonunda kilolarını 3’e boylarını 2’ye katlarlar. Büyümenin en önemli göstergesi boy ve kilonun ideal artışıdır.

Çocukların büyüme hızları takip edilirken, boy ve kiloları cinsiyetlerine göre boy ve kilo eğrilerine işaretlenerek takip edilir. Burada çocuğun yaşı da önemli bir faktördür. Şöyle ki, bir bebek doğumunun ardından ilk yıl 25cm uzarken, bu uzunluk 4 yaşının ardından yılda 4-5 cm’e kadar düşer.

Kemiklerin ucundaki büyüme plakaları adı verilen dokunun gelişmesi çocukların boyunun uzamasını sağlar. Ergenlik dönemi geldiğinde bu plakalar kapanır ve böylece büyüme durur.

Büyümeyi sağlayan 3 önemli faktör:

Beslenme: Çocuğun büyüyebilmesi için en önemli faktörlerden birisi yeterli ve sağlıklı beslenmedir. Çocuğun sağlıklı beslenmesi genetik boy potansiyeline yetişebilmesi için gereklidir.

Genler: Genler çocukların büyümesinin ana kalıbını belirler. Her çocuğun anne ve babasından aldığı birbirinden bağımsız iki grup gen, potansiyel boyunu etkiler.

Hormonlar: Hormonlar büyüme ve gelişmeyi ve ayrıca birçok yaşamsal işlevleri düzenler. Hormonların etkisi ile büyümede yavaşlama, gerileme ve durma görülebilir.

Büyüme geriliği nasıl anlaşılır?

Çocuğun boyu ortalama yılda 4cm’den az uzuyorsa, büyüme hızı yetersizdir ve bu fizyolojik bir sorunun göstergesidir.

Toplumumuzda özellikle çocuğun aşıları bittikten sonra doktor kontrolleri kesiliyor. Aslında bu oldukça yanlış bir davranıştır. Çocuk ergenlik çağına gelene kadar en azından yılda bir defa gelişiminin takibi için doktora götürülmelidir.

Çocuğun boyunun uzaması için ergenlik döneminin beklenmesi çok yanlıştır. Ergenlik döneminde kız çocuklarının boyları 15 ila 20 cm uzarken, erkek çocuklarının boylar 20 ila 30 cm uzar. Çocuğun boyunun kısa olması durumunda ergenlik dönemine girdiğinde uzayacağının beklentisi bu yüzden yanlıştır. Yani örneğin bir kız çocuğunun ergenliğe girdiğinde boyu 1.25 cm ise ergenlik dönemi geçtiğinde boyu en fazla 1.45 cm olur ve kısa kalmış olur.

Bu sebeplerle çocuğun boyunun uzaması için ergenliğe girmesi beklenmemeli, yıllık kontrolleri yapılarak gelişim geriliği varsa geç kalmadan tespit edilmelidir.

Büyüme geriliği zekayı etkiler mi?

Büyüme geriliğinin zeka ile hiçbir bağlantısı yoktur, zeka geriliğine sebep olmaz. Ancak çocukta özgüven eksikliğine sebep olabilir.

Büyüme geriliği tedavi edilebilir mi?

Büyüme geriliğinin tedavisi mümkündür. Bunun için öncelikle büyüme geriliğine sebep olan faktör belirlenmelidir. Büyüme geriliği zamanında teşhis edilirse tedavisi çok daha başarılı olur.

Kemiklerin ucundaki plakalar kapanmadan önce çocuğun tedavi edilmesi gerekir. Bu da ergenlik döneminin sonuna denk gelir. Kemikler kapandıktan sonra çocuğun boyunu uzatmanın bir yolu yoktur.

İlk Yayın Tarihi: 18 Ekim 2016 @ 17:03