Çocuğunuzun Süt Dişlerini Atmayın!

Çocuklarının süt dişlerini çektirdikten sonra, aileler genellikle dişleri atar veya hatıra olması için saklayanlar vardır. Lakin çocuklarının süt dişlerindeki kök hücrelerinin, genetik uyumu olan aile bireylerinin hastalığının tedavisinde kullanılabileceği kimsenin aklına gelmemiştir muhtemelen. Süt dişleri yakın bir gelecekte, ailenizde genetik uyumlu kişilerin pek çok hastalığında tedavi amaçlı kullanılabilecek.

Maalesef ev ortamında hatıra amaçlı sakladığımız dişlerin bir faydası yok. Süt dişlerindeki kök hücrelerin laboratuvar ortamında alınıp depolanması gerekiyor. Uygulama şu şekilde yapılıyor. Laboratuvar ortamında süt dişlerindeki kök hücreleri alınıyor ve sıvı nitrojen içerisinde dondurularak depolanıyor.

Kök Hücre Nedir?

İnsan organizmasında kendi kendini yenileme kapasitesine sahip ve tüm dokularda bulunan, çok uzun süre yaşayabilen ve genetik hata oluşturmadan yeni hücreler üretebilen hücre topluluğuna kök hücre adı verilir. Aslında vücudumuzun tüm dokularından kök hücre üretebiliriz fakat maalesef günümüzde yalnızca, göbek kordonu, kan ve kemik iliği ve süt dişi pulvasından elde edilebiliyor.

Kordon kanından elde edilen kök hücreleri hematopoetik hücrelerdir. Hematopoetik hücrelerin kan hücrelerine dönüşme eğilimi vardır.

Süt dişlerinden elde edilen kök hücreler ise mezankimal hücrelerdir. Mezankimal hücrelerin kıkırdağa, kemiğe, kalp, kas, sinir hücreleri ve dokularına  dönüşebilme eğilimi vardır.

Kök Hücreleri Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılıyor?

Kök hücreleri Alzheimer, Parkinson, kalp hastalıkları, bazı kanser türleri, felç, göz hastalıkları, multiple scleroz ve bağışıklık yetmezliği gibi pek çok hastalığın tedavisinde kullanılıyor. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde süt dişlerinde elde edilen kök hücreleri de, pek çok hastalığın tedavisinde kullanılabilecek.

Süt dişlerinden elde edilen kök hücreleri günümüzde özellikle diş hekimliği alanında olumlu gelişmelee yol gösteriyor. Yakın bir gelecekte, çarpık diş, çürük diş, çene kemiği gibi pek çok sorun kök hücreleri yardımı ile tedavi edilebilecek. 2002 yılında Harward Üniversitesi Tıp Fakültesi’ nde farelerin ağzına kök hücreleri nakledildi ve diş elde edilerek eksik dişler tamamlandı.

Süt Dişlerinden Ne Kadar Kök Hücre Elde Edilebilir?

Aslında süt dişlerinden ne kadar kök hücre edilebildiği önemli değil. Çünkü kök hücreler çoğaltılabiliyor. Yetişkin hücreleri gelişmiş ve farklılaşmış olduğu için süt dişlerinden elde edilen kök hücreler kadar çeşitlilik sağlayamıyor. Bu yüzden özellikle süt dişlerinin veya 16-20 yaş arasındaki bir gencin çürük olmayan 20’lik dişlerinin saklanması önemli.

Kök Hücreleri Nasıl Saklanıyor?

Öncelikle çekilen süt dişinin canlı hücreler içermesi ve enfeksiyona rastlanmaması gerekiyor. Eğer koşullara uyuyorsa, bunlar özel bir solüsyona koyularak çoğaltılıyor. Ardından -196 derecede getirilerek sıvı nitrojen tanklarında donduruluyor.

Belki de çok yakın bir zamanda hekimler çekilen dişin yuvasına kök hücreler yerleştirerek yeni bir diş elde edebilecek ve böylece protezler tarihe karışacak.

Türkiye’ de Diş Bankası Var Mı?

İlk diş bankası 2007 yılında, ABD’ nin Boston şehrinde açılmıştır. Kısa ismi NECC olan merkezin İstanbul Nişantaşı’nda şubesi bulunmaktadır.