Bir Vaka İncelemesi: Çocuğum Onu Ağzına Koyma!

1,5 yaşında şirin mi şirin bir kız çocuğu, meraklı gözlerle etrafı inceliyor. Restoranda yanımızdaki masada oturuyorlardı. Anne ve babası ile birlikte yemek yemeye, ev dışında farklı bir gün geçirmeye gelmişlerdi. Bizim küçük kız halinden oldukça memnundu, ama aynı şeyi anne ve babası için söylemek pek mümkün değildi.

Meraklı ve en büyük amacı etrafı keşfetmek olan küçük kız, masanın üzerinde ne varsa tek tek eline alıyor, eline almakla kalmıyor, her birinin de tadına bakıyordu.

Islak mendil, çatal, kaşık, tuzluk ne varsa tek tek ağzına götürüyordu. Her seferinde anne babası bir hışımla uzanıyor ağzına götürdüğü nesneyi elinden sert bir şekilde alıyor ve “Kızım koyma şunları ağzına” diyordu.

Bir süre sonra anne çantasından çocuğa ait bir oyuncak çıkardı ve kızın eline verdi “Al buna bak, bununla oyna” dedi. Annenin amacı kızın ağzına bir şeyler götürmesini engellemekti, ama küçük kız ne yaptı annesinin verdiği oyuncağı da hemen ağzına götürdü, ve işte orada resmen anne için film koptu.

Anne sinirli ve bıkmış bir şekilde kızına kızmaya başladı. “Sana oyna diye verdim, bunu da mı ağzına koyuyorsun, yeter ya vallahi bıktım” diyerek serzenişte bulunurken kızının ne kadar korkuttuğunun farkında değildi.

Küçük kız annenin bu sert çıkışından sonra ağlamaya başladı. O anda düşünmeye başladım bu küçük kız çok mu kötü bir şey yapmıştı…

0-2 yaş dönemime “Oral dönem” denir. Oral dönemde olan çocuk, kendi bedeninin, anne babasının ve çevresindekilerin bedenini, oyuncakları, nesneleri ağız yolu ile tanır.

Anne karnında bile bu böyledir. Bazı ultrason fotoğraflarında görürüz, bebekler parmaklarını emerler. Doğumdan sonra da devam eden bu emme refleksine bir de ağız yolu ile nesne tanıma evresi eklenince, ağız çocuklar için tanıyıcı, tarayıcı bir organ haline gelir.

Çocuk ellerini, parmaklarını, hatta ayak parmaklarını bile ağzına sokar. Anne babası elini tutunca onların elini de ağzına alır. Birkaç ay sonra eline çıngırak, oyuncak verince ilk yaptığı hareket ona bakmak incelemek değildir, önce ağzına sokar.

Bu davranış, çocuk gelişim evreleri göz önüne alındığında olağan bir davranıştır. Anne babalar çocuk hasta olacak, mikrop alacak endişesi ile buna engel olmaya çalışırlar ama, bu nafile bir çabadır. Çünkü engel olmaya çalıştığınız her an, bu davranış daha da artar.

Peki çocuklar oyuncak, nesne ya da benzeri şeyleri ağızlarına sokunca ne yapmalıyız?

• Çocuklar, objeleri ağızlarına alarak yeni şeyler öğrenirler. Bu nedenle etraflarındaki her şeyi uzaklaştırmak yerine onların yaş gruplarına göre sağlıklı ve güvenli nesneleri bulundurmak gerekir.

• Bu amaçla hazırlanmış çok çeşitli oyuncaklar bulunur. Oyuncak seçiminde ve temizliğinde bazı noktalara dikkat etmek gerekir.

• Oyuncaklar küçük veya keskin kenarlı olmamalı ve yeterince sağlam olmalıdır. Çocuk sağlam olmayan oyuncakları kesip parçalayıp bu parçaları yutarak boğulabilir.

• Oyuncaklar, çocuğun zehirlenmesine neden olabilecek boya ve kimyasal maddeler içermemelidir.

• Çocuğunuzun ağzına soktuğu şeyi almak için panikle ve aniden onun üzerine atılmayın. Bu durum onu kaygılandırabileceği gibi, yanlışlıkla yutmasına da neden olabilir.

• Ağzına alarak tanımaya çalıştığı şeyi onun adına tanımlayın. Örneğin bu bir oyuncak halka ise, hafifçe ağzından çekip “Bu senin oyuncağın, bak böyle çevirebiliyoruz, aaa gördün mü nasıl döndü, bak çubuğa da takılıyor” diyerek işlevi hakkında bilgi verin ve sizin yaptığınızı yapması için ona yardımcı olun.

• Unutmamak gerekir ki, bebeklik döneminde ağız; gerek gereksinimler, gerek doyumlar, gerekse dış çevre ile ilişki kurmakta kullanılan bir organdır. Bu sebeple 0-2 yaşta bekler ve çocuklar için vücudun en duyarlı bölgesidir.

İlk Yayın Tarihi: 14 Haziran 2016 @ 14:15