Yetişkinler İçin Otizm Rehberi

OTİSTİK MİYİM?

Otistik olup olmadığınızı merak ediyor olabilirsiniz.Belki de otizm hakkında birşeyler okudunuz ya da televizyonda bir program izlediniz .Duyduklarınızın  kendinizle ilgili bazı özelliklerinizle örtüştüğünü düşünün.

İnsanların bir otizm teşhisi olmadan yaşamını geçirmesi , tam olarak  teşhis konulamaz oldukları da doğrudur.Pek çok insan ,zor iş olsa da , kendi çabalarıyla hayatla başa çıkmayı öğrenir.Evli ya da bir partner ile birlikte yaşayabilir,aileleri olabilir ve  ya da başarılı bir kariyer sahibi olabilir.Ya da diğerleri yalnız kalmayı tercih edebilir.

Teşhis aramaya karar vermeniz size bağlıdır ve bazı kişiler tanı konulduktan sonra bundan memnun da olabilirler.Otistik olup olmadığınızdan emin olmanın tek yolu resmi bir teşhis almaktır.

TEŞHİSİN FAYDALARI

Bazı insanlar resmi bir tanıyı yararsız, etiketlenme gibi görebilir.Ancak çoğu kez,zamanında ve kapsamlı bir değerlendirme ve teşhis yararlı olabilir , çünkü;

• -Size (ailenize, parterinize,iş arkadaşlarınıza,ve diğer arkadaşlarınıza) neden bazı zorluklarla karşılaşabileceğinizi ve bunlarla ilgili neler yapabileceğinizi anlamanıza yardımcı olabilir.
• Daha önceki yanlış tanıları (şizofreni gibi) düzeltebilir ve herhangi bir zihinsel sağlık probleminin daha iyi ele alınabileceği anlamına gelir(ancak , eğer ciddi bir zihinsel sağlık sorununz varsa ya da tedavi görüyoranız, otizm teşhisi konulması zor olabilir.
• Uygun desteklere erişim sağlamanıza yardımcı olabilir.

TANI ALMAK

• Otizm (Asperger sendromu dahil) kişiden kişiye değişmektedir, bu nedenle bir teşhis yapmak zor olabilir.Kişide otizmin resmi olarak tanımlanması bu yüzden multidisipliner bir teşhis ekibi tarafından yapılmalıdır.Öncelikle aile hekiminizden bir destek almanız gerekecektir.Başka nedenlerden dolayı farklı bir sağlık profesyoneli (örneğin, depresyon varsa bir psikolog, psikiyatrist)desteği görüyorsunuz, bunun yerine kendiniz destek aldığınız kişi ile bu durmu paylaşabilirsiniz.

1.Adım:Aile hekimiyle görüşme

Randevuya gittiğinizde sadece bu konu hakkında görüşmek istediğinizi belirtin.

2.Adım:Görüşmede neden kendinizle ilgili bu şekilde düşündüğünüzü örneklerle anlatın.Gerekirse sizi iyi tanıyan birisiyle görüşmeye gidin ve ondan destek alın.

OTİZM TANILI YETİŞKİN OLMAK

İsveçte 2015 yılı sonlarında tamamlanan bir çalışma, otizmli yetişkinlerin olmayan yaşıtlarına göre ortalama 16 yıl daha az yaşadığını ortaya koyuyor.

Bu çalışma ayrıca otizmli kişilerde önde gelen ölüm nedenleri arasında kalp hastalığı, intihar ve epilepsi olduğunu ortaya çıkardı.Otizmli kişilerin ölüm oranı üzerine ilk kesin verili bir araştırma yapıldı.Bunun sebebi 30 yıl öncesine kadar otizm tanısının nadir görülmesi ve sadece çocukları etkileyen bir bozukluk olarak görülmesidir.

Ve aslında otizmin tüm vücut bozukluğu olarak ele alınması zorunluluğu ortaya çıkıyor.Şimdi ,araştırmacılar otizmli yetiikinlerin büyük bir kısmını takip etme şansına sahipler.

ERKEN ÖLÜM NEDENLERİ

Araştırmacılar intiharın OSB(Otizm Spektrum Bozukluğu) tanılı insanlar arasında erken ölümün önde gelen nedenlerinden biri olduğunu bildirdiler.(30-50%)

Aslında araştırmacılar, bilişsel yetersizliği olmayan OSB tanılı olan kişilerin intihar oranlarını genel popülasyondan dokuz kat daha fazla buldu.

OSB tanılı kızlar ile daha hafif durumda olan kişilerde intihar oranı daha yüksektir.

İsveçli araştırmacılar OSB’li kişilerin %20 ila 40’ının epilepsiye sahip olduğunu tahmin ediyorlar.

Ayrıca genel toplumdan nötolojik bir durumdan erken ölme ihtimalinin 40 kat daha fazla olduğunu ekledir.

OBS tanılı kişiler, sindirim sistemi bozuklukları gibi çeşitli tıbbi problemler yaşayabilir.Bununla birlikte , en yaygın olanlardan biri kalp hastalığıdır.Bu durumun otizmle neden bu kadar ilişkili oludğunu açıklayan bilimsel bir kanıt henüz mevcut değil.Ancak stresin bu durumla çok ilişkili olabileceği değerlendiriliyor.

Bu yüzden topluma sağlıklı bireyler kazandırmak adına erken tanının ehemmiyeti her zaman ön plana çıkıyor.

Kaynak: Doktor Bengüsu Aytekin Özkan