Çalışan Annelerde En Çok Görülen 6 Telafi Davranışı

Son yıllarda kadınların da çalışma hayatına katılması çok sevindirici bir durum. Kadınların toplumdaki yeri ve değeri artmaktadır. Kadınlar ekonomik güce sahip oldukları ve iş hayatında yer edindikleri için kendini daha değerli, daha yeterli hissetmektedirler. Bu süreç daha çok yeni olduğu için bir geçiş söz konusudur. Bu geçişte anneler de toplumsal ve psikolojik olarak birçok duruma uyum sağlamaya çalışmaktadırlar. Çocukları evde aile büyüklerine bırakmak ya da kreşe başlatmak da uyum sürecinin bir parçasıdır. Kimi zaman geleneksel yaklaşımlar, kimi zaman psikologlardan öğrendikleri davranışlar, bazen yeterli iş kadını güveni bazen de yetersiz anne suçluluğu çocukları ile ilişkilerini şekillendirebilmektedir. Özellikle anneler çocuklarına yeterli zaman ayıramadıklarını düşündüklerinde suçluluk hissedip telafi davranışlarına başvurmaktadırlar. Bu da sağlıklı anne-çocuk ilişkisi için yeterli olmadığı gibi, ilişkiye zarar da verebilmektedir.

Gözlemlediğim telafi davranışlarının en dikkat çekenleri;

1. Çocuğun ihtiyacından fazla oyuncak alarak anneler, çocuklarını mutlu edebileceklerini düşünmektedirler. Oysa çocuklar annelerini çok özlemekte ve sadece anneleri ile keyifli zaman geçirmek istemektedirler. Fazla oyuncak ilk başta çocuğu mutlu etse de kısa bir süre anneden istediği ilgiyi göremediğinde oyuncakları ile oynamayan ya da oyuncaklarına zarar veren çocukları görebiliyoruz.
2. Çocuğun her istediğini yapmak da telafi davranışlarındandır. Anneler, “kıyamıyorum” diye düşünmekte ve çocuğun her istediğini yerine getirmeye çalışmaktadırlar. Böylelikle çocuklar yine ihtiyaç duyduğu ilgiyi alamadığı için; elde ettikleri şeyden keyif almamakta ve huzursuzlanıp hırçınlaşmakta ve sonrasında “bu çocuğa ne yapsak mutlu olmuyor” diye psikologlara başvurmaktadırlar.
3. Eve gelirken oyuncak ve çikolata gibi yiyecekler almak da çok rastladığımız davranışlardan biri. Çocuklar bu şekilde sevgiyi almanın yollarının bir şeyler almaktan geçtiğini öğrenebilir ama bir süre sonra çocukları bu aldıklarınız da tatmin etmez.
4. Çocuk bağımsız yemek yemesine, tuvaletine gitmesine, giysilerini giymesine rağmen çocuğun yapmasına izin vermemek bir başka telafi davranışıdır. Bu şekilde çocuklar olgunlaşamamakta ve becerileri de gelişmemektedir. Ayrıca çocuğun ihtiyacı bu olmadığı için de öfkelenebilmekte ve yemek, tuvalet vs. sorun haline gelerek çok fazla zamanı ve enerjiyi anne bunlar için harcamaktadır.
5. Anneler de büyük özlem duydukları ve çok az olan akşam saatlerini koşturarak geçirdikleri için çocukları ile birlikte uyuyabilmektedirler. Bu da çocuğun kendi odasında, kendini sakinleştirerek uyuma sürecini geciktirmektedir.
6. Anneler çocuklarına ayıramadıkları zamanı ve gösteremedikleri ilgiyi kreş / anaokullarında öğretmenlerden ya da aile büyüklerinden beklemeye başlamaktadırlar. Bu beklentiler de, onları yönlendirme, baskı altında tutma ve kontrol etme davranışlarını açığa çıkarmaktadır.

Uzm. Psikolog ve Aile Danışmanı Demet Polat

İlk Yayın Tarihi: 27 Aralık 2015 @ 17:11