Bebeklerde İletişim Becerileri Gelişimi

Bilim dilin etkileşimle geliştiğini söylüyor.

İletişim aynen ilgi-dikkat ve güvenli bağlanma gibi bebek beyninin sağlıklı gelişimini sağlayan temel yapı taşlarından biridir. Bunu daha net anlayabilmek için bebeğinize söylediğiniz kelimelerin onun beyninde nasıl bir etki yarattığını göstermek yararlı olacaktır.

Uzun yıllar bebeklerin konuşma içgüdüsü olarak da adlandırılan konuşma ve anlama yetisi ile doğduklarını ve belli bir zaman sonunda konuşmaya başladıkları sanılmıştır. Bebeklerin ana dillerini öğrenme yetenekleri göz önüne alındığında, o denli karmaşık bir yapının o kadar kısa sürede öğrenilebilmesinin ancak bu savla mümkün olabileceği düşünülmekteydi.

Bu nedenle 1970’lere kadar pediatrik dil gelişim uzmanları bebekleri cıvıldamaya başlamadan önce incelememekteydi. Fakat günümüzde uzmanlar bebeklerin dili doğumdan itibaren öğrenmeye başladıklarını ve öğrenme kabiliyetlerinin ancak maruz kaldıkları iletişim derecesine bağlı olarak gelişebildiğini kesin kanıtlamışlardır.

Bebeğin bir iki yıl içinde dilin tüm yapısını, fonetiğini, gramerini öğrenebilmesinin ardında beynin bir bilgisayar gibi matematiksel anlamda dilin ses yapısını bir kodlama sistemi ile gruplandırabilmesi ve çözebilmesine dayanmaktadır. Nöral bağlılık denen bu işlemde beyindeki nöronlar (sinir hücreleri) konuşulan dilin ses kalıplarını toparlayarak o kalıplara karşı bir aşinalık geliştirirler.

Hayatın ilk dakikasından itibaren, erken çocukluk döneminde beynin yapısı değişime başlar. Nöronlar arası sinaptik bağlantılar bebeğin içinde olduğu ortamda mevcut dile uyumlu oluşur. Eğer bebeğiniz içinde bulunduğu ortamda Portekizce veya Arapça ya da Türkçe diline maruz kalıyorsa söz konusu dilin ses yapısı ve grameri beyninde alt yapısını oluşturacağı artık bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçektir.

Örnekleyecek olursak bir bebeğin Japonya’da doğduğunu varsayalım. Bu bebeğin beyninin kaydedeceği dil ses yapısının Türkiye’de veya Hırvatistan’da doğan bir bebeğin geliştireceği ses yapısından çok farklı bir dil ses yapısı olacağı kesindir. Öte yandan her sağlıklı doğan bebeğin beyni maruz kaldığı dilin ses yapısı biz yetişkinler için ne kadar karmaşık veya zor görünse de,  bunu zahmetsizce öğrenebilecek altyapıya sahiptir.

Biz yetişkinler için eğer yalnızca Türkçe konuşuyorsak bir başka dilin -örneğin Lehçe dilinin- ses yapısını kavrayabilmemiz ve Türkçe’de var olmayan bazı ses yapılarını taklit edebilmemiz oldukça güçtür. Bu nedenle de ses yapıları ana dile çok yabancı olan dilleri aksansız konuşabilmek yetişkinler için neredeyse olanaksızdır. Oysa bebekler fiziksel olarak değişik dillerin ses yapılarını birbirlerinden kolayca ayırt edebilecek ve gruplandıracak bir yetiye sahip olarak doğmaktadır. Bu nedenle de doğumdan itibaren birden fazla dile maruz kalan bebekler iki veya üç hatta daha fazla dili ana dile paralel olarak sorunsuzca öğrenebilmektedir.

İlk Yayın Tarihi: 15 Haziran 2015 @ 18:53