0-3 Yaş Anne Bebek İlişkisi Yazar: Uzman Psikolog Sezen Erem -
Tahmini Okuma Süresi: 3 Dakika 19 Saniye Temel güven ve güvensizlik arasındaki dengenin kurulmasından sonra, çözülmesi gereken çatışma utanma ve şüpheye karşı özerklik duygusunun başarılabilmesidir. Bu yaşlarda çocukta utanma duygusu gelişmeye başlar ve kendi kontrolü altında olması gerektiğini düşündüğü bölgenin, sürekli başka biri tarafından kontrol edilmesi ve izleniyor olması bu duyguyu ortaya çıkarır. Şüphe ise çocuğun kontrolünü üstlendiği fakat göremediği “arka” ile ilgilidir. Eğer kişilik gelişiminin daha önceki aşamasında temel güven duygusu gelişmemişse veya tuvalet eğitimi sırasında ağır utandırmalar ve cezalarla çocuğun özerkliğine izin verilmeyen sıkı bir kontrol uygulanırsa çocuğun özerk olma; kendi kendine yeten olma duyguları gelişemeyecektir. Bu noktada anne çocuk arasındaki ilişki hem çocuğu destekleyen hem de çocukla annesi arasındaki ilk ayrılığa izin veren bir ilişki olmalıdır. Anne çocuğun kendisinden ayrılmasına/uzaklaşmasına izin vermeyecek şekilde çocuğu kısıtlar, duygusal olarak baskı kurarsa gelişim bu noktada takılı kalacaktır.
Ayrıca çocuğun kakasını ve çişini istediği zaman tutmayı, istediği zaman bırakmayı öğrenme sürecinin hem psikolojik hem de sosyal boyutu vardır. Bu sürecin psikolojik boyutu olarak bazen tutmanın bazen bırakmanın gerekli olması, aynı ihtiyaca karşı iki zıt tutumun benimsenmesi demektir. Bu zıtlık giderek çocuğun bu dönem içinde karşılaştığı herşeye verdiği duygusal tepkilere genellenebilir. Bir gün annesinin kendisini parka götürmesi, gezdirmesi için ağlayan çocuk ertesi gün annesi kendisini dışarı çıkarmak isteyince evden ayrılmamak için direnebilir.
Bu durumun sosyal boyutuna baktığımız zaman çocuk hayatında ilk defa olarak toplumsal düzenin kuralları ve yasaklarıyla karşılaşmaktadır. Çocuğun ne zaman ve nerede kakasını ve çişini yapabileceği, aynı zamanda yeni yürümeye başlayan çocuğun evin nerelerini araştırmasına izin verileceği bu dönemde karşılaştığı kurallardan bazılarıdır. Bu kuralların öğrenilmesi ve benimsenmesiyle çocuk “kanun ve düzen” toplumuna dahil olmaya başlar. Anne bu döneme kadar dış dünyayı ve seveceği diğer kişileri çocuğa tanıtırken 1.5 ile 3 yaş arasındaki dönemde de kural ve yasakları çocuğa tanıtma işlevini üstlenmelidir. Bunu yaparken de katı ve cezalandırıcı olmak yerine onarıma, telafi etmeye izin veren yumuşak bir tutum izlenmelidir.
İlk Yayın Tarihi: 29 Nisan 2015 @ 17:12
Temel güven ve güvensizlik arasındaki dengenin kurulmasından sonra, çözülmesi gereken çatışma utanma ve şüpheye karşı özerklik duygusunun başarılabilmesidir. Bu yaşlarda çocukta utanma duygusu gelişmeye başlar ve kendi kontrolü altında olması gerektiğini düşündüğü bölgenin, sürekli başka biri tarafından kontrol edilmesi ve izleniyor olması bu duyguyu ortaya çıkarır. Şüphe ise çocuğun kontrolünü üstlendiği fakat göremediği “arka” ile ilgilidir. Eğer kişilik gelişiminin daha önceki aşamasında temel güven duygusu gelişmemişse veya tuvalet eğitimi sırasında ağır utandırmalar ve cezalarla çocuğun özerkliğine izin verilmeyen sıkı bir kontrol uygulanırsa çocuğun özerk olma; kendi kendine yeten olma duyguları gelişemeyecektir. Bu noktada anne çocuk arasındaki ilişki hem çocuğu destekleyen hem de çocukla annesi arasındaki ilk ayrılığa izin veren bir ilişki olmalıdır. Anne çocuğun kendisinden ayrılmasına/uzaklaşmasına izin vermeyecek şekilde çocuğu kısıtlar, duygusal olarak baskı kurarsa gelişim bu noktada takılı kalacaktır.
Ayrıca çocuğun kakasını ve çişini istediği zaman tutmayı, istediği zaman bırakmayı öğrenme sürecinin hem psikolojik hem de sosyal boyutu vardır. Bu sürecin psikolojik boyutu olarak bazen tutmanın bazen bırakmanın gerekli olması, aynı ihtiyaca karşı iki zıt tutumun benimsenmesi demektir. Bu zıtlık giderek çocuğun bu dönem içinde karşılaştığı herşeye verdiği duygusal tepkilere genellenebilir. Bir gün annesinin kendisini parka götürmesi, gezdirmesi için ağlayan çocuk ertesi gün annesi kendisini dışarı çıkarmak isteyince evden ayrılmamak için direnebilir.
Bu durumun sosyal boyutuna baktığımız zaman çocuk hayatında ilk defa olarak toplumsal düzenin kuralları ve yasaklarıyla karşılaşmaktadır. Çocuğun ne zaman ve nerede kakasını ve çişini yapabileceği, aynı zamanda yeni yürümeye başlayan çocuğun evin nerelerini araştırmasına izin verileceği bu dönemde karşılaştığı kurallardan bazılarıdır. Bu kuralların öğrenilmesi ve benimsenmesiyle çocuk “kanun ve düzen” toplumuna dahil olmaya başlar. Anne bu döneme kadar dış dünyayı ve seveceği diğer kişileri çocuğa tanıtırken 1.5 ile 3 yaş arasındaki dönemde de kural ve yasakları çocuğa tanıtma işlevini üstlenmelidir. Bunu yaparken de katı ve cezalandırıcı olmak yerine onarıma, telafi etmeye izin veren yumuşak bir tutum izlenmelidir.
İlk Yayın Tarihi: 29 Nisan 2015 @ 17:12