Bebekler Tuvalete Nasıl Alıştırılır? – Sık Sorulan 19 Sorunun Cevabı

Bebekler Tuvalete Nasıl Alıştırılır? – Sık Sorulan 19 Sorunun Cevabı

Çocuklarını tuvalete alıştırma sürecinde aileler adeta tez yazacak kadar çok yazı okurlar, video izlerler, uzmanlarla konuşurlar….

Benim de benzer deneyimlerim oldu; miniğimi tuvalete nasıl alıştıracağımdan tuvalete alıştıktan sonra karşılaşabileceğim sorunlara kadar her konuda sayısız kaynak taradım.

Bu süreçte en çok işime yarayan cevapları ise daha önce benim geçtiğim yollardan geçen aileme ve arkadaşlarıma sorarak buldum.

Yani anlayacağınız etrafımdaki anne ve babaların deneyimleri çocuğumu tuvalete alıştırırken bana rehber oldu.

İşte tam da bu nedenle sizin de işinizi kolaylaştırmak adına ailelerin çocuklarını tuvalete alıştırırken en çok sordukları soruları ve cevaplarını bu yazıda derledim!

Bilgi paylaştıkça çoğalır, siz de mutlaka kendi deneyimlerinizi bizimle paylaşın!

Tuvalete Alıştırma Sürecinde Ailelerin En Sık Sorduğu 19 Soru ve Cevabı

1. Çocuk kaç yaşında tuvalete alıştırılmalı?

Bebekler fizyolojik olarak 1.5 yaşından itibaren tuvalete alıştırılabilirler. Çünkü yaklaşık olarak bu yaşlarda idrar torbaları gelişir ve çişlerini tutabilmeye başlarlar.

Ancak benim gözlemlerim genelde 24-36 aylık bebeklerin tuvalete alışmaya daha elverişli olduğu yönünde. 2 yaşını tamamlayan ve çiş/kaka gibi terimleri öğrenen çocuklar tuvaleti kabul etmekte daha istekli olabiliyorlar.

Tabii her çocuğun gelişimi kendine özgü olduğundan bu süre biraz daha geç veya erken olabilir.

2. Çocukların tuvalete alışmaya hazır olduğu nasıl anlaşılır?

İlk kural: “Çocuğum 2 yaşına geldi, tuvalete alıştırmaya başlayayım.” demeyin sakın!

Çocuğunuzun yaşı tutsa bile her şeyden önce tuvalete alışmaya hazır olması gerekir.

Zaten çocuğunuz size tuvalete alışmaya hazır olup olmadığına dair bazı sinyaller gönderecektir.

Mesela, ıslak bezle dolaşmaktan rahatsız oluyordur veya siz tuvalete gittiğinizde sizi takip ediyor ve klozetin ne olduğunu anlamaya çalışıyordur.

3. Çocuklar tuvalete alıştırılırken ne kullanılır?

Bazı eşyalar çocuğunuzu tuvalete alıştırırken işinizi çok kolaylaştırabilir:

• Lazımlık veya adaptör
• Alıştırma külodu
• Tuvaleti sevdirecek şarkılar, kitaplar ve oyuncaklar
• Çocuğunuzla birlikte doldurabileceğiniz tuvalet takip çizelgesi

Özellikle tuvalet takip çizelgesini kullanmanızı kesinlikle öneririm. Böylece hem çocuğunuzun tuvalete alışma sürecini takip edebilirsiniz hem de miniğinizle eğlenceli bir aktivite yapabilirsiniz.

4. Çiş-kaka tablosu / tuvalet takip çizelgesi nedir?

Bugüne kadar gözlemlediğim başarılı tuvalet eğitimlerinde ortak olan bir şey var: Çocukların da alıştırma sürecine dahil edilmesi.

Aslında nedeni oldukça asit: Tuvalete alışma süreci her şeyden önce çocuğunuz için bir öğrenme sürecidir ve bu nedenle tuvaletin ayırdına varması, kendi tuvaletinin farkında olması gereklidir.

İşte tuvalet takip çizelgesi bunu sağlamak için çok işinize yarayabilir.

Bu çizelgeyi isterseniz kendiniz hazırlayabilirsiniz veya doğrudan çıktısını alıp kullanabilirsiniz.

Çocuğunuz her çişini veya kakasını yaptıktan sonra gülen surat şeklindeki sticker’ları tabloya yapıştırmasını isteyebilirsiniz. Zamanla gülen suratların artması çocuğunuzu da motive edecektir.

Bu tabloyu çocuğunuzun daha çok ilgisiniz çekecek hale de getirebilirsiniz. Onun boyayabileceği şekiller veya sevdiği karakterlerden oluşan stickerlar kullanabilirsiniz.

5. Erkek çocuk / kız çocuk tuvalete nasıl alıştırılır?

Aslında bebekleri tuvalete alıştırırken yapılması gereken temel şeyler cinsiyete göre farklılaşmaz.

Yani kız çocukları da erkek çocukları da tuvalete alıştırırken:

• Tuvaletle ilgili kavramları öğretmeli ve tuvaleti sevdirmelisiniz.
• Gözlemlemesine alan açmalısınız.
• Oyuncaklar, şarkılar, kitaplar yoluyla tuvaleti günlük rutinine dahil etmeli ve merak ettirmelisiniz.
• Alıştırma külodu, lazımlık, adaptör gibi yardımcı eşyalar kullanabilirsiniz.

Yine de kız çocuklarda ve erkek çocuklarda farklılaşan birkaç durum var tabii.

Her şeyden önce erkek çocukların tuvalete alışması kız çocuklara göre daha geç olabiliyor. Bu durum oldukça doğaldır.

Bunun yanı sıra aşağıdaki noktalara dikkat etmenizi öneririm:

6. Çocuklar önce çişe mi kakaya mı alıştırılmalı?

Çocuklar genellikle kakadan korktukları için aileler ilk olarak çocukları çişe alıştırmayı tercih ederler.

Siz de ilk olarak çocuğunuzu çişe alıştırarak başlayabilirsiniz. Bu sırada kakasını da tuvalete yapabileceğini hatırlatırsanız çişe alışmaya başladıktan sonra kaka eğitimi de verebilirsiniz.

7. Çocuklar çişe/kakaya kaç günde alışır?

Çocukların çişe de kakaya da tamamen alışması yaklaşık olarak 3 ila 6 ay sürer.

Elbette çocuklar daha kısa sürede çişe ve kakaya alışabilir. 3 gün, 5 gün, 7 gün vb. sürede çocuğunuz tuvaleti kullanmayı öğrenebilir.

Ancak kazaların azalması ve çocuğunuzun tuvalete alışma sürecini tamamlaması 3 ila 6 ay alabilir.

UYARI: Her çocuğun gelişimi kendine özgü olduğundan bu süreç daha kısa veya daha uzun olabilir. Çocuğa baskı yapmadan tuvalet eğitimi sürecini tamamlamak en önemlisi.

8. Tuvalet korkusu nasıl yenilir?

Küçük çocuklarda özellikle kakalarını tuvalete yapmak konusunda korkular olabilir. Genellikle 3-4 yaşlarında tuvalet korkusu görülmektedir.

Her şeyden önce çocuğunuza kakayı öğretirken kakanın kötü bir şey olduğunu söylemeyin. Bu durum kaka yapmak istememesine neden olabilir.

Lazımlık kullanmak çocukların tuvalete alışmasında kolaylaştırıcı olabilir. Çünkü doğrudan tuvalete alışmak çocuklara korkutucu gelebilir ve ilgilerini çeken havalı bir lazımlık daha az korkutucu gelebilir.

Zamanla lazımlıktakileri birlikte tuvalete atarak ve çocuğunuzdan sifonu kendisinin çekmesini isteyerek tuvalete alışmasını sağlayabilirsiniz.

Ayrıca çocuğunuz hazır olmadan tuvalete alıştırmaya çalışıyorsanız biraz ara vermeyi deneyebilirsiniz.

Çocuğunuzu tuvalete alıştırırken:

• Onu sürekli uyararak sıkmak,
• Cezalandırma, bağırma, kızma gibi yaptırımlarda bulunmak vb. tutum ve davranışlar da tuvaletten korkmasına neden olabilir.

9. Önce gece mi başlamalı gündüz mü?

Çocukların tuvalete alıştırılmasına önce gündüz başlanır.

Böylece gündüz tuvalet alışkanlığı kazanan çocuğun geceleri de alışkanlığını sürdürmeye devam etmesi sağlanır.

10. Çocuklar gece tuvalete nasıl alıştırılır?

Gece tuvalet eğitimi için acele etmeyerek öncelikle gündüz tuvalet alışkanlığını kazanmasını bekleyin.

İlk zamanlar yatağına su geçirmeyen alezlerden koyabilirsiniz.

Bebeğinizin vücut saatini takip ederek geceleri belirli aralıklarla tuvalete kaldırabilirsiniz. Gece tuvalet eğitimine başladığınız ilk zamanlarda yatış saatine yakın sıvı alımını azaltabilirsiniz.

11. Çocuklar gece tuvalete kaldırılmalı mı?

Bu konuda bazı uzmanlar çocuklarında gece tuvalete kaldırılmasını önerirken bazıları da kaldırılmamasını önerebiliyor.

Benim deneyimlerime göre çocuğun tuvalete alışmasında temel olan şey onu sıkmamak ve öğrenme sürecinin kontrolünü göreceli olarak ona bırakmak.

Yani her şeyden önce tuvalete alışması gereken kişi çocuğunuzdur ve siz onu sürekli uyararak, uyandırarak, müdahalede bulunarak gerekli farkındalığa ulaşmasını engelliyor olabilirsiniz.

Üstelik bir süre sonra çocuğunuz onu tuvalete kaldırmadığınız için geceleri altına yapmaya başlayabilir.

Yine de sürekli yatak temizlemek aileler için yıpratıcı olabiliyor, bunu çok iyi anlıyorum. Böyle durumlarda çocuğunuza tuvaletle ilgili olumsuz bir sinyal yollamamaya çalışın ve ilk zamanlarda onu arada tuvalete uyandırabilirsiniz.

Ayrıca yatmadan birkaç saat önce sıvı alımını azaltarak ve yatmadan önce tuvalete girmesini sağlayarak gece meydana gelebilecek kazaların önüne geçebilirsiniz.

12. Tuvalete alıştırılan çocuklara gece baz bağlanmalı mı?

Tuvalet eğitiminde tutarlılık esastır.

Çocuğunuzun gündüz bezsiz dolaşırken gece bez takıyor olması kafasını karıştırabilir ve alışma sürecini uzatabilir.

Bu nedenle bezi bıraktığınızda tamamen bırakmalısınız.

Gece bez bağlamak yerine alıştırma külodu ve su geçirmeyen yatak alezlerini kullanabilirsiniz.

13. Çocuk alaturka tuvalete nasıl alıştırılır?

Evinizde alaturka tuvalet varsa lazımlık kullanmak daha iyi olabilir çünkü küçük çocuklar için çömelmek ve bu pozisyonda dengede durmak oldukça zorlayıcıdır.

Üstelik olur da düşerse tuvaletten korkabilir ve tuvaleti kullanmak istemeyebilir. Bu nedenle alaturka tuvalete alışırken çocuğunuza sürekli eşlik etmeniz gerekmektedir.

14. Tuvalet eğitiminde lazımlık şart mı?

Tuvalet eğitiminde lazımlık tabii ki şart değildir.

Özellikle çocuğunuz alışkanlıklarından zor vazgeçen bir karakterdeyse doğrudan tuvaleti kullanmasını sağlamak daha doğru olabilir.

Çocuğunuzun tercihlerine göre lazımlık kullanıp kullanmayacağınıza kendiniz karar verebilirsiniz.

15. Hangi mevsimde çocuk tuvalete alıştırılır?

Bu soruyu özellikle ekledim çünkü bazı bloglarda çocukların tuvalete alışması için yaz mevsiminin beklenmesi öneriliyor.

Çocukların üzerini daha rahat giyip çıkarabilmesi ve çalışan ailelerin tatilde çocuğuna daha çok vakit ayırabilmesi açısından yaz mevsimi daha uygun olabilir.

Ancak yaz döneminde tuvalet eğitimi vermenin de zorlukları yok değil.

Örneğin çocukların denize veya havuza girmesi tuvaletini takip etmenizi zorlaştırabilir. Ayrıca tatilde olmak, sürekli dışarı çıkmak veya gezmeye gitmek gibi aktiviteler çocuğunuzun tuvalete alışması için ihtiyacı olan istikrarı bozabilir.

Bu nedenle kendinize en uygun mevsimi seçmenizi öneririm.

16. Tuvalete alıştırmada lazımlık mı kullanmalı adaptör mü?

Lazımlık ya da adaptör kullanmak tamamen size ve çocuğunuza bağlı bir tercihtir.

İkisinin de kendine has avantajları ve dezavantajları vardır:

17. Alıştırma külodu nasıl seçilir?

Alıştırma külodu görünüş olarak külot şeklindedir. Bu sayede çocuğunuza artık bez kullanmadığı ve yetişkinler gibi tuvalete gideceği mesajını vererek tuvalete alışmasında etkili olur.

Ancak elbette aksilikler olabilir. Emiciliği sayesinde çocuk rahatsızlık hissetmeyeceği için tuvalete alışmanın gecikmesine de sebep olabilir.

Alıştırma külodu seçerken pamuk kumaş olmasına, bebeğinizin kilosuna uygun olmasına dikkat etmelisiniz.

Tek kullanımlık alıştırma külotlarını da denemek isteyebilirsiniz.

18. Tuvalet alıştırma sürecine hangi durumlarda ara verilir?

Çocuğunuz tuvalete alışmayı kesinlikle reddediyorsa onu zorlamamalı ve bir süreliğine ara vermelisiniz.

Çocuğunuz tuvaleti kabullendikten sonra birden bezinin rahatlığına dönmek isteyebilir, altına kaçırabilir.

Böyle durumlarda sakin kalmanız, asla kızıp sinirlenmemeniz gerekir. Tuvalete alıştırmayı bir süre erteleyip 3-4 ay sonra tekrar denemeniz en doğru karar olur.

Yeniden tuvaleti öğretmeye başlarken çocuğunuzu takip ederek hazır olup olmadığına karar verebilirsiniz.

19. Tuvalete alıştırma süreci ne zaman bitirilir?

Daha öncesinde de belirttiğim gibi çocuğun tuvalete tamamen alışması yaklaşık 3 ila 6 ay arasında sürebilir.

Bu süreç çocuktan çocuğa değişiklik gösterebilir. Genellikle 3 yaşa kadar tuvalet eğitiminin tamamlanması beklenir.

Eğer 4 yaşından sonra çocuğunuzun alt ıslatma sorunu halen devam ediyorsa bir uzmandan destek almalısınız.

İlk Yayın Tarihi: 30 Ekim 2016 @ 21:12