Otizmli Çocuklarda Ekolali

Otizmli çocuklarda konuşma ile alakalı bazı problemler olduğu bilinmektedir. Bunlar; Gramer bozuklukları, ekolali, zamirlerin yer değiştirilerek kullanılması, konuşulanları anlamada güçlük çekme, edatların uygun yerlerde ve uygun zamanda kullanılmaması gibi problemlerdir.

Bu gün otizmli çocuklarda sıklıkla görülen ekolali sorununu ve bunun için neler yapılabileceğini açıklayacağız.

Öncelikle ekolali nedir?

Ekolali, başkasının söylediği sözlerin tekrar edilmesidir. Otizmli çocuklarda ekolali anında ekolali ve gecikmeli ekolali olarak görülebilir.

Anında ekolalide çocuk duyduğu sesleri anında taklit eder. Örneğin çocuğa ‘Su ister misin?’ dediğinizde, çocuk da ‘Su ister misin?’ diyerek karşılık verir.

Gecikmeli ekolalide ise, çocuk duyduğu sözleri bir süre geçtikten sonra tekrar eder. Örneğin aradan bir süre geçtikten sonra çocuk durduk yere, ‘Karnın acıktı mı?’ diye sorabilir. Dikkat edilirse bir süre önce aynı soru kendisine sorulmuştur. Gecikmeli ekolalide çocuk duyduğu kelimeleri günler ve hatta aylar sonra bile tekrarlayabilir. Bu davranış asperger sendromunda da sıklıkla görülür.

Aslında ebeveynler için çocuklarının dediklerini tekrar ediyor olsa bile, çocuklarının konuşuyor olması mutluluk verici olabiliyor. Ancak bir süre sonra ebeveynler de bunun önemli ve aşılması gereken bir sorun olduğunun farkına varıyorlar. Çünkü ekolalinin uzun süre devam etmesi durumunda çocuklarda iletişim becerilerinin durması ve hatta gerilemesi görülür. Bu yüzden amaç ekolaliyi mümkün olduğunca düzeltmek ve hatta ortadan kaldırmaya çalışmaktır.

Bunun için yapılması gerekenler;

İlk olarak çocukta ekolaliye neyin sebep olduğu öğrenilmelidir. Çocuk bu tekrarları ilgi çekmek için mi yoksa rahatlamak için mi yapıyor, bunun öğrenilmesi gerekiyor.

Çocuk ekolaliyi ilgi çekmek için yapıyor olabilir. Eğer durum böyleyse çocuk bunu yaptığında onu duymamazlıktan gelmelisiniz. Bu şekilde ekolaliyi azaltabilirsiniz. Aslında hiçbir zaman çocuğun bu davranışına ilgi göstermemelisiniz, böylece davranışını pekiştirmeyi engellemiş olursunuz.

Eğer çocuk ekolali davranışını ilgi çekmek için değil de rahatlamak için yapıyorsa, yine yapmanız gereken ekolaliyi görmemezlikten gelmek. Ancak bu defa ilgisini başka bir yöne çekerek dikkatini dağıtabilirsiniz. Örneğin birlikte oyun oynayabilir veya mutfakta süslü bir meyve tabağı hazırlayabilirsiniz.

Çocuğu doğru konuşması için yönlendirmelisiniz. Doğru konuştuğu zaman ödüllendirerek, bunu pekiştirebilirsiniz. Zamanla ekolali azalacak ve doğru konuşmalar artacaktır.

Çocuklarda ekolali davranışında bir terapist gözlemi ve yardımıyla çalışılarak güzel sonuçlar elde edilebilir. Ebeveynlerin üzerine düşen görev ise, terapistlerinden ekolalinin ne olduğunu, nasıl davranmaları gerektiğini öğrenmek ve bunun çocuklarının gelişimi için önemli bir adım olduğunu unutmadan sabır ve sevgiyle hareket etmektir.

İlk Yayın Tarihi: 9 Temmuz 2017 @ 22:14