Çocuklarda Vicdan Gelişimi

Vicdan her bireyin içinde doğuştan var olur, zamanla kişinin yaşadıklarına bağlı olarak gelişir veya körelir. Vicdanı tanımlamak gerekirse kişiye doğru ve iyi olanı yapmaya yönlendiren içsel güç diyebiliriz.

Günümüzde toplumumuz giderek duyarsız ve bencil olmaya başladı. Çocuklarımızın geleceği için endişe ediyoruz, vicdanlı insanlarla karşılaşmaları için dua ediyoruz. Ancak kendi çocuğumuzun vicdanlı olması için yeterince çaba gösteriyor muyuz? 

Çocuklar doğuştan vicdan sahibi olarak doğarlar ve zamanla içlerindeki vicdan körelir veya gelişir. Bunda en önemli rol ise, çocuğun ailesi veya bakım veren kişilerdir. Çocuğun ailesinde, anne ve babasının birbirlerine karşı tutumları, diğer insanlara ve canlılara karşı tutumları çocuğa yol gösterir. 

Çocuklar vicdanlarını dinlemeye 5 yaşından sonra başlarlar. 5 yaşına kadar çocuk daha çok benmerkezci olur. Fakat “Nasılsa 5 yaşına kadar çocuğum benmerkezci olduğu için vicdanlı davranamaz.” düşüncesinden kaçınarak, çocuğun vicdanlı bir birey olması için ona yol göstermeli, anne baba olarak bu konuda üzerimize düşen görevi yerine getirmeliyiz. 

Çocuğa empati kurmayı öğretmeliyiz. İnsanlara yardım etmenin güzel bir şey olduğunu öğretmeliyiz. Paylaşmayı öğretmeliyiz, örneğin küçülen kıyafetlerini, oynamadığı oyuncaklarını diğer çocuklarla paylaşmayı… Diğer insanlara ve canlılara karşı nazik olması gerektiğini öğretmeliyiz. Bu dünyanın yalnızca bizim değil aynı zamanda diğer canlılara da ait olduğunu öğretmeliyiz. 

Birlikte kuşları besleyebilir, kedi ve köpeklere mama verebilirsiniz. Yani kısaca çocuğun kendi dışındaki varlıklara değer vermesi gerektiğini öğretmeliyiz.

Vicdanın temelinde sevgi yatar. Bu yüzden çocukların ebeveynlerinden aldığı koşulsuz sevgi çok önemlidir. 

Çocuklar ebeveynlerinin aynalarıdır. Ebeveynlerini örnek alır ve onlar gibi olmak isterler. Bu sebeple çocuğa yalnızca vicdanlı olmak değil, herhangi bir konuda bir davranışı benimsetmek istiyorsak, öncelikle bunu kendimiz yapmalıyız. Örneğin çocuğa nazik olması gerektiğini söylüyor fakat yanımıza yaklaşan bir köpeği kovalıyorsak ya da doğru söylemenin öneminden bahsedip, arkadaşımıza yalan söylüyorsak, bu çocuğun aklını karıştırmaktan başka işe yaramaz. Arkadaşımıza aslında beyaz yalan denilen masum bir yalan da söylüyor olabiliriz fakat küçük çocuklar bunu anlamaz. Bu yüzden küçük çocukların yanında yanlış anlaşılmamak için konuştuklarımıza dikkat etmeliyiz. 

Çocuğunuza vicdan sahibi olmanın önemini anlatabilmenizin etkili bir diğer yolu da, masallar ve hikayelerdir. Anlattığımız veya kendimizin yarattığı hikayelerde iyi ve kötülerin olması, iyinin vicdan muhasebesi yaparak doğru olanı tercih etmesi ve sonunda iyi olanın kazanması çocuk için güzel bir yol gösterici olur.

İlk Yayın Tarihi: 23 Şubat 2017 @ 22:28