Güvenli Anne Bebek Bağlanması

Yaşamda ilk kişilerarası görevimiz ilk bakıcımızla ki bu çoğu zaman annemizdir, bağ kurmaktır. Bir bebek olarak temel ihtiyaçlarımızın karşılanması bakımından tamamen başkasına bağımlı olduğumuzdan, bu bağ yaşamamız için temeldir. Bağlanmak terimi en çok bu bağı tanımlamak için kullanılır. Araştırmalarda bağlanma davranışları ve “tipleri” yle ilgili büyük bir ortaklık vardır. Bağlanmak beyin gelişimimizde,  ruh sağlığımızda ve gelecekteki ilişkilerimizde çok büyük etkiye sahiptir.

Bir çocuğun annesiyle olan ilişkisinin bu konularla ilgili tek etken olmamasına karşın, ilk ve büyük olasılıkla en önemli olanıdır. Ne iyi ki güvenli bağlanmayı aynı zamanda babayla büyükanne-büyükbabayla, dadılarla, günübirlik bakıcılarla ya da bakım işini üstlenmiş diğer insanlarla, yetişkinlikte anne figürleri, terapistler, arkadaşlar ve eşlerle de oluşturabilir ve böylelikle daha önce atlanmış olan yararlarının bir çoğunu elde edebiliriz.

Nasıl bağlanırız? Güvenli bağlanmak nedir?

Bağlanmak hayattaki ilk ilişkimizde, anneyle olan ilişkimizde başlar. Bu ilişki çok erken, doğumdan bile önce başlar, fakat kesin olarak doğumdan sonraki saatlerde, haftalarda ve yaşamın ilk aylarında şekillenir. Anne ve babanın bir bebeğe hazır olup olmadığı, bebek isteği, annenin doğum öncesi ve sonrasındaki psikolojik ve duygusal durumu ve doğum işlemlerini de içeren doğum ortamından çok etkilenebilir. Örneğin çalışmalar sezaryen operasyonu ile doğum yapmış kadınların bebekle bağ kurmalarının daha uzun zaman aldığını gösterir. Hatta annenin hormonlarının bile etkileri vardır. Daha yüksek oksitosin salgılanması annenin daha fazla bağlanmasına etki eder. Başka birçok faktörün anne ile çocuk arasındaki bağlanmanın kalitesiyle ilgisi vardır.

Bağlanmak çocuğa uyum süreci ve bakım sırasında oluşturulur. Bebek-anne ilişkisinde bu büyük ölçüde bebeğin ihtiyaçları (bağlanma davranışları içinde açıklanır) ve annenin bu ihtiyaçları nasıl karşıladığının bir uzantısıdır. Aslında annenin tepkileri, bu tepkilerin tutarlılığı ve niteliği temel etkilerdir.

Güvenli bağlanmaya eşlik eden en önemli bakıcı kişi davranışları şunlardır:

• Bebeğin duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarını hemen, tutarlı ve uyumlu bir şekilde karşılamak
• Bebeğin tavırlarına hoş karşılayan bir yakınlıkla tepki vermek. Anne (bu bakım veren kişi de olabilir !) kendisine gelen bir kişi olarak çocuğu geri çevirmemeli ya da soğuk bir şekilde karşılamamalıdır. Ona yakınlık kurmak istediğini göstermelidir.
• Çocuğun duygusal durumuna göre davranmak ve empati kurmak.
• Çocuğa sevgiyle bakma. Bir araştırıcı bunun beynin sosyal davranışlarla ilgili bölümünün gelişmesinde en önemli etken olduğunu belirtir.

Anneye gidebileceğimizi, ihtiyaçlarımızın karşılanacağını, duygularımızın anlaşılacağını ve hoş karşılanacağını biliyorsak kendimizi o ilişkide güvende hissederiz. Bunu daha büyük bir çocuk böyle yaşayabilir, fakat bu kalıp genellikle hayatın ilk yılında bilişimiz henüz ilkel düzeydeyken gelişir. Biz ağladığımızda anne oradadır ya da değildir; ihtiyaçlarımızı yerine getirir ya da getirmez. Bu psikolog Erik Erikson’un gelişim modelinde ilk yılda geliştirdiğimiz güven veya güvensizlik algısıyla ilişkilidir. Dünya (genellikle anne ) ihtiyaçlarımızı düzenli olarak karşıladığında ihtiyacımız olan her şeye sahip olacağımıza ve dünyanın korunaklı bir yer olduğuna ilişkin bir güven geliştiririz. Bu, bugünlerde birçok kişinin güvenli bağlanmak olarak tanımladığı şeydir.

İlk aylarda kurulan ve kesintiye uğramayan (ölüm, çocuğa fazla gelebilecek ayrılıklar ya da uyumun kaybolmasıyla) güvenli bağlanmanın bütün çocukluk boyunca süreceğine işaret eden birçok kanıt vardır.

İlk Yayın Tarihi: 12 Mayıs 2015 @ 17:36