İkiz Gebelik

Doğal yollarla ikiz gebelik oluşma ihtimali 80-85 doğumda birdir. Günümüzde yardımcı üreme teknikleri ile birlikte bu oranda artış vardır. İkiz gebelik, gebeliğin 5. haftasından sonra rahim içinde iki ayrı kese veya tek kese içerisinde iki adet bebek görülmesi ile anlaşılır.

İkiz gebeliği tek yumurta ikizleri ve çift yumurta ikizleri olmak üzere iki ayrı gruba ayırırız.

Tek yumurta ikizleri: Döllenmiş tek bir yumurtanın bölünmesi ile oluşur. Yani rahim içinde tek yumurta tek sperm ile döllenir ve oluşan embriyo ikiye bölünerek iki ayrı fetüs yani bebek oluşur. Tek yumurta ikizlerinin cinsiyetleri ve genetik yapıları aynı olur.

Çift yumurta ikizleri: İki ayrı yumurtanın iki ayrı sperm ile döllenmesi ile çift yumurta ikizleri oluşur. Bu ikizlerin genetik yapıları birbirinden farklıdır. Ayrıca cinsiyetleri ve görünüşleri de farklı olabilir. Yani çift yumurta ikizleri aynı yaşta doğmuş kardeşler gibidir. Günümüzde tedavilerle artan ikiz gebelik tipi çift yumurta ikizleridir.

İkiz gebeliklerin 2/3’si çift yumurta ikizi olur.

İkiz Gebeliği Arttıran Olasılıklar Nelerdir?

Tek yumurta ikizlerinde genetik yatkınlık yoktur. Çift yumurta ikizlerinde ise genetik yatkınlık söz konusudur. Özellikle anne tarafında ikiz gebeliklerin olması ihtimali arttırır.

Çift yumurta ikizlerinde, annenin ileri yaşı, doğurma sayısı (özellikle 4. doğumdan sonra), yardımcı üreme teknikleri ve toplumsal özellikler görülme olasılığını etkiler. Örneğin Afrika ülkelerinde çift yumurta ikizi görülme ihtimali 4-5 kat daha fazladır.

İkiz Gebeliklerde Görülen Riskler ve Zorlukları Nelerdir?

İkiz gebeliklerde düşük oranı tekil gebeliklerden daha fazladır.

Bulantı ve kusma gibi belirtiler ikiz gebeliklerde daha yoğun yaşanır.

Gebelerde yüksek tansiyon ile görülen gebelik toksemisi (preeklemsi ve eklemsi) daha çok görülür.

İkiz gebeliklerde erken doğum riski de daha fazladır. Çoğunlukla 40. haftaya kadar bekleyemez, 36. haftada sancılar başlar ve doğum gerçekleşir.

İkiz gebeliklerde anne adayı daha çok kilo alır.

Rahim daha fazla gerileceği için doğumdan sonra atoni ve kanama riski de daha fazla olur.

İkiz gebeliklerde eşin erken ayrılması (abrubtio plasenta) ya da plasentanın doğum kanalını kapatması (plasenta previa) daha çok görülür. Her iki durum da hem anne hem de bebeği için hayati risk taşıyan durumlardır.

Kansızlık daha sık görülür.

Doğuştan anomali (konjenital) risk daha fazladır. Bu durum özellikle tek yumurta ikizlerinde daha sık görülür. Kalp, damar, iskelet sistemi genito üriner anomaliler görülme ihtimali de daha fazladır.

İkiz gebeliklerde serabral palsi ihtimali de daha fazla olur.

Bebekler arasındaki anormal plasental damarlanma sebebiyle, bir bebekten diğerine kan akışı artar, buna ikizden ikize transfüzyon sendromu denir. Bunun sonucunda da ikizin biri kanlı ve ödemliyken diğeri küçük ve kansız olabilir.

İkiz gebeliklerde sezaryen ile doğum oranı yüksektir. Günümüzde anne ve bebek risklerini en aza indirgemek için ikiz gebeliklerde genellikle sezaryen ile doğum tercih edilir. Ancak her iki bebek başla geliyorsa doğumun nasıl olması gerektiği yapılan muayene sonucu karara varılır. İkiden fazla bebek varsa mutlaka sezaryen doğum tercih edilir.