Çocuklar Görgü Kurallarını Nasıl Öğrenmelidir? Yazar: Sevgili Bebek -
Tahmini Okuma Süresi: 1 Dakika 19 Saniye Görgü kuralları, kişinin toplum içerisinde var olabilmesini ve kabul edilmesini sağlayan, uyması gereken ahlak, terbiye ve incelik kurallarıdır. Görgü kuralları yazılı bir kanun değildir fakat kişilerin uygulayıp uygulamamalarına göre toplum içerisindeki konumlarını etkilemektedirler.
Her toplum kendi kültürüne uygun görgü kuralları oluşturur. Kişiler bu kuralları ne kadar çabuk öğrenir ve uygulamaya başlarlarsa içinde bulundukları sosyal ortamda daha kolay kabul görülürler.
Görgü kurallarının temel eğitimi ise ailede başlar. Çocukların bir sünger gibi bilgileri ve gördüklerini emdiklerini ve hafızalarına kaydettiklerini biliyoruz. Yani bir çocuğa sözlü olarak görgü kurallarını öğretmek yerine uygulamalı olarak bu kuralları öğrenmesini sağlamak en doğrusudur.
Küçük çocukların henüz çocuk olduklarını düşünerek çevrelerinde olup bitenleri anlamadığını düşünmek çok yanlıştır. Çocuk 2 yaşına geldiğinde yani bilişsel olgunluğa ulaşmaya başladığında davranışları ve sözleri ile o zamana kadar gördüklerini uygulamaya başlar. İşte o zaman ebeveynler de kendilerini ‘Bu çocuk tüm bunları nereden öğrendi?’ sorusunu sorarken bulurlar. Aslında cevap kendi içlerinde gizlidir.
Anne ve babalar çocuklarının görgü kurallarını öğrenebilmesi için öğütler yerine uygulamalı olarak yaşamanın etkisini göz ardı etmemeliler. Yemekten sonra ‘Ellerine sağlık’ diyen bir baba ve ‘ Afiyet olsun’ diyen bir anne çocuğun bunu taklit etmesine destek vermiş olur. Aile bireylerinin birbirlerine saygılı davrandığı, teşekkür ettiği, rica ettiği bir ailede büyüyen bir çocuğun görgü kurallarını öğrenmesi hiç de zor değildir.
Çocuğun aile içerisinde öğrendiği görgü kuralları haricinde toplumsal kuralları da öğrenmesi gerekir. Bunlar yere çöp atmamak, hapşırırken elini kapatmak, yüksek sesle konuşmamak vb. kurallardır. Ancak çocuğuna bu kuralları öğretmek isteyen bir ebeveyn sokakta elindeki çöpü yere attığında tartışmasız doğru bir örnek olamaz. Ebeveynlerin çocuk üzerindeki etkileri büyüktür.
İnat Çağı?
Çocuklar yaklaşık 2. yaşlarından itibaren bir nevi inat çağına girebilirler. Bu her şeye itiraz etme, reddetme olarak karşımıza çıkar. Tüm çabalarımıza rağmen bazen çocuklarımıza istediğimiz doğru davranışları ve görgü kurallarını öğretmekte başarılı olamayabiliriz.
Bunun için bira zamana bırakmalı ve yapılan yanlış davranışları biraz görmezden gelmeliyiz. Örneğin çocuk burnunu karıştırdığında onu uyarmak yerine dikkatini başka bir yöne çekmek daha uygun bir çözüm olabilir. Böylece çocuk en temel ihtiyacı olan ilgiyi sizden alabilmek için uygun olmayan davranışlar yapmasının işe yaramayacağını da öğrenmiş olur.
Önemli bir nokta daha var, çocuk yanlış bir davranış yaptığında ebeveynler hemen uyarıyor, fakat doğru davranışlarını yeterince ödüllendirmeyebiliyorlar. Aşırıya kaçmadan sözel olarak çocuğu ödüllendirmek davranışının pekişmesinde büyük rol oynar.
Çocuğunuzun doğru davranışları ve görgü kurallarını öğrenmesi zaman alabilir, bunun için sabırlı olmanız gerekir. Çocukların birer ayna olduğunu ve ailelerini yansıttıklarını düşünerek, aynadaki görüntüden memnun olabilmenin tek yolunun siz ebeveynlerden geçtiğini unutmamalısınız.
Görgü kuralları, kişinin toplum içerisinde var olabilmesini ve kabul edilmesini sağlayan, uyması gereken ahlak, terbiye ve incelik kurallarıdır. Görgü kuralları yazılı bir kanun değildir fakat kişilerin uygulayıp uygulamamalarına göre toplum içerisindeki konumlarını etkilemektedirler.
Her toplum kendi kültürüne uygun görgü kuralları oluşturur. Kişiler bu kuralları ne kadar çabuk öğrenir ve uygulamaya başlarlarsa içinde bulundukları sosyal ortamda daha kolay kabul görülürler.
Görgü kurallarının temel eğitimi ise ailede başlar. Çocukların bir sünger gibi bilgileri ve gördüklerini emdiklerini ve hafızalarına kaydettiklerini biliyoruz. Yani bir çocuğa sözlü olarak görgü kurallarını öğretmek yerine uygulamalı olarak bu kuralları öğrenmesini sağlamak en doğrusudur.
Küçük çocukların henüz çocuk olduklarını düşünerek çevrelerinde olup bitenleri anlamadığını düşünmek çok yanlıştır. Çocuk 2 yaşına geldiğinde yani bilişsel olgunluğa ulaşmaya başladığında davranışları ve sözleri ile o zamana kadar gördüklerini uygulamaya başlar. İşte o zaman ebeveynler de kendilerini ‘Bu çocuk tüm bunları nereden öğrendi?’ sorusunu sorarken bulurlar. Aslında cevap kendi içlerinde gizlidir.
Anne ve babalar çocuklarının görgü kurallarını öğrenebilmesi için öğütler yerine uygulamalı olarak yaşamanın etkisini göz ardı etmemeliler. Yemekten sonra ‘Ellerine sağlık’ diyen bir baba ve ‘ Afiyet olsun’ diyen bir anne çocuğun bunu taklit etmesine destek vermiş olur. Aile bireylerinin birbirlerine saygılı davrandığı, teşekkür ettiği, rica ettiği bir ailede büyüyen bir çocuğun görgü kurallarını öğrenmesi hiç de zor değildir.
Çocuğun aile içerisinde öğrendiği görgü kuralları haricinde toplumsal kuralları da öğrenmesi gerekir. Bunlar yere çöp atmamak, hapşırırken elini kapatmak, yüksek sesle konuşmamak vb. kurallardır. Ancak çocuğuna bu kuralları öğretmek isteyen bir ebeveyn sokakta elindeki çöpü yere attığında tartışmasız doğru bir örnek olamaz. Ebeveynlerin çocuk üzerindeki etkileri büyüktür.
İnat Çağı?
Çocuklar yaklaşık 2. yaşlarından itibaren bir nevi inat çağına girebilirler. Bu her şeye itiraz etme, reddetme olarak karşımıza çıkar. Tüm çabalarımıza rağmen bazen çocuklarımıza istediğimiz doğru davranışları ve görgü kurallarını öğretmekte başarılı olamayabiliriz.
Bunun için bira zamana bırakmalı ve yapılan yanlış davranışları biraz görmezden gelmeliyiz. Örneğin çocuk burnunu karıştırdığında onu uyarmak yerine dikkatini başka bir yöne çekmek daha uygun bir çözüm olabilir. Böylece çocuk en temel ihtiyacı olan ilgiyi sizden alabilmek için uygun olmayan davranışlar yapmasının işe yaramayacağını da öğrenmiş olur.
Önemli bir nokta daha var, çocuk yanlış bir davranış yaptığında ebeveynler hemen uyarıyor, fakat doğru davranışlarını yeterince ödüllendirmeyebiliyorlar. Aşırıya kaçmadan sözel olarak çocuğu ödüllendirmek davranışının pekişmesinde büyük rol oynar.
Çocuğunuzun doğru davranışları ve görgü kurallarını öğrenmesi zaman alabilir, bunun için sabırlı olmanız gerekir. Çocukların birer ayna olduğunu ve ailelerini yansıttıklarını düşünerek, aynadaki görüntüden memnun olabilmenin tek yolunun siz ebeveynlerden geçtiğini unutmamalısınız.