Bebek Anne Karnında Ne Öğrenir?

Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, bebeklerde doğmadan önce temel duyularında gelişim gösterek, uyaranlara tepki verebiliyorlar. Üstelik bu durum sadece insana özgü de değil.

Bilim adamlarının yaptıkları araştırmalara göre, hamilelikleri sırasında keskin tatlara sahip besinleri tüketen annelerin çocukları, bu tatlara doğduktan sonra diğer bebeklere göre daha yatkın oluyorlar.

Peki bebekler anne karnındayken nasıl tat alıyor? 

Tat alma duyusunun bebeğe iletilmesinin, amniyotik sıvı ile mümkün olduğu düşünülüyor.. Bebekler, ana rahmine düştükten 10 hafta kadar sonra, anne karnındaki suyu yutabiliyorlar. Annenin beslenmesine bağlı olarak, besinlerin tatlarının da bu sıvı yardımı ile olabilieceği düşünülüyor. Bunun yanında, kana karışan besinlerin tatları da, doğrudan kan yolu ile bebeğe aktarılabiliyor. Özellikle sarımsak gibi tatların aktarılması daha kolay oluyor.

Yapılan araştırma ve deneylere göre, gebeliğin son 3aylık dönemindeki ve emzirme döneminin ilk aylarındaki annelerin arasında suyun yanında havuç suyu için annelerin bebeklerinin, sadece su için annelerin bebeklerine göre, havuç içeren besinlere daha yatkın olduğu gözlemlenmiştir. Bu önemsiz bir deney gibi gözükse de aslında değildir. Bu deney bize memelilerde tat ve doku duyularının bebeklerin emme içgüdüsünü harekete geçirmeden önce aradıkları özellikler arasında yer aldığını gösteriyor. Uzmanlara göre bebeklerin doğumdan önceki 30 haftadır tattığı tadı bularak sütü benimsediklerini, emmeye başladıklarında farklı bir tatla karşılaşırlarsa sorun çıkabileceğini söylüyorlar.

Bu sebeple bütün memelilerde anne karnındaki öğrenme süreci önem taşır. Bu özelliğin, yavrunun güvenli besine yönelmesini ve annesini tanımasını sağlamak amacıyla evrimsel olarak geliştiği tahmin ediliyor.

Örneğin bazı kuşlar yavrularının doğru bir şekilde beslenmesini sağlamak için daha yumurta içindeyken onlara bazı “parolalar” öğretiyor olabilirler. Yapılan deneylere göre, yavrular yumurtadan çıkmadan önce farklı sesleri birbirinden ayırt edebiliyorlar.

İnsanda ise ses konusundaki alışkanlık biraz içgüdü biraz da eğitim gerektirir. New York Üniversitesi’nden psikolog Athena Vouloumanos, insanların ne kadar erken dil öğrenmeye başladığını anlamaya çalışmış.

Bebek annesinin karnındayken dil öğrenme becerisini tespit etmek zor olduğu için, çalışmalar yeni doğanlar üzerinde yoğunlaşır. Bu amaçla bebeklerin konuşulan anlamlı kelimelere ve bir takım anlam ifade etmeyen seslere nasıl tepki gösterdiğine bakıldı.

Bunun için, bebeklere basınç sensörleri içeren emzikler verildi. Bu emzikler bebekler kuvvetle emdiklerinde anlamlı kelimeler, yavaşladıklarında ise anlamsız sesler çıkarıyordu. Sonuçta bebeklerin anlamlı kelimeleri duymayı tercih ettiği ve bunun için de emziklerini daha kuvvetli emdikleri görüldü. Bunun doğuştan geldiği ve öğrenilen bir şey olmadığı görüldü. Bunun yanı sıra aynı bebeklerin ebeveynlerin konuştuğu dili tercih ettiği de gözlemlendi. Bu da doğuştan gelmeyen yani öğrenilen bir şey olmalıydı.

Vouloumanos “İngilizce işiten bebekler Fransızca değil de bu dili duyduğunda daha sert emmeye başlıyor, aynı şekilde Fransız bebekler Fransızca kelimeler duymak için daha kuvvetli emiyor” diyor. Yani bebekler kendi ana dillerini tanıyarak tercih ediyorlar. İki dilli annelerin bebekleri ise her iki dili duyduğunda aynı şekilde tepki veriyor, yani daha hızlı emmeye başlıyorlardı.

Peki müzik konusunda ne biliniyor? Bebekler doğmadan önce bazı melodileri öğrenebilir mi?

Finlandiya’da yapılan bir deneyde bir grup hamile kadına hamileliklerinin son döneminde her gün “Daha Dün Annemizin Kollarında Yaşarken” şarkısı dinletildi. İkinci gruptaki anneler ise bunu dinlemedi. Bebekler doğduktan sonra, melodideki bazı değişikliklere tepki verip vermediklerine bakıldı. Bunun için bebekler uyurken kafalarına bağlı elektrotlarla beyinlerinin farklı bölgelerinden gelen sinyaller ölçüldü. Anne karnında bu melodiyi duymuş olan bebeklerin, melodi doğru de olsa yanlış da olsa daha fazla tepki verdiği gözlemlendi.

Fakat uzmanlar anne karnındaki bebeklere bir şeyler öğretmek amacıyla piyasada satılan çeşitli cihazlar konusunda temkinli davranılmasını öneriyor.

İnsanın yanı sıra diğer memelilerde, hatta kuş, balık, kurbağa, semender gibi canlılarda da dünyaya gelmeden önce bazı duyuların gelişmiş olması önemlidir. Bu duyuların gelişmiş olması anneyi tanıma, güvenli besine yönelme, güvenli bir ortamda olduğuna dikkat etme gibi hayatta kalmasını sağlayacak özelliklerin gelişmiş olmasını sağlar.

Kaynak: Lesley Evans Ogden, BBC Future

İlk Yayın Tarihi: 14 Mayıs 2017 @ 01:32