[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"Article","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/ruhsal-travmalar-ve-travma-sonrasi-stres-bozuklugu\/#Article","mainEntityOfPage":"https:\/\/sevgilibebek.com\/ruhsal-travmalar-ve-travma-sonrasi-stres-bozuklugu\/","headline":"Ruhsal Travmalar ve Travma Sonras\u0131 Stres Bozuklu\u011fu","name":"Ruhsal Travmalar ve Travma Sonras\u0131 Stres Bozuklu\u011fu","description":"\u0130nsano\u011flu memnun olsun ya da olmas\u0131n belirli bir rutin \u00fczerinde hayat\u0131n\u0131 ya\u015famaya devam eder. Kendi se\u00e7ti\u011fi bir i\u015fi, e\u015fi, ailesi, sorumluluklar\u0131 vard\u0131r. G\u00fcnler benzer \u015fekilde birbirini kovalayarak ge\u00e7iyordur, hele de zaman zaman bu rutinin d\u0131\u015f\u0131na Devam\u0131n\u0131 oku…<\/a>","datePublished":"2022-11-14","dateModified":"2022-11-14","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/uzman-psikolog-sezen-erim\/#Person","name":"Uzman Psikolog Sezen Erem","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/uzman-psikolog-sezen-erim\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/91cb68ef29f94a5fd28d7ae951301107?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/91cb68ef29f94a5fd28d7ae951301107?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Sevgili Bebek","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2015\/07\/sad-toddler.png","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2015\/07\/sad-toddler.png","height":388,"width":620},"url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/ruhsal-travmalar-ve-travma-sonrasi-stres-bozuklugu\/","about":["Ebeveyn & Aile"],"wordCount":1146,"keywords":["\u00e7ocukluk travmalar\u0131","ruhsal travma","ruhsal travma tedavisi","travma","travma belirtileri","travma sonras\u0131 stres bozuklu\u011fu"],"articleBody":"\u0130nsano\u011flu memnun olsun ya da olmas\u0131n belirli bir rutin \u00fczerinde hayat\u0131n\u0131 ya\u015famaya devam eder. Kendi se\u00e7ti\u011fi bir i\u015fi, e\u015fi, ailesi, sorumluluklar\u0131 vard\u0131r. G\u00fcnler benzer \u015fekilde birbirini kovalayarak ge\u00e7iyordur, hele de zaman zaman bu rutinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131k\u0131p kendine ve sevdiklerine zaman ay\u0131rma, hayatta zevk ald\u0131\u011f\u0131 \u015feyler yapmaya f\u0131rsat buluyorsa bu “normal” veya “ideal” hayat olarak kabul edilir. Sonra bir g\u00fcn bir anda her \u015fey ya da bir\u00e7ok \u015fey de\u011fi\u015fiverir. Deprem ve sel gibi bir do\u011fal afet, bir trafik kazas\u0131, yang\u0131n, silahl\u0131 bir sald\u0131r\u0131 ya da soygun, i\u015fkence, tecav\u00fcz vb. s\u0131ra d\u0131\u015f\u0131 ve a\u011f\u0131r olaylara maruz kalma, \u00f6l\u00fcmc\u00fcl veya a\u011f\u0131r\/kronik bir hastal\u0131\u011fa yakalanma veya bir sevdi\u011fimizin yakalanmas\u0131, sevdiklerimizin \u00f6l\u00fcm\u00fc ya\u015fant\u0131m\u0131z\u0131 sadece bir anda alt \u00fcst edebilir. Pek \u00e7ok insan bu t\u00fcr bir olayla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 zaman korku, deh\u015fet ve \u00e7aresizlik ya\u015far.\u0130\u015fte ruhsal travma tam da budur; \u2018normal\u2019 ya\u015fant\u0131n\u0131n do\u011fal ak\u0131\u015f\u0131nda, aksamaya neden olan, al\u0131\u015f\u0131lm\u0131\u015f\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda, yo\u011fun strese yol a\u00e7an, sars\u0131c\u0131 bir olay, yo\u011fun bir kay\u0131p duygusudur.Kay\u0131p duygusu kimi zaman g\u00fcvenlik duygusunun, kimli\u011fin ve gelece\u011fin, hayat\u0131n nas\u0131l devam edece\u011fini tahmin etme yetisinin, ya\u015fam \u00fczerindeki kontrol\u00fcn, umutlar\u0131n, ki\u015fisel g\u00fcc\u00fcn kayb\u0131 gibi ruhsal kay\u0131plara, kimi zaman ise yak\u0131nlar\u0131n, arkada\u015flar\u0131n, evinin, i\u015finin ve e\u015fyalar\u0131n\u0131n kayb\u0131 gibi reel kay\u0131plara ait olabilir.Do\u011fal olmayan travmalar yani insan kaynakl\u0131 travmalar daha fazla etki b\u0131rak\u0131r. Bunun nedeni hayat\u0131m\u0131za bu denli zarar verenin kader, do\u011fal bir afet, herkesin ba\u015f\u0131na gelen bir olay de\u011fil de yine kendimiz gibi bir insan canl\u0131s\u0131 olmas\u0131d\u0131r belki de…E\u011fer travmatik ya\u015fant\u0131 beklenmedik \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131kan, beklemedi\u011fimiz zamanda veya beklemedi\u011fimiz ki\u015fiden gelen, tekrarlayan, insan kaynakl\u0131, sadistik i\u00e7erikte ve \u00e7ocuklukta ya\u015fan\u0131rsa psikolojik etkileri \u00e7ok daha a\u011f\u0131r olmaktad\u0131r.Ruhsal Travman\u0131n EtkileriTravma ya\u015fayanlar ya\u015fad\u0131klar\u0131 olaylar\u0131 istemedikleri halde ve nedensiz yere s\u0131k s\u0131k hat\u0131rlayabilirler. Bu t\u00fcr an\u0131lar, d\u00fc\u015f\u00fcnceler, hayaller, ki\u015fiye ciddi bir s\u0131k\u0131nt\u0131 verebilir. Ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 olay ki\u015finin r\u00fcyalar\u0131na girer, g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc kabuslar uyku d\u00fczenini bozar. Travmay\u0131 hat\u0131rlatan herhangi bir durum, yer, nesne, g\u00f6r\u00fcnt\u00fc veya ses gibi uyaranlar, ki\u015fide ciddi bir s\u0131k\u0131nt\u0131 yarat\u0131r ve \u00e7o\u011funlukla bu s\u0131k\u0131nt\u0131ya e\u015flik eden \u00e7arp\u0131nt\u0131, titreme, terleme, nefes darl\u0131\u011f\u0131 gibi fiziksel belirtilere yol a\u00e7abilir. \u00d6rne\u011fin bir trafik kazas\u0131ndan sonra arabalar\u0131 g\u00f6rmek ya da depremden sonra enkaz g\u00f6r\u00fcnt\u00fcleriyle kar\u015f\u0131la\u015fmak, ki\u015fileri zorlayabilir. Baz\u0131 durumlarda ise, ya\u015fan\u0131lan olay ki\u015finin g\u00f6zlerinin \u00f6n\u00fcnden bir film \u015feridi gibi ge\u00e7er ya da ki\u015fi o olay\u0131 tekrar ya\u015f\u0131yormu\u015f gibi hisseder.Uykusuzluk, uyku bozukluklar\u0131, a\u015f\u0131r\u0131 yorgunluk, somatik yak\u0131nmalar, ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin bozulmas\u0131, s\u0131k s\u0131k hastalanma, i\u015ftah bozuklu\u011fu, cinsel ilginin kayb\u0131, ani tepkiler verme, konsantrasyon ve karar verme g\u00fc\u00e7l\u00fckleri, haf\u0131zada sorunlar, ya\u015fanan kayb\u0131n ger\u00e7ek oldu\u011funa inanmama, endi\u015felenme, kafa kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131\u011f\u0131 ve olay\u0131 \u00e7arp\u0131tma, \u00f6zsayg\u0131n\u0131n azalmas\u0131, kendini su\u00e7lama, \u015fok, deh\u015fet, panik, \u00f6fke, pi\u015fmanl\u0131k gibi duygular\u0131n birbirine kar\u0131\u015fmas\u0131 ve \u00e7ok yo\u011fun ya\u015fanmas\u0131, ya da duygular\u0131n tamamen \u00a0uyu\u015fmas\u0131, yo\u011fun keder ya da \u00fcz\u00fcnt\u00fc, \u00e7aresizlik, zevk alamama, yabanc\u0131la\u015fma, sosyal ili\u015fkilerden kopma, mesleki \u00e7al\u0131\u015fmalarda bozulma, okul ba\u015far\u0131s\u0131zl\u0131\u011f\u0131 gibi belirtiler hepimizin ya\u015fad\u0131\u011f\u0131m\u0131z k\u00fc\u00e7\u00fck ve b\u00fcy\u00fck travmalardan az veya \u00e7ok tan\u0131d\u0131k oldu\u011fumuz belirtilerdir.Bu tepkilerden \u015fok, \u00f6fke, pi\u015fmanl\u0131k ve duygusal uyu\u015fma genellikle ilk ba\u015flarda g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Bu \u015fok ve inkar d\u00f6neminden sonra daha belirgin olan travmatik an\u0131n\u0131n tekrar tekrar hat\u0131rland\u0131\u011f\u0131 ve buna ba\u011fl\u0131 duygusal ve davran\u0131\u015fsal belirtilerin ya\u015fand\u0131\u011f\u0131 \u00f6nem gelir.Ki\u015finin kendisi ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 bir olay kadar tan\u0131k oldu\u011fu bir olay da bu travma belirtilerine yol a\u00e7abilir. \u00d6nemli olan belirtilerin \u015fiddeti ve s\u00fcresidir. E\u011fer mesleki veya ailevi\/sosyal i\u015flevselli\u011finizi bozacak \u015fiddette ve bir aydan uzun bir s\u00fcre bu belirtileri ya\u015f\u0131yorsan\u0131z bu durumun ad\u0131 “Travma Sonras\u0131 Stres Bozuklu\u011fu”dur.Bir travmaya maruz kalanlardan % 85\u2019i hi\u00e7bir yard\u0131m almasa bile zamanla d\u00fczelmektedir. % 15\u2019i uzun vadeli psikolojik s\u0131k\u0131nt\u0131 ya\u015famaktad\u0131r. Ancak \u00e7o\u011fu ki\u015finin 1 aydan uzun bir s\u00fcre bu belirtileri ya\u015famas\u0131na ra\u011fmen tedavi g\u00f6rmedi\u011fi bilinen bir ger\u00e7ektir.\u00c7ocuklukta TravmalarHayatta baz\u0131 durumlar ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r dolay\u0131s\u0131yla travma da hayat\u0131m\u0131z\u0131n ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. Ancak \u00e7ocukluk \u00e7a\u011f\u0131 travmalar\u0131n\u0131n etkisi, anne ve baban\u0131n \u00e7\u00f6z\u00fclmemi\u015f travmalar\u0131n\u0131n olmas\u0131, tedavi edilmeyen travmalar\u0131n a\u011f\u0131r ve kal\u0131c\u0131 ruhsal hasarlar b\u0131rakmas\u0131 gibi \u00f6nemli noktalar bu konuda ebeveynlerin sorumluluklar\u0131n\u0131 artt\u0131rmaktad\u0131r.\u00c7ocu\u011fun ruhsal d\u00fcnyas\u0131nda travma yaratacak olaylardan ka\u00e7\u0131nmak kadar kendi travmalar\u0131m\u0131zla y\u00fczle\u015fmek, bizden sonraya travmalar\u0131m\u0131z\u0131 miras b\u0131rakmamak ad\u0131na kal\u0131c\u0131 ve ger\u00e7ek \u00e7\u00f6z\u00fcm yollar\u0131 bulmak, gerekirse profesyonel yard\u0131m almak ve travma belirtilerini tan\u0131mak, hassasiyet g\u00f6stermek de ebeveynlerin \u00f6nemli g\u00f6revleri aras\u0131nda gelmektedir.Hayat bir\u00e7ok a\u00e7\u0131dan bir travmayken evlad\u0131n\u0131 bu travmaya kar\u015f\u0131 donan\u0131ml\u0131 k\u0131lmay\u0131 ba\u015faran ebeveynler olabilmek dile\u011fiyle…Uzm. Psikolog Sezen Erem\u0130lk Yay\u0131n Tarihi: 8 Temmuz 2015 @ 17:03"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/#breadcrumbitem","name":"Sevgili Bebek"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/ruhsal-travmalar-ve-travma-sonrasi-stres-bozuklugu\/#breadcrumbitem","name":"Ruhsal Travmalar ve Travma Sonras\u0131 Stres Bozuklu\u011fu"}}]}]