[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"Article","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/okul-oncesi-egitimde-gerileme-var\/#Article","mainEntityOfPage":"https:\/\/sevgilibebek.com\/okul-oncesi-egitimde-gerileme-var\/","headline":"Okul \u00d6ncesi E\u011fitimde Gerileme Var","name":"Okul \u00d6ncesi E\u011fitimde Gerileme Var","description":"Yapt\u0131\u011f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmalarla d\u00fcnya bilim literat\u00fcr\u00fcnde isim yapan ve T\u00fcrkiye\u2019de sosyal psikolojinin kurucular\u0131ndan Ko\u00e7 \u00dcniversitesi UNESCO K\u00fcrs\u00fcs\u00fc sahibi ve Psikoloji B\u00f6l\u00fcm\u00fc \u00f6\u011fretim \u00fcyesi Prof. Dr. \u00c7i\u011fdem Ka\u011f\u0131t\u00e7\u0131ba\u015f\u0131, ge\u00e7ti\u011fimiz g\u00fcnlerde Bilim Akademisi\u2019nde \u00f6nemli bir konferans verdi. Prof. Devam\u0131n\u0131 oku…<\/a>","datePublished":"2022-11-10","dateModified":"2022-11-10","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/nurolcay\/#Person","name":"Fatma Nur Olcay","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/nurolcay\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/1fd49f668f460136f629e7a2366df51a?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/1fd49f668f460136f629e7a2366df51a?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Sevgili Bebek","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2015\/09\/bigstock_Baby_Read_The_Book_532230.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2015\/09\/bigstock_Baby_Read_The_Book_532230.jpg","height":598,"width":900},"url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/okul-oncesi-egitimde-gerileme-var\/","about":["Ebeveyn & Aile","Zihinsel & Ruhsal Geli\u015fim"],"wordCount":1462,"keywords":["bebek e\u011fitimi","bilimsel erken e\u011fitim","\u00e7ocuk e\u011fitimi","erken e\u011fitim","erken e\u011fitim faydal\u0131 bilgiler","Erken e\u011fitimde gerileme","okul \u00f6ncesi e\u011fitim"],"articleBody":"Yapt\u0131\u011f\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmalarla d\u00fcnya bilim literat\u00fcr\u00fcnde isim yapan ve T\u00fcrkiye\u2019de sosyal psikolojinin kurucular\u0131ndan Ko\u00e7 \u00dcniversitesi UNESCO K\u00fcrs\u00fcs\u00fc sahibi ve Psikoloji B\u00f6l\u00fcm\u00fc \u00f6\u011fretim \u00fcyesi Prof. Dr. \u00c7i\u011fdem Ka\u011f\u0131t\u00e7\u0131ba\u015f\u0131, ge\u00e7ti\u011fimiz g\u00fcnlerde Bilim Akademisi\u2019nde \u00f6nemli bir konferans verdi.Prof. Dr. Ka\u011f\u0131t\u00e7\u0131ba\u015f\u0131 burada \u201c\u0130nsan beyninin en h\u0131zl\u0131 oldu\u011fu d\u00f6nem erken \u00e7ocukluk \u00e7a\u011f\u0131. Sonraki y\u0131llarda geli\u015fim daha yava\u015f oluyor. Aile, \u00e7evre bu s\u00fcre\u00e7te etkili rol oynuyor. Okul \u00f6ncesi e\u011fitim kurumlar\u0131na b\u00fcy\u00fck ihtiya\u00e7 var. Okul \u00f6ncesi e\u011fitimde gerilemeye ba\u015flad\u0131k. B\u00fct\u00fcn ara\u015ft\u0131rmalar, erken ya\u015fta al\u0131nan e\u011fitimin \u00e7ok \u00f6nemli oldu\u011funu g\u00f6steriyor. Biz h\u00e2l\u00e2 bu konuda ileri gitmiyoruz\u201d diyor.Biz de Prof. Dr. Ka\u011f\u0131t\u00e7\u0131ba\u015f\u0131 ile erken \u00e7ocukluk e\u011fitimini ve bu konudaki ara\u015ft\u0131rmalar\u0131 konu\u015ftuk:– Her yerde \u201cBirinci g\u00fcndem maddemiz insan kalitemizi geli\u015ftirmek\u201d diyorsunuz. Nas\u0131l?T\u00fcrkiye\u2019de toplum olarak birinci derecede g\u00fcndem maddemiz insan kalitemizi geli\u015ftirmek olmal\u0131. Bir\u00e7ok g\u00f6sterge asl\u0131nda bizim \u00e7ocuklar\u0131m\u0131z ve gen\u00e7lerimizin yeti\u015ftirilme s\u00fcreci i\u00e7inde, potansiyellerini yeterince ger\u00e7ekle\u015ftiremedi\u011fini g\u00f6steriyor. \u0130nsanlar\u0131n do\u011fu\u015ftan gelen bir potansiyeli var. Bu, insan do\u011fas\u0131 ve \u00e7evre ile \u015fekilleniyor. Potansiyel, desteklendi\u011fi d\u00fczeyde geli\u015febiliyor; iyi \u00e7evreyle bir \u00fcst seviyeye de \u00e7\u0131kabiliyor, alt seviyelerde de kalabiliyor. En \u00fcst seviyeye ula\u015fmak i\u00e7in erken ya\u015flardan itibaren zihinsel destekler gerekiyor. Geli\u015fme, ya\u015fam boyu s\u00fcr\u00fcyor, beyin devaml\u0131 de\u011fi\u015febiliyor ama bunun en h\u0131zl\u0131 oldu\u011fu d\u00f6nem erken \u00e7ocukluk \u00e7a\u011f\u0131. Aile, \u00e7evre bu s\u00fcre\u00e7te etkili rol oynuyor.– Bunun i\u00e7in ne yapmal\u0131?B\u00fct\u00fcn mesele burada: Bilimsel temelli erken \u00e7ocukluk e\u011fitimi. Bu zor de\u011fil. \u00d6neminin fark\u0131na var\u0131p devlet politikas\u0131 olmal\u0131. Baz\u0131 \u00fclkelerde yap\u0131ld\u0131 ve sonucu al\u0131nd\u0131. En \u00f6nemli \u015fey s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir kalk\u0131nman\u0131n insan odakl\u0131 oldu\u011funu anlamak. \u0130nsan iyi yeti\u015fecek ki, kalk\u0131nma s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir hale gelsin. \u00c7ocuklar\u0131n erken ya\u015ftan itibaren sa\u011fl\u0131kl\u0131 ve olumlu geli\u015fmelerini sa\u011flamal\u0131. Bu hem etik bir sorumluluk, hem de bir \u00e7ocuk (insan) hakk\u0131d\u0131r.– Nas\u0131l?Beyin geli\u015fiminden ba\u015fl\u0131yor. Erken ya\u015flarda \u00e7evre tamamen beyin geli\u015fimini etkiliyor. Bu da ya\u015fam boyu s\u00fcrecek o insan\u0131n sa\u011fl\u0131\u011f\u0131n\u0131, \u00f6\u011frenme g\u00fcc\u00fcn\u00fc ve kapasitesini etkiliyor. Toplumdaki insan kapasitesini, sermayesini olu\u015fturuyor. N\u00f6ropsikolojik ara\u015ft\u0131rmalar, beyin \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 g\u00f6steriyor ki erken ya\u015flarda insan\u0131n \u00e7evre ile olan ili\u015fkisi beynin mimarisini yarat\u0131yor.– Bunu biraz a\u00e7ar m\u0131s\u0131n\u0131z?Yeni do\u011fanlar\u0131n beyninde, beyin h\u00fccreleri yani n\u00f6ronlar\u0131n say\u0131s\u0131 da az, birbiriyle ba\u011flar\u0131 da \u00e7ok az. \u0130nsan do\u011fdu\u011fu zaman beyin olu\u015fmu\u015f ama tam olarak geli\u015fmesini tamamlam\u0131\u015f de\u011fil. Bu geli\u015fme, n\u00f6ronlar\u0131n say\u0131lar\u0131n\u0131n artmas\u0131 ve birbirleriyle ba\u011flant\u0131lar\u0131n\u0131n yani sinaps\u2019lar\u0131n \u00e7ok h\u0131zla artmas\u0131yla ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor.– Hangi ya\u015fta oluyor?Do\u011fumdan itibaren, ilk y\u0131llarda devam ediyor. Sinaps\u2019lar kullan\u0131ld\u0131k\u00e7a, yani tecr\u00fcbeyle, a\u011flar olu\u015fturarak geli\u015fiyor ve kapasite art\u0131yor. Beynin mimarisini bunlar olu\u015fturuyor. Anne, baba, \u00e7evredeki insanlar, hareket, ses, m\u00fczik, her \u015fey, b\u00fct\u00fcn uyaranlar \u00e7evre demek. Burada \u00e7ocukla konu\u015fmak \u00e7ok \u00f6nemli, yani dilin \u00f6nemi \u00e7ok \u00e7arp\u0131c\u0131 bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor.ABD\u2019de 2003\u2019te \u00fc\u00e7 grup aile ile b\u00fcy\u00fck bir ara\u015ft\u0131rma yap\u0131yor Hart ve Risley. Birinci grupta \u00fcniversite mezunu aileler, ikinci grupta i\u015f\u00e7i \u00e7ocuklar\u0131, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc grupta da devlet yard\u0131m\u0131 ile ya\u015fayan, i\u015fsiz, \u00e7ok d\u00fc\u015f\u00fck e\u011fitimi ve geliri olan ailelerin \u00e7ocuklar\u0131 var.Saat ba\u015f\u0131 \u00e7ocu\u011fun muhatap oldu\u011fu yani duydu\u011fu kelime say\u0131s\u0131n\u0131 say\u0131yorlar. 1 ya\u015f\u0131na kadar bunu takip ediyorlar. En alt ile en \u00fcst sosyoekonomik d\u00fczeydeki ailelerin \u00e7ocu\u011funu kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131rd\u0131klar\u0131nda arada m\u00fcthi\u015f bir fark buluyorlar. Meslek sahibi, e\u011fitimli, profesyonel anne babalar\u0131n bebekleri saat ba\u015f\u0131nda 2 bin ile 2 bin 500 s\u00f6zc\u00fc\u011fe muhatap oluyorlar. \u0130\u015f\u00e7i ailelerinin \u00e7ocuklar\u0131 1.000 ile 1.500 s\u00f6zc\u00fck aras\u0131nda kelime duyuyorlar. En d\u00fc\u015f\u00fck sosyoekonomik gruptaki ailelerin \u00e7ocuklar\u0131n\u0131n duydu\u011fu s\u00f6zc\u00fck say\u0131s\u0131 ise 500. En \u00fcst d\u00fczeydekinin ise 2 bin 500. Bu, 3 ya\u015f itibariyle 30 milyonluk s\u00f6zc\u00fck fark\u0131 demek. Buna bir felaket diyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu tamamen s\u00f6zel zek\u00e2n\u0131n geli\u015fmesi olay\u0131d\u0131r. Zek\u00e2n\u0131n s\u00f6zel ve matematiksel temel \u00f6\u011felerini biliyoruz. S\u00f6zel zek\u00e2n\u0131n temelinde dil vard\u0131r.– \u20187 \u00c7ok Ge\u00e7\u2019 Kampanyas\u0131 bu y\u00fczden mi d\u00fczenlendi?Evet. T\u00fcrkiye\u2019de e\u011fitim ve sosyal hizmet programlar\u0131na bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, 1980\u2019li y\u0131llar\u0131n ba\u015f\u0131nda okul \u00f6ncesine eri\u015fim \u00e7ok d\u00fc\u015f\u00fckt\u00fc. Y\u00fczde 11 kadard\u0131, anaokullar\u0131n\u0131n \u00e7o\u011fu \u00f6zel okullard\u0131. 2000\u2019li y\u0131llarda bu y\u00fczde 67\u2019lere \u00e7\u0131kt\u0131. Bu b\u00fcy\u00fck kazan\u00e7t\u0131. \u00c7ok kimse bunun i\u00e7in u\u011fra\u015ft\u0131 ve Milli E\u011fitim Bakanl\u0131\u011f\u0131\u2019nda Okul \u00d6ncesi E\u011fitim Genel M\u00fcd\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc kuruldu. Biz b\u00f6yle u\u011fra\u015f\u0131rken Avrupa \u00fclkelerinde okul \u00f6ncesi e\u011fitiminden yararlanan \u00e7ocuk oran\u0131 y\u00fczde 93 ile 100 aras\u0131ndayd\u0131. Latin Amerika\u2019da bile okul \u00f6ncesi e\u011fitime \u00e7ocuklar\u0131n y\u00fczde 80\u2019i ula\u015f\u0131yordu. T\u00fcrkiye\u2019de yine de b\u00fcy\u00fck kazan\u0131md\u0131 ama 4+4+4 ile bunda b\u00fcy\u00fck kay\u0131p oldu.\u00c7OCUKLARINIZI 3-4 YA\u015eTAN \u0130T\u0130BAREN MUTLAKA ANAOKULUNA VER\u0130NAnne-babalar \u00fc\u00e7 ya\u015f\u0131ndaki \u00e7ocu\u011fu okul \u00f6ncesine veremiyorlar, k\u0131yam\u0131yorlar. \u00c7ocu\u011fun geli\u015fme d\u00fczeyi ile de ilgili. Baz\u0131 \u00e7ocuklar sosyal olarak 2-2.5 ya\u015f\u0131nda okul \u00f6ncesi e\u011fitime haz\u0131r olabiliyor. Sosyal becerileri geli\u015fmi\u015f oluyor, ama genel olarak 3 ya\u015f\u0131ndan itibaren \u00e7ocuklar anaokuluna gidebilir. Burada kurumun kalitesi de \u00e7ok \u00f6nemli. \u00c7ocu\u011fa yeterince serbestlik sa\u011flayan, onu uyaran, grup etkinlikleriyle olumlu ili\u015fkiler i\u00e7inde olmas\u0131n\u0131 sa\u011flayan anaokullar\u0131 iyidir. \u00d6\u011fretmen iyi yeti\u015fmi\u015f olmal\u0131. Bilimsel temellere dayal\u0131 erken \u00e7ocukluk e\u011fitimi esast\u0131r. Veliler okul \u00f6ncesi programlar\u0131 iyi ara\u015ft\u0131r\u0131p kurumun altyap\u0131s\u0131na da bakmal\u0131. D\u00fczen ve disiplin derdiyle \u00e7ocuk bask\u0131 alt\u0131nda tutulmamal\u0131; yarat\u0131c\u0131l\u0131\u011f\u0131 desteklenmeli.Erken ya\u015flarda \u00e7ocu\u011fa e\u011fitim verilmeli. Bu konuda bizim, 1982-2004 aras\u0131nda 22 y\u0131ll\u0131k bir ara\u015ft\u0131rmam\u0131z var. Burada anneyi destekledik ve e\u011fittik, anne de \u00e7ocu\u011funu e\u011fitti. Annelerin \u00e7o\u011fu i\u015f\u00e7iydi ve ilkokul mezunuydu. \u00c7ocuklar\u0131n okul \u00f6ncesi becerileri geli\u015ftirildi. \u00c7ocuklar\u0131n bir k\u0131sm\u0131 anaokuluna gidiyordu. Sonra taki ara\u015ft\u0131rmalar\u0131 yapt\u0131k. Ba\u015flang\u0131\u00e7ta bu \u00e7ocuklar 3-5 ya\u015flar\u0131ndayd\u0131lar. 13-15 ya\u015fa geldiklerinde, en son da gen\u00e7 yeti\u015fkinler olarak 25-27 ya\u015flar\u0131nda onlar\u0131 inceledik. Sonu\u00e7lar \u015f\u00f6yleydi: 3-5 ya\u015f\u0131ndaki \u00e7ocuklar erken \u00e7ocukluk e\u011fitimi alm\u0131\u015flarsa, bu e\u011fitimi almayanlarla k\u0131yasland\u0131\u011f\u0131nda ergenlik d\u00f6neminde 5 y\u0131ll\u0131k zorunlu e\u011fitimde T\u00fcrk\u00e7e- matematik ve genel akademik ortalamalar\u0131 daha y\u00fcksek d\u00fczeydeydi ve daha \u00e7o\u011fu okula devam ediyordu. Ba\u015far\u0131l\u0131 olduklar\u0131 i\u00e7in aileler onlar\u0131 okuldan \u00e7\u0131karmak yerine fedak\u00e2rl\u0131k ederek e\u011fitimlerine devam etmelerini sa\u011fl\u0131yordu. 13-15 ya\u015f\u0131nda bu \u00e7ocuklar\u0131n zihinsel kapasiteleri daha y\u00fcksekti. \u0130kinci takip ara\u015ft\u0131rmas\u0131nda 25-27 ya\u015f\u0131ndayd\u0131lar. G\u00f6rd\u00fck ki okul \u00f6ncesi e\u011fitim alanlar, almayanlara k\u0131yasla, daha uzun s\u00fcre okula gitmi\u015fler ve daha \u00e7o\u011fu \u00fcniversite okumu\u015f. Dil geli\u015fimleri, s\u00f6zc\u00fck bilgileri daha iyi, daha prestijli meslekleri var. Okumaya daha \u00e7ok istekliler, daha \u00e7ok bilgisayar ve kredi kart\u0131 kullan\u0131yorlar. Hem bilgi toplumuna, hem de modern ekonomiye daha \u00e7ok kat\u0131l\u0131yorlar. Yani erken ya\u015ftaki kazan\u0131m \u00e7ocu\u011fun hayat\u0131n\u0131 etkiliyor. Bu \u00e7al\u0131\u015fmalardan yola \u00e7\u0131karak A\u00c7EV kuruldu.Yeni Milli E\u011fitim Bakan\u0131 \u0130smet Y\u0131lmaz\u2019a \u201cOkul \u00f6ncesi e\u011fitime e\u011filin\u201d diyorum. \u0130nsana yat\u0131r\u0131m i\u00e7in bu bir numaral\u0131 yat\u0131r\u0131md\u0131r. Okul \u00f6ncesi \u00f6\u011fretmeni yeti\u015fiyor, bu konuda bilin\u00e7lenme var ama siyasi irade ve yat\u0131r\u0131m laz\u0131m. Bunun i\u00e7in \u00e7ok ge\u00e7 kal\u0131nd\u0131. Geli\u015fmi\u015f \u00fclkelerde y\u00fczde 100\u2019lere ula\u015f\u0131l\u0131rken, bizde bir y\u0131ll\u0131k okul \u00f6ncesi e\u011fitim y\u00fczde 67\u2019den \u015fimdi y\u00fczde 50\u2019lere d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f durumda. \u00dcstelik yoksun \u00e7evrelerden gelip okul \u00f6ncesi e\u011fitime en \u00e7ok ihtiyac\u0131 olan kesim, okul \u00f6ncesi e\u011fitimden en az yararlanabiliyor.\u0130lk Yay\u0131n Tarihi: 22 Haziran 2016 @ 16:24"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/#breadcrumbitem","name":"Sevgili Bebek"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/okul-oncesi-egitimde-gerileme-var\/#breadcrumbitem","name":"Okul \u00d6ncesi E\u011fitimde Gerileme Var"}}]}]