[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"Article","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/memelilerde-emzirmenin-kokeni\/#Article","mainEntityOfPage":"https:\/\/sevgilibebek.com\/memelilerde-emzirmenin-kokeni\/","headline":"Memelilerde Emzirmenin K\u00f6keni","name":"Memelilerde Emzirmenin K\u00f6keni","description":"Emzirmek anne ve yavrusu aras\u0131nda beslenmenin d\u0131\u015f\u0131nda \u00f6zel ve duygusal bir ba\u011f i\u00e7erir ve bu ba\u011f milyonlarca y\u0131l \u00f6ncesine, ilk memelilere kadar gider. S\u00fct nas\u0131l ortaya \u00e7\u0131kt\u0131? Bilim adamlar\u0131 s\u00fct\u00fcn evrimsel tarihini incelediklerinde d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fczden \u00e7ok<a class=\"moretag\" href=\"https:\/\/sevgilibebek.com\/memelilerde-emzirmenin-kokeni\/\"> Devam\u0131n\u0131 oku&hellip;<\/a>","datePublished":"2021-11-02","dateModified":"2021-11-02","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/3\/#Person","name":"Sevgili Bebek","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/3\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/2916d3a243921c20e926d04a237431c8?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/2916d3a243921c20e926d04a237431c8?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Sevgili Bebek","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/memelilerde-emzirmenin-kokeni.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/memelilerde-emzirmenin-kokeni.jpg","height":450,"width":665},"url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/memelilerde-emzirmenin-kokeni\/","about":["Hamilelik Faydal\u0131 Bilgiler"],"wordCount":800,"keywords":["emzirmek","emzirmenin k\u00f6keni","memeliler ve emzirme","memeliler ve s\u00fct"],"articleBody":"Emzirmek anne ve yavrusu aras\u0131nda beslenmenin d\u0131\u015f\u0131nda \u00f6zel ve duygusal bir ba\u011f i\u00e7erir ve bu ba\u011f milyonlarca y\u0131l \u00f6ncesine, ilk memelilere kadar gider.S\u00fct nas\u0131l ortaya \u00e7\u0131kt\u0131? Bilim adamlar\u0131 s\u00fct\u00fcn evrimsel tarihini incelediklerinde d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fczden \u00e7ok daha eskilere dayand\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rm\u00fc\u015fler. Bu s\u00fct bizim bildi\u011fimiz s\u00fcte benzememekle birlikte, y\u00fcz milyonlarca y\u0131l \u00f6ncesine, hatta karada y\u00fcr\u00fcmeye ba\u015flayan ilk hayvanlara kadar eskidir.\u201cMemeliler\u201d terimini ilk olarak 18 y\u00fczy\u0131lda \u0130sve\u00e7li biyolog Carolus Linnaeus ortaya atm\u0131\u015ft\u0131r. Carolus Linnaeus \u00a0canl\u0131lar\u0131 inceledi\u011finde, baz\u0131 t\u00fcrlerin di\u015filerinin yavrular\u0131n\u0131 beslemek i\u00e7in s\u00fct bezleri oldu\u011funu ke\u015ffetmi\u015fti.Evrim s\u00fcrecinde emzirme nas\u0131l ortaya \u00e7\u0131kt\u0131? S\u00fct bezleri kemikler gibi fosille\u015fmedi\u011finden bu yolla tespit zordu. Ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar tespit edebilmek i\u00e7in, s\u00fct \u00fcreten hayvanlar\u0131n genlerini inceleyerek, di\u011ferleriyle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131rm\u0131\u015flar.ABD\u2019nin Maryland eyaletindeki \u00c7evre Ara\u015ft\u0131rma Merkezi\u2019nden Olav Oftedal\u2019a g\u00f6re, s\u00fct bezleri ilk memeliler ortaya \u00e7\u0131kmadan \u00f6nce, sudan karaya \u00e7\u0131kan ilk canl\u0131larda geli\u015fti. Sudan karaya \u00e7\u0131kan bu canl\u0131lar\u0131n bir k\u0131sm\u0131 amniyotlara, omurgal\u0131, d\u00f6rt bacakl\u0131 canl\u0131lara, s\u00fcr\u00fcngenlere, ku\u015flara ve memelilere evrildi.Amniyotlar da bal\u0131klar gibi yumurta \u00fcretiyordu. Bu yumurtalar karada canl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruyabiliyordu. Ama yumurta kabuklar\u0131 g\u00f6zenekli oldu\u011fu i\u00e7in a\u015f\u0131r\u0131 s\u0131cak havalarda \u00e7abucak kuruyordu. Bu y\u00fczden amniyotlar\u0131n onlar\u0131 koruyacak bir yol bulmas\u0131 gerekiyordu. Oftedal amniyotlar\u0131n bu y\u00f6ntemlerinin ilkel bir emzirme \u015fekli oldu\u011funa ve bu bezelerin daha sonra memelilerin ya\u011fl\u0131 s\u00fct \u00fcretmesini sa\u011flayacak \u015fekilde geli\u015fti\u011fine inan\u0131yor. Yumurtalar\u0131 nemli tutmak i\u00e7in deriden su s\u0131zd\u0131rma y\u00f6ntemi zamanla ba\u015fka kimyasallarla birle\u015ferek yumurtadaki besinin yerini alm\u0131\u015f ve yavrular\u0131n as\u0131l besin kayna\u011f\u0131 haline gelmi\u015f olabilir. Oftedal b\u00fct\u00fcn bu geli\u015fmelerin memeliler ortaya \u00e7\u0131kmadan \u00f6nce olup bitti\u011fini s\u00f6yl\u00fcyor.Neden sadece memeliler? Memelilerin genleri incelenerek bu geli\u015fim a\u015famalar\u0131 g\u00f6r\u00fclebilir. S\u00fctle ilgili bir\u00e7ok genin memelilerden eskiye dayand\u0131\u011f\u0131n\u0131 biliyoruz. \u00d6rne\u011fin memelilerin s\u00fct\u00fcnde en bol olan kasein maddesi \u00e7ok eskilere dayan\u0131r. Kasein kalsiyum ve fosfor gibi besinlerin yavruya ta\u015f\u0131nmas\u0131na, iskelet ve kaslar\u0131n geli\u015fmesine yard\u0131m eder.S\u00fct \u00fcretimi bu kadar eskiyse bug\u00fcn neden sadece memeliler s\u00fct \u00fcretiyor? Oftedal\u2019a g\u00f6re, bunun en basit a\u00e7\u0131klamas\u0131, memeliler \u00f6ncesi t\u00fcm k\u00f6kenlerin soyunun t\u00fckenmi\u015f ve s\u00fcte ba\u011fl\u0131 tek grup olarak memelilerin kalm\u0131\u015f olmas\u0131d\u0131r. S\u00fct \u00fcretiminin yeniden geli\u015fmemi\u015f olmas\u0131 tuhaf gelse de memeli olmad\u0131\u011f\u0131 halde s\u00fcte benzer maddeler \u00fcreten baz\u0131 canl\u0131lar vard\u0131r. Mesela baz\u0131 hamam b\u00f6cekleri bol proteine sahip s\u00fcte benzer bir madde \u00fcretmekte ve yavrular\u0131n\u0131 bununla beslemektedir. G\u00fcvercin, flamingo ve imparator pengueni gibi baz\u0131 ku\u015flar da bo\u011fazlar\u0131na yak\u0131n keselerde s\u00fcte benzer besleyici s\u0131v\u0131lar \u00fcretirler. Ancak bunlar memeliler gibi yavruyu beslemek i\u00e7in kullan\u0131lsa da bile\u015fimleri ve \u00fcretilme bi\u00e7imleri memelilerin s\u00fct\u00fcnden farkl\u0131l\u0131k g\u00f6steriyor.Bakteriye kar\u015f\u0131 meme ucuGer\u00e7ek s\u00fct bezleri yaln\u0131zca memelilerde bulunuyor. Kanguru gibi keselilerde yavrular\u0131 plasenta i\u00e7inde b\u00fcy\u00fcyen memelilerde meme ucu bulunuyor. Oftedal\u2019a g\u00f6re meme ucu enfeksiyona kar\u015f\u0131 geli\u015fmi\u015ftir. Derisinden s\u00fct salg\u0131layan canl\u0131lar\u0131n s\u00fct\u00fcnde bakteriler kolayl\u0131kla \u00e7o\u011falabilir. Oysa meme ucu s\u00fct\u00fcn do\u011frudan s\u00fct bezinden yavrunun a\u011fz\u0131na aktar\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flar. Meme u\u00e7lar\u0131 olan memeliler aras\u0131nda bile s\u00fct \u00fcretimi b\u00fcy\u00fck farkl\u0131l\u0131k g\u00f6sterir. Plasental\u0131 memelilerde yavrular anne karn\u0131ndayken de plasenta vas\u0131tas\u0131yla anneden ald\u0131klar\u0131 besinlerle beslenebilir. B\u00f6ylece bu canl\u0131lar keseli hayvanlardan daha uzun s\u00fcre anne karn\u0131nda kalabilir. Bu nedenle kanguru gibi keseli hayvanlar yavrular\u0131n\u0131 kendi ba\u015flar\u0131na beslenmeye ba\u015flay\u0131ncaya kadar emzirirler.\u00d6zetleyecek olursak, emzirme ve s\u00fct \u00fcretimi y\u00fcz milyonlarca y\u0131l \u00f6ncesine dayan\u0131yor. Bug\u00fcn g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fcz yavrusunu emziren annenin k\u00f6keni, karada y\u00fcr\u00fcmeye ba\u015flayan ilk hayvanlara kadar gidiyor.Kaynak: Shreya Dasgupta &#8211; BBC-Earth&nbsp;\u0130lk Yay\u0131n Tarihi: 15 May\u0131s 2017 @ 00:07"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/#breadcrumbitem","name":"Sevgili Bebek"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/memelilerde-emzirmenin-kokeni\/#breadcrumbitem","name":"Memelilerde Emzirmenin K\u00f6keni"}}]}]