Küçük Çocuklarda (Ç)alma Alışkanlığı

Anaokuluna giden çocuğunuz okuldan çantasında arkadaşının boya kalemlerini getirebilir ya da küçük kızınız bakkaldan kimse görmeden çikolata almış olabilir… Küçük çocuklarda görülebilen bu davranışa aslında çalma veya hırsızlık demek yanlıştır.

Özellikle 3-6 yaş arasındaki çocukların benmerkezci özellikleri fazladır. Dünyanın kendi etrafında döndüğü, herkesin ve her şeyin onun için var olduğu gibi bir düşünceleri vardır. Her oyuncak onların, her güzel kalem, şeker onlarındır. Dolayısı ile başkasına ait olan bir eşyayı izinsiz olarak almakta sakınca görmezler. Bu davranışa çalma, hırsızlık demek yanlış olur.

Ayrıca o yaşlarda çocuklarda henüz mülkiyet duygusu da gelişmemiştir. Bu sebeple başkasına ait bir eşyayı habersiz ve izinsiz almanın kötü bir şey olduğunun farkında değillerdir.

Çocuklardaki bu izinsiz alma davranışının çalma olarak değerlendirilebilmesi için, çocuğun ilkokul çağında olması gerekir.

2 yaşındaki bir çocuk senin, benim, onun gibi kavramları henüz algılayamaz. Bu yüzden arkadaşının oyuncağını veya markette gördüğü şekeri almak sorun değildir onun için.

Çocuk 3-4 yaşına geldiğinde, artık senin, benim gibi kavramları yavaş yavaş anlamaya başlar. Yine de içindeki sahip olma dürtüsüne engel olamaz.

Çocuklar neden çalar?

Çocuğun izinsiz olarak başkalarının eşyalarını almasının başka sebepleri de olabilir;

Anne ve babasından yeteri kadar ilgi ve sevgi göremeyen çocuklarda bu durum oluşabilir. Yani çocuk çalarak kendisine ilgi çekmeye çalışabilir.

Kıskançlık da çalmak için bir sebeptir küçük çocuklarda. Arkadaşını kıskanan çocuk ona ait olan bir eşyayı izinsiz olarak alarak, arkadaşından kendince intikam almaya çalışabilir.

Çocuğun hayatında yaşadığı önemli olaylar, ebeveynlerin boşanması, ev değişikliği, sevdiği birisini kaybetme gibi sebepler de çalma eylemine sebep olabilir.

Ailenin çocuğun ihtiyaçlarını yeterince karşılayamaması, oyuncak, giyecek gibi temel ihtiyaçlarının göz ardı edilmesi,

Daha büyük çocuklar için izledikleri filmlerin veya oynadıkları oyunların etkisinde kalmış olmaları da, çocukları hırsızlığa teşvik edebilir.

Ayrıca, aile içinde maddi yetersizliklerden sıkça bahsedilmesi de çocuğu gelecek kaygısıyla hırsızlığa itebilir.

Çocuğun çalma davranışı için anne ve babalar ne gibi önlemler alabilir?

Öncelikle unutulmaması gereken çocuğun yaş aralığıdır. Yaklaşık 5-6 yaşlarına kadar çocukların başka çocuk veya kişilerin eşyalarını izinsiz ve habersiz olarak alması hırsızlık olarak adlandırılmamalıdır.

Her zaman olduğu gibi olayı fark ettiğinizde sakin kalmanız önemlidir. Çocuğa aşırı tepki vermek, bağırmak, daha kötüsü polis çağırmakla tehdit etmek çok yanlış bir tutumdur.

Çocukla konuşarak aldığı eşyayı geri vermesi sağlanmalıdır.

Çocuklara küçük yaşlardan itibaren, mülkiyet kavramını öğretmek gerekir. Benim, senin ifadelerini, başkasına ait bir eşyayı alırken izin istenmesi gerektiğini çocuğunuza öğretmelisiniz.

Çocuğunuza örnek olmalısınız. Başkasına ait bir eşyayı alırken izin istediğinizi görmeli. Çocuğunuzun oyuncağını veya başka bir eşyasını alırken çocuğunuzdan izin istemelisiniz. Aynı şekilde çocuğunuz sizin eşyaları alacağı zaman da sizden izin istemeli.

Kendisine ait bir oda ve eşyaları olmalı çocukların. Kendi eşyalarını ve odasını toplaması, düzenli ve temiz tutması, çocuğun mülkiyet kavramını anlamasına ve özel eşyaların korunması gerektiğini anlamasına yardımcı olur.

İstediği bir şey olduğunda, bunu elde etmek için neler yapması gerektiğini öğretin. Sahibinden istemek, anne ve babadan istemek, para biriktirmek gibi.

Arkadaşlarınız arasında konuşurken, dürüstlük kalmadığından, hile ve yalan ile hırsızlık yapılarak zengin olunduğundan bahsetmemelisiniz. O anda oyuncakları ile oynuyor gibi gözükse de çocuğunuz söylediklerinize kulak misafiri olur.

Çocuğunuz bir eşyayı izinsiz olarak aldığında, onunla konuşurken, ona güvendiğinizi ve bir daha aynı davranışı yapmayacağına inandığınızı anlatmalısınız.

Yaşanan bu olayı kendi aranızda tutmalı, başka kişilere anlatarak çocuğu utandırmamalısınız.

Çocuğun bu davranışı devam ederse, bir uzmandan yardım almak gerekebilir.

İlk Yayın Tarihi: 29 Temmuz 2016 @ 15:52