Gebelik ve İş Yaşamı

Yazar: Sevgili Bebek -

Tahmini Okuma Süresi: 4 Dakika 45 Saniye
Gebelik ve İş Yaşamı

Gebelik Yaşı Neden Gecikiyor

Çocuk sahibi olmak bir çok kadının hayali iken bazı faktörler bu süreci geciktirmektedir. İş hayatı ve kariyer planlamaları bu süreyi geciktiren etkenlerin başında gelir.
Günümüzde çalışan kadınların sayısı her yıl giderek artmaktadır. Bu da, özellikle kariyer hedeflenen işlerde çalışan kadınların çocuk sahibi olmayı ertelemelerine neden olmakta, ilk gebeliği ile bize başvuran gebelerin yaş ortalamaları da giderek daha ileri yaşlara doğru kaymaktadır. Ayrıca bir yandan annenin uğrayabileceği gelir kaybı (ücretsiz izinler, işini kaybetme gibi nedenlerle) diğer yandan da bebeğin getireceği ek ekonomik sorunlar, aileleri sosyo-ekonomik yönden kaygılandırmakta ve gebelikler ertelenmektedir. Sonuçta, birçok ülkede olduğu gibi biz de, son yıllarda, ciddi problemlere aday olan ileri yaş gebeliklerinde artma yaşamaktayız.

Çalışan ve Çalışmayan Bayanlarda Gebelik

Çalışan ve çalışmayan kadınların bebeklerinin doğum ağırlıkları arasında önemli bir fark olmadığı birçok araştırma ile gösterilmiştir. Tabii şunu da unutmamak gerekir ki, çalışan kadınların pek çoğu sağlıklı kadınlar iken, ağır kronik hastalığı olanlar zaten çalışmamaktadır. Ayrıca iyi eğitim almış kadınlar çalışma hayatında daha çok yer almaktadırlar. Yine de bu sosyobiyolojik farklılıkları göz ardı ederek yapılan değerlendirmeler dahi, çalışan kadınların genellikle daha iyi bir gebelik seyri gösterdiklerini ortaya koymuştur.

İş Yaşamında Gebelik

Gebelik ve iş yaşamını beraber yürüten anne adayı, gebeliği, yaşamının sağlıklı ve fizyolojik bir dönemi olarak görmelidir. Bu nedenle, düşük veya erken doğum riski bulunmadıkça, hem evde, hem de çalışıyorsa iş ortamında normal aktivitesini sürdürmesinde bir sakınca yoktur. Yine de, çalışma ile ilgili görüş belirtirken, işin özelliğini, iş-ev arasındaki mesafeyi ve yol koşullarını, gebenin genel sağlık durumunu dikkate alırız. Her kadının gücü aynı değildir, gebelikten önceki sağlık durumu farklıdır, vücut yapısı ve egzersiz karşısındaki toleransı farklıdır. Bir gebeyi zorlayacak iş koşulları, diğer bir gebe için sıradan günlük faaliyetlerdir.

Bununla birlikte, bir gebenin çok stresli ve yorucu, özellikle dış mekânda devamlı ayakta koşturduğu, gece nöbetleri tuttuğu veya gebeliğine zarar verecek kimyasallara ve radyasyona maruz kaldığı iş koşullarını onaylamak mümkün değildir. Hatta bu tarz işlerde çalışan gebelerin, daha gebe kalmadan önce iş değişikliği veya işten ayrılmayı planlamaları doğru olacaktır. Aşırı ve biriken yorgunluğun erken doğum ve düşük ağırlıklı bebek risklerini de birlikte getirdiğini vurgulamalıyız. Bu nedenle en iyi iş koşullarında bile son iki aylık dönemi istirahatle geçirmekte yarar vardır.

Gebe Kadınlar Kaç Haftaya Kadar Çalışabilir

Son yıllarda, kadınlarımız profesyonel iş yaşamında daha fazla yer aldıkça, miyada kadar çalışma eğilimi göstermektedirler. Oysa yasalarımız gebe kadınlara 32. gebelik haftasından itibaren yasal doğum izni hakkı tanımaktadır. Ancak yine aynı yasa, anne adayına, sağlık durumu elveriyorsa, doktorunun raporla belgeli onayını almak kaydıyla, 37. haftaya kadar çalışmasına ve fazladan çalıştığı süreyi doğum sonrasına eklemesine olanak vermektedir. Birçok gebe de doğumdan sonra çocuğuyla birlikte daha fazla zaman geçirebilmek için bu son sınıra kadar çalışmayı tercih eder olmuştur. Ancak bu son haftaların kararını anne adayı doktoruyla birlikte durumunu çok iyi değerlendirerek vermeli, son ana kadar çalışmak konusunda ısrarcı olmamalıdır.

Gebelikte işten kaynaklanan zararlı etkenler nelerdir?

Gebeliğin özellikle ilk haftalarında, anne karnındaki bebek embryogenez döneminden geçmekte olup, zararlı dış etkenlere son derece duyarlıdır. Onun için anne adaylarının özellikle ilk üç ay radyasyon ve bazı kimyasallardan, viral hastalık geçiren kişilerden uzak durmaları bebek açısından hayati önem taşıyabilir. Bu tür zararlı etkenlerle daha ileri gebelik haftalarındaki karşılaşma da bebeğin gelişmesinin durmasına ve rahim içi gelişme geriliğine sebep olabilir.

Kimyasal zararlılar:

Bugün sanayide kullanılan 30 000 kadar kimyasal mevcut olup, bunlara her yıl 3000 kadar yenisi eklenmektedir. Bunların hepsini hayvanlarda denemek mümkün olmadığı gibi, insanlardaki güvenilirlikleri ile ilgili bilgiler de geriye dönük kayıtlara dayanmaktadır. Ancak çok az kimyasalın anne karnındaki bebeğe zararlı olduğu kesin olarak kanıtlanmıştır  (Tablo 1).

Bir gebe iş yerinde bazı kimyasallara maruz kaldığından endişe eder ve bunu doktoruna danışırsa, çok bilinen bir madde olmadığında, doktor da, araştırsa bile net bir yanıt bulamayacaktır. Bu durumda belki de en doğrusu, işverenden başka bir bölümde çalıştırılmayı talep etmek olacaktır. Hele zararlı olduğu kanıtlanmış bir kimyasal söz konusuysa, daha gebe kalmadan bir iş değişikliği düşünülmelidir. Toksik kimyasalların anne sütüyle de bebeğe geçebileceği hatırda tutulmalı, emziren anneler de bu türlü maddelerden uzak tutulmalıdır.

Tablo 1. Gebelikte zararlı kimyasallar

Tablo 1. Gebelikte zararlı kimyasallar

Fiziksel  zararlılar:

Yine kritik ilk üç ayda fiziksel etkenler de ciddi anormalliklere yol açabilirler. X ışınları bunların başında gelir. Bir kadın röntgen filmi çektireceği zaman bile, eğer doğurganlık çağındaysa, gebe olmadığından kesin olarak emin olmak isteriz; olamıyorsak da beklenen adet tarihine 10 gün veya daha az  bir süre kalmışsa, film çekimini adet sonrasına erteleriz.

Durum böyleyken, radyasyon ortamlarında çalışan gebeler için ne yapılabilir? İyi düzenlenmiş, kurşun duvarlarla iyi korunmuş, çalışanlar için uygun önlemlerin alındığı radyoloji kliniklerinde x ışını riski oldukça düşüktür. Fakat bazı kadınlar laboratuarlarda radyoizotoplarla çalışmaktadır, bu riskli olabilir. Ancak bu iş yerlerinde de yine bazı emniyet tedbirleri uygulanmaktadır.

Asıl yeterli düzenlemelerin yapılmadığı yerler, güvenlik kontrollarının yapıldığı x ışını cihazlarıdır. Sistemden bir kez geçen bir ziyaretçi için çok önemli bir risk olmasa da, bu cihazlarla çalışan kişiler tekrar tekrar radyasyona maruz kalabilmektedirler.

gebeee
Hava yolculuklarında yüksek seviyelerde maruz kalınabilecek kozmik radyasyon, bir iki yolculuk yapan bir gebe için ciddi bir sorun değildir, ancak uçuş görevlisi kadın çalışanlar, ya da iş gereği sürekli hava yolunu kullanmak zorunda olan gebeler için bu bir sorun olabilir. Bu durumda doktorunuzla konuşup, uçuş sayınızın sınırlanması veya hava yolu çalışanıysanız, yerde bir göreve verilmeniz ile ilgili bir rapor alabilirsiniz.

Ultrasona gelince, tıpta tanı amaçlı yıllardır yaygın olarak kullanılmakta olan ultrason, bugün sanayide de bazı alanlarda kullanıma girmiştir. Bu nedenle daha çok sağlık çalışanları olmak üzere, bugün pek çok kadın ultrason cihazı bulunan ortamlarda çalışmaktadır. Hücre zararına neden olmadığı ve oldukça emniyetli olduğu da gösterilmiştir. Yıllar içersinde toplam 60 milyon gebenin ilk 3 aylık dönemde ultrasonla muayene edildiği tahmin edilmektedir, bugüne kadar bununla ilgili hiçbir problem rapor edilmemiştir.

gebebe
Gebelerin diğer bir endişe konusu da, bilgisayarlar ve monitörlerle çalışmanın sakıncalı olup olmadığıdır. Bilgisayarların her türlü iş ortamına (ve aynı zamanda evlere de) girdiği günümüzde gebeler bu soruyu sıklıkla bize yöneltmektedirler. Bir zamanlar düşük ve erken doğuma neden olduğu iddiaları ortaya atılmışsa da, bugün kabul edilen, monitörlerin gebeliğe herhangi bir zararı olmadığı yönündedir. Aksine iddiaların hiçbir bilimsel dayanağı bulunmamaktadır.

gebebebebe

Tablo 2. Gebelikte zararlı fiziksel etkenler

Tablo 2. Gebelikte zararlı fiziksel etkenler

Biyolojik zararlılar:

Kan ve vücut sıvılarıyla temas eden hemşireler, kadın doktorlar, biyokimya ve mikrobiyoloji laboratuar çalışanları, gebe kaldıklarında, önemli bir risk grubunu oluştururlar. Ancak bu gibi çalışma ortamlarında, gebe olsun olmasın, çalışanlar için çok sıkı korunma önlemleri geliştirilmiş ve kişilerin uyması gereken kurallar net olarak belirlenmiştir. Bu kurallara gebelerin özellikle ve dikkatle uyması gerekir.

Çiftlik çalışanları, süt sağarken, koyunların kuzulamalarına yardım ederken enfekte olmamak için önlem almalıdırlar. Bu kişiler klamidya ve trikomonas gibi düşük ve erken doğum nedeni olabilecek enfeksiyonlar alabilirler.

Bir gebenin alabileceği en tehlikeli enfeksiyon kızamıkçık virüsüdür. Okul çocuklarında çok yaygın olan bu enfeksiyon, özellikle kendi çocukluğunda hastalığı geçirmemiş öğretmenler için ciddi bir risk oluşturur. Bu nedenle, öğretmen adayı bütün genç hanımlar, serum rubella antikor titresi baktırmalı, negatif çıkarsa aşılanmalıdırlar.

Tablo 3. Gebelikte zararlı biyolojik etkenler

Tablo 3. Gebelikte zararlı biyolojik etkenler

İşle ilgili diğer zararlı etkenler:

Uzun süre ayakta hareket halinde olma: Gebenin işiyle ilgili yaptığı fizik aktivitenin ve koşturmacasının şiddetine göre ağırlığı değişmek üzere, kas-kemik sisteminde biriken kan miktarı artarken, iç organlara, örneğin böbrekler, barsaklar ve rahime giden kan miktarı azalır. Bacak kaslarına giden kan miktarı 20 kat artarsa, rahime giden yarı yarıya azalır. Bu da bebeğin rahim içindeki beslenmesini bozar.

İş stresi: Stres yeterince ağırsa, yine rahimin kan akımı azalabilir.

İşin monotonluğu: Sürekli aynı şeyin tekrarlandığı, arka planda tekdüze bir gürültünün sürdüğü, sıkıcı ve yorucu işlerde çalışan gebelerde erken doğum oranlarının arttığını gösteren bazı araştırmalar mevcuttur.

Çalışan gebenin ulaşım sorunu

Eğer bir gebe, ev dışında bir işi varsa, oraya bir şekilde gitmek zorundadır. Bu, sabahları ve akşamları kısa birer yürüyüşten ibaretse keyifli ve yararlı bile olabilir. Oysa çalışan kadınların önemli bir kısmı büyük şehirlerde yaşamakta ve günde iki kez, her biri 1 veya 2 saati bulan, trafikte boğuşulan, yorucu, sıkıntılı, gürültülü, sıcak ve başkalarının sigara dumanlarına katlanmak zorunda kaldıkları bir yolculuğu göze almaktadırlar. Stresli şehir trafiğinin erken doğumları arttırdığı gösterilmiştir. Bu durumda gebe işini veya evini değiştirmeli, olmuyorsa işi bırakmayı ciddi olarak düşünmeli, hiçbiri mümkün değilse işvereniyle çalışma saatlerini yeniden ayarlamayı düşünmelidir. Örneğin çalışma koşullarına uygunsa, trafiğin henüz yoğunlaşmadığı erken saatlerde işe gelip, yine akşam trafiğinin başlamadığı bir saatte evine dönebilir.

Sonuç olarak diyebiliriz ki, çok özel durumlar dışında, birçok iş koşulları anne ve bebeğe zarar verecek nitelikte değildir. Gebeliğin kadının yaşamında normal, sağlıklı ve fizyolojik bir dönem olduğu unutulmamalıdır. Evinde ve işinde normal günlük aktivitesine devam edebilmelidir. Belki daha gebeliğe karar vermeden önce iş ve ulaşım koşulları ile ilgili bazı düzenlemelerin yapılması uygun olabilir. Ayrıca bir gebe, gebeliğiyle ilgili bazı sorunlar ortaya çıktığında kolaylıkla işini bırakabilecek koşulları hazırlaması gerektiğini bilmelidir. Sorunsuz geçen bir gebelikte ise işine son haftalara kadar rahatlıkla devam edebilir. Ancak bu konuyu abartmamalı, doktoruna da danışarak durup oturması gereken zamana doğru karar vermelidir.

İlk Yayın Tarihi: 23 Ekim 2013 @ 02:45

3 “Gebelik ve İş Yaşamı” yorumu;

Gebeler Yolculuk Yapabilir mi? · 16 Ağustos 2015 at 16:50

[…] bu. Genellikle otomobil, tren veya uçakla yapılan yolculuklar gebeliği olumsuz etkilemez. Ancak gebenin kendisinin bir miktar rahatı kaçabilir. En hafifinden, uzun süre hareketsiz oturmaya bağlı […]

Gebelikte Vücutta Ortaya Çıkan Değişiklikler · 8 Ocak 2015 at 22:33

[…] vücudu gebeliğe uyum sağlamak için pek çok değişiklik geçirir. Çünkü anne adayı; bedeninde ikinci bir […]

Börülceli Çiftlik Tavuğu · 5 Ocak 2015 at 22:33

[…] çeşitlilik ekleyin: Bebek, domates yemek için uygun olan yaşa geldiğinde , karıştırma safhasında yarım fincan (90g) iyi doğranmış olgun domates […]

Yoruma kapalı.

Size Özel Ürünler Tümünü Görüntüle

İlgili Makaleler

Fetüs Gelişimi

Ceninin Büyüme ve Gelişme Evreleri (16. Hafta)

  Eğer okumaya vaktiniz olmuyor ise; play tuşuna basarak, istediğiniz platformdan dinleyebilrsiniz. !! Kemiklere kalsiyum çökmeye başlamış, iskelet sistemi ve sinir sistemi gelişmelerini sürdürerek kollar, bacaklar ve vücutla koordinasyonlarını oluşturmuş ve fetüs daha da hareketlenmiştir. Devamını oku…

Fetüs Gelişimi

Gebeler Yolculuk Yapabilir mi?

Özellikle yaz ayları veya uzun bayram tatilleri yaklaşırken, bize en çok sorulan sorulardan biridir bu. Genellikle otomobil, tren veya uçakla yapılan yolculuklar gebeliği olumsuz etkilemez. Ancak gebenin kendisinin bir miktar rahatı kaçabilir. En hafifinden, uzun Devamını oku…

Fetüs Gelişimi

Ceninin Büyüme ve Gelişme Evreleri (29. hafta)

Bebeğin boyu ve kilosu artmaya, kendisi de güçlenmeye devam etmektedir. Artık, anne adayı bebeğin hareketlerini daha güçlü ve daha sık hissetmeye başlar. Hatta, bazen tekmeler veya yumruklar, soluğunu kesebilir. [MediaURL width=”100%” height=”315″ url=”https://www.youtube.com/watch?v=PtQfQgvdJiI” title=”29 haftalık Devamını oku…

Alışveriş Sepetiniz
Sepetinizde henüz ürün yok!
iKupon Kodu Kullanmak için için sepet ya da ödeme sayfasına devam ediniz!
Alışverişe Devam Et
Sepetim
0