[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"Article","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/bebek-beyni\/#Article","mainEntityOfPage":"https:\/\/sevgilibebek.com\/bebek-beyni\/","headline":"Bebek Beyni","name":"Bebek Beyni","description":"Nas\u0131l \u00d6\u011freniyoruz ? Siz bu d\u00fcnyaya gelmeden uzun zaman \u00f6nce,beyniniz \u015fekillenmeye ba\u015flad\u0131. Haf\u0131zas\u0131, sevinci ve \u00f6fkesi olmayan,sizin ne ya da kim oldu\u011funuzu bilmeyen \u0131slak bir h\u00fccre y\u0131\u011f\u0131n\u0131 halindeydi. Her g\u00fcn, bu h\u00fccreler b\u00f6l\u00fcn\u00fcp, yava\u015f yava\u015f<a class=\"moretag\" href=\"https:\/\/sevgilibebek.com\/bebek-beyni\/\"> Devam\u0131n\u0131 oku&hellip;<\/a>","datePublished":"2023-05-13","dateModified":"2023-05-13","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/3\/#Person","name":"Sevgili Bebek","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/3\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/2916d3a243921c20e926d04a237431c8?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/2916d3a243921c20e926d04a237431c8?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Sevgili Bebek","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2015\/01\/shutterstock_236645896.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2015\/01\/shutterstock_236645896.jpg","height":667,"width":1000},"url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/bebek-beyni\/","commentCount":"1","about":["Ebeveyn &amp; Aile","Sa\u011f Beyin E\u011fitimi"],"wordCount":1443,"keywords":["bebek","bebek beyin geli\u015fimi","bebek beyni","bebeklerde beyin geli\u015fimi","bebeklerde dil","beyin"],"articleBody":"Nas\u0131l \u00d6\u011freniyoruz ?Siz bu d\u00fcnyaya gelmeden uzun zaman \u00f6nce,beyniniz \u015fekillenmeye ba\u015flad\u0131. Haf\u0131zas\u0131, sevinci ve \u00f6fkesi olmayan,sizin ne ya da kim oldu\u011funuzu bilmeyen \u0131slak bir h\u00fccre y\u0131\u011f\u0131n\u0131 halindeydi. Her g\u00fcn, bu h\u00fccreler b\u00f6l\u00fcn\u00fcp, yava\u015f yava\u015f iyi geli\u015fmi\u015f sa\u011fl\u0131kl\u0131 bir beyne d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fc. Do\u011fdu\u011funuzda beynininiz mat pembeydi ve 350-400 gr a\u011f\u0131rl\u0131ndad\u0131r. 100 milyar sinir h\u00fccresinin yan\u0131 s\u0131ra milyarlarca farkl\u0131 t\u00fcrden h\u00fccreyi de i\u00e7ermekteydi.Yumu\u015fak, k\u0131r\u0131\u015f\u0131k ve \u00e7ok hassas olan beyin, bebek v\u00fccudunun en g\u00fc\u00e7l\u00fc organ\u0131d\u0131r. Onun sayesinde hissedebilir merak edebilir ve \u00f6\u011frenebilir.Hayat\u0131n ilk y\u0131l\u0131nda bebek beyni neredeyse 3 kat\u0131 kadar b\u00fcy\u00fcmektedir. G\u00f6zlerin g\u00f6nderdi\u011fi bulan\u0131k imgeleri anlamaya ba\u015flar. \u0130lk aylar yaln\u0131zca kontrast renkleri en keskin siyah beyaz\u0131 alg\u0131layabilir. Sonras\u0131nda y\u00fczleri tan\u0131may\u0131 \u00f6\u011frenir ve baz\u0131 y\u00fczleri di\u011ferlerinden daha \u00f6nemli oldu\u011funu kavrar. Sonsuz ezgiler duyan bebek beyni bunlar\u0131 eleyerek etraf\u0131ndaki seslere ve havada u\u00e7u\u015fan s\u00f6zc\u00fcklere odaklan\u0131r.Bebek Beynini \u0130ncelemekBebeklerin beyinleri \u00e7ok h\u0131zl\u0131 \u00e7al\u0131\u015f\u0131r, bilgi toplar, bunlar\u0131 d\u00fczenler, \u00e7evrelerindeki d\u00fcnyaya ili\u015fkin kuramlar ortaya atar, bu kuramlar\u0131 tekrar tekrar s\u0131nar. T\u00fcm bu beyinsel i\u015flevler beynin h\u0131zla geli\u015fmekte olan sa\u011f yar\u0131m k\u00fcresiyle yap\u0131lan biz yeti\u015fkinlerin ger\u00e7ekten analitik d\u00fc\u015f\u00fcnce ile zor kavrayaca\u011f\u0131 bir h\u0131zda ve basitlikte olur.Bebeklerin \u00f6\u011frendi\u011fi en karma\u015f\u0131k becerilerden biri de konu\u015fmakt\u0131r, \u00fcstelik dil \u00f6\u011frenmede yeti\u015fkinlerden daha iyidirler. Bilim insanlar\u0131, bebeklerin nas\u0131l \u00f6\u011frendi\u011fiyle ilgili daha fazla bilgi edinmek istiyor ama bebeklerin beyinleri \u00fczerinde \u00e7al\u0131\u015fmak kolay de\u011fil. Bebekler konu\u015famad\u0131klar\u0131 i\u00e7in ya da talimatlara uyamad\u0131klar\u0131ndan bilim insanlar\u0131 gen\u00e7 beyinleri inceleme i\u00e7in yeni yollar y\u00f6ntemler bulmaktalar.\u00dcnl\u00fc bir deney kapsam\u0131nda, psikolog Andrew Meltzoff, merakl\u0131 bir bebe\u011fe do\u011fru e\u011fildi ve dilini \u00e7\u0131kard\u0131. Bebek bir an i\u00e7in duraksad\u0131 ama sonunda o da dilini \u00e7\u0131kard\u0131.Meltzoff&#8217;un aralar\u0131nda 42 dakika \u00f6nce do\u011fmu\u015f bir yenido\u011fan\u0131n bile bulundu\u011fu pek \u00e7ok bebekle defalarca tekrarlanan deneyi, bebeklerin ba\u015fkalar\u0131ndan nas\u0131l \u00f6\u011freneceklerini bilerek do\u011fduklar\u0131n\u0131 kan\u0131tlayacak bir bulgu oldu. Bebeklerin beyinleri, bir \u015fekilde be\u015fi\u011fe uzanan adama benzedikleri y\u00f6n\u00fcndeki kavray\u0131\u015fla programlanm\u0131\u015ft\u0131r. Bir aynaya bakmadan bile, o adam gibi a\u011f\u0131zlar\u0131, dilleri oldu\u011funu ve adam\u0131 taklit etmek i\u00e7in onlar\u0131 nas\u0131l kullanacaklar\u0131n\u0131 bilirler.Meltzoff ara\u015ft\u0131rmac\u0131 olan e\u015fi Patricis Kuhl ile birlikte Washington \u00dcniversitesi&#8217;ndeki \u00d6\u011frenme ve Beyin Bilimleri Enstit\u00fcs\u00fc&#8217;n\u00fc y\u00f6netiyor.Kuhl, bir dili \u00f6\u011frenirken bebeklerin beyninde neler oldu\u011funu ara\u015ft\u0131r\u0131yor. Beynin i\u00e7inde neler oldu\u011funu, ger\u00e7ek zamanl\u0131 olarak g\u00f6rebilmek i\u00e7in aralar\u0131nda magnetoensefalografinin de (MEG) bulundu\u011fu en son teknolojileri kullan\u0131yor.Sesleri AnlamakMEG ayg\u0131t\u0131na ba\u011fl\u0131 kocaman bir kask, bebe\u011fin ba\u015f\u0131na yerle\u015ftiriliyor. Kuhl ve ekibi, bebe\u011fe \u00f6zel kulakl\u0131kla \u00e7e\u015fitli sesler dinletiyor. Seslerin kimi basit tonlu, kimi uyum i\u00e7inde birlikte \u00e7al\u0131nan \u00e7e\u015fitli tonlardan olu\u015fuyor, baz\u0131lar\u0131 ise insan sesleri.V\u00fccudun di\u011fer b\u00f6l\u00fcmleri gibi beyin de ufak h\u00fccrelerden olu\u015fur. Bu h\u00fccrelerin 100 milyar kadar\u0131 sinir h\u00fccresi yani n\u00f6rondur, bunlar iletileri al\u0131p g\u00f6nderen \u00f6zel h\u00fccrelerdir. Bu iletiler h\u0131zl\u0131 hareket eder ve hareket ederken beynin farkl\u0131 b\u00f6l\u00fcmlerini etkinle\u015ftirirler. MEG bu de\u011fi\u015fimleri meydana gelirken \u00f6l\u00e7er ve bebek bu farkl\u0131 sesleri duydu\u011fundan beynin hangi b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn hareketlendi\u011fini g\u00f6sterir. Kuhl&#8217;un ara\u015ft\u0131rmas\u0131n\u0131 amac\u0131, bebeklerin konu\u015fmalar\u0131n\u0131n anlam ta\u015f\u0131d\u0131\u011f\u0131n\u0131, bir ba\u015fka deyi\u015fle, di\u011fer t\u00fcr seslerden farkl\u0131 oldu\u011funu,ne zaman ve nas\u0131l anlad\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenmek. Bunu bilerek mi do\u011fuyorlar? Beyin, do\u011fu\u015ftan konu\u015fmay\u0131 \u00f6\u011frenmeye mi programl\u0131? Yoksa beyin bebeklerin daha sonra dil \u00f6\u011frenecekleri \u015fekilde, do\u011fumdan sonra m\u0131 de\u011fi\u015fiyor?Beynin \u0130\u00e7iBeynin her b\u00f6lgesi kendi i\u015fini yapar. \u00d6rne\u011fin, ba\u015f\u0131n\u0131z\u0131n solunda, aln\u0131n\u0131z\u0131n arkas\u0131ndaki iki b\u00f6lge konu\u015fman\u0131z\u0131 ve s\u00f6zc\u00fckleri tan\u0131man\u0131z\u0131 sa\u011flar. Buralara, \u00fczerlerinde \u00e7al\u0131\u015fan bilim insanlar\u0131na atfen BROCA ve WERNICKE b\u00f6lgesi denir. Her iki b\u00f6lge de insan\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fc, an\u0131msad\u0131\u011f\u0131 ve hissetti\u011fi as\u0131l beynin (serebrum ) bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. Serebrum ayn\u0131 zamanda istemli kaslar\u0131 da denetler; elinize bir kalem almas\u0131n\u0131 ya da kitab\u0131n sayfas\u0131n\u0131 \u00e7evirmesini s\u00f6yler. \u00d6n\u00fcnden arkas\u0131na kadar uzuanan derin bir hat, serebrumu sa\u011f ve sol yar\u0131k\u00fcrelere b\u00f6ler. \u00c7o\u011fu insanda sol yar\u0131 k\u00fcre, v\u00fccudun sa\u011f taraf\u0131n\u0131n hareketlerini y\u00f6netir. Sa\u011f yar\u0131 k\u00fcrede sol taraf\u0131 denetler. Konu\u015fma, \u00e7o\u011funlukla sol yar\u0131m k\u00fcrede bulunur. \u00c7ok az da olsa sa\u011f yar\u0131 k\u00fcrede konu\u015fmayla ilgili olabilir. Sa\u011f yar\u0131k\u00fcre, matematik gibi mant\u0131k ve d\u00fc\u015f\u00fcnmeyle ilgili g\u00f6revler i\u00e7in \u00f6nemlidir ama say\u0131lar beynin her iki yar\u0131 k\u00fcresi taraf\u0131ndan da \u00e7\u00f6z\u00fcl\u00fcr. Sa\u011f yar\u0131k\u00fcre, \u00e7evrenizdeki nesnelerle ili\u015fkinizi ve bu nesnelerin birbirleriyle olan ili\u015fkisini anlaman\u0131zda daha \u00f6nemli rol oynar. Serebrumun d\u0131\u015f k\u0131sm\u0131na serebral korteks ya da beyin kabu\u011fu denir. Korteks kaplad\u0131\u011f\u0131 k\u00fc\u00e7\u00fck alanda i\u00e7 i\u00e7e katl\u0131d\u0131r, b\u00f6ylece hacm\u0131 artar.B\u00fcy\u00fcyen Ve Geli\u015fen BeyinBebekler b\u00fcy\u00fcd\u00fcklerinde sahip olacaklar\u0131 sinir h\u00fccrelerinin \u00e7o\u011fuyla do\u011far ama bu n\u00f6ronlar b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde biribirleriyle ba\u011flant\u0131s\u0131zd\u0131rlar. Her deneyim sinir h\u00fccreleri aras\u0131nda yeni ba\u011flant\u0131lar kurar. Sinaps olarak bilinen bu ba\u011flant\u0131lar, bebeklerin d\u00fc\u015f\u00fcnmesi hissetmesini, koku almas\u0131n\u0131, duymas\u0131n\u0131, g\u00f6rmesini ve hat\u0131rlamas\u0131n\u0131 sa\u011flar.Bir olay\u0131 bir kereden fazla deneyimlediklerinde ya da farkl\u0131 deneyimlerin ili\u015fkili olduklar\u0131n\u0131 anlad\u0131klar\u0131nda sinapslar daha kal\u0131c\u0131 hale gelirler.\u00a0Bir bebek 2-3 ya\u015f\u0131na geldi\u011finde, beyindeki her n\u00f6ron i\u00e7in 15.000&#8217;den fazla ba\u011flant\u0131 vard\u0131r. B\u00fcy\u00fck olas\u0131l\u0131kla ya\u015famlar\u0131n\u0131n hi\u00e7 bir d\u00f6neminde sahip olamayacaklar\u0131 kadar \u00e7ok!Bu noktada, beyin bir t\u00fcr temizleme i\u015flemine ba\u015flar ve ba\u011flant\u0131lar\u0131 zay\u0131flat\u0131r. Beyin kendini b\u00fcy\u00fcmenin her a\u015famas\u0131nda programlarken, kullan\u0131lmayan ba\u011flant\u0131lar da kaybolur.3-10 ya\u015flar\u0131 aras\u0131nda beyin b\u00fcy\u00fcmeye devam eder, yeni h\u00fccreler ve daha fazla ba\u011flant\u0131lar yarat\u0131p gerekti\u011finde bunlar\u0131 zay\u0131flat\u0131r. 10 ya\u015f civar\u0131nda, ergenlikten hemen \u00f6nce, b\u00fcy\u00fck de\u011fi\u015fiklikler meydana gelir. H\u00fccreler h\u0131zla \u00e7o\u011fal\u0131r, g\u00fc\u00e7l\u00fc ba\u011flant\u0131lar daha da g\u00fc\u00e7lenir ve zay\u0131flar yok olur.Dil \u00d6\u011frenimi Erken Ba\u015flarBebeklerin, s\u00f6zc\u00fcklerin di\u011fer seslerden farkl\u0131 oldu\u011funu bilerek do\u011fmad\u0131klar\u0131 ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Dr.Kuhl&#8217;un ara\u015ft\u0131rmas\u0131na g\u00f6re, yeni do\u011fan bebeklerin beyinleri, duyduklar\u0131 b\u00fct\u00fcn sesleri ayn\u0131 \u015fekilde alg\u0131l\u0131yor. Bu bebekler i\u00e7in insan sesleri di\u011fer seslerden \u00e7ok da farkl\u0131 de\u011fil. 6 ay ila bir y\u0131l aras\u0131nda, beynin dil \u00f6\u011frenimi ile ilgili b\u00f6l\u00fcmleri insan sesinin t\u0131n\u0131s\u0131na tepki vermeye ba\u015flar. Bu d\u00f6nemdeki bebeklerin beyinleri \u00a0bir dili kullanmay\u0131 \u00f6\u011frenmeye ba\u015flar, bu \u00e7o\u011fu yeti\u015fkine zor gelen bir i\u015ftir. Bebekler kendi h\u0131zlar\u0131nda \u00f6\u011frenirler.\u00a0Her bebek i\u00e7in konu\u015fmay\u0131 \u00f6\u011frenmek farkl\u0131 s\u00fcre\u00e7leri i\u00e7eren bir deneyimdir.\u00a0Bu yaz\u0131 National Geographic bilim serisi i\u00e7inde \u0130NSAN BEYN\u0130 dergisinden derlenmi\u015ftir.Yazar : \u00a0Kathleen Simpson \/ Dr. Lori Jordan\u0130lk Yay\u0131n Tarihi: 29 Ocak 2015 @ 16:56"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/#breadcrumbitem","name":"Sevgili Bebek"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/bebek-beyni\/#breadcrumbitem","name":"Bebek Beyni"}}]}]