[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"Article","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/astim-bronsiale-ve-alerji\/#Article","mainEntityOfPage":"https:\/\/sevgilibebek.com\/astim-bronsiale-ve-alerji\/","headline":"Ast\u0131m bron\u015fiale Ve Alerji","name":"Ast\u0131m bron\u015fiale Ve Alerji","description":"Ast\u0131m, \u00e7ocuklar\u0131n en s\u0131k g\u00f6r\u00fclen kronik hastal\u0131klar\u0131ndan birisidir ve eski \u00e7a\u011flardan beri tan\u0131nmaktad\u0131r. Ast\u0131m\u0131n s\u00f6zc\u00fck anlam\u0131 \u201czorlu solunum\u201ddur. \u00c7ocukluk \u00e7a\u011f\u0131 ast\u0131m\u0131n\u0131n \u00f6nemli bir k\u0131sm\u0131, alerjik fakt\u00f6rlere dayan\u0131r. Alerji, normalde reaksiyona neden olmayan bir maddeye kar\u015f\u0131 Devam\u0131n\u0131 oku…<\/a>","datePublished":"2021-07-08","dateModified":"2021-07-08","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/27968\/#Person","name":"Prof. Dr. Haluk Cezmi \u00c7oku\u011fra\u015f","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/author\/27968\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/517720cd77801574b86e800119a73452?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/517720cd77801574b86e800119a73452?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Sevgili Bebek","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2017\/06\/cropped-sbikon.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2015\/02\/ast\u0131m.jpg","url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/wp-content\/uploads\/2015\/02\/ast\u0131m.jpg","height":425,"width":800},"url":"https:\/\/sevgilibebek.com\/astim-bronsiale-ve-alerji\/","commentCount":"1","about":["Genel Sa\u011fl\u0131k"],"wordCount":4438,"keywords":["Ast\u0131m","Ast\u0131m bron\u015fiale ve ast\u0131m","Ast\u0131m krizi","Ast\u0131m tan\u0131s\u0131","Ast\u0131m tedavisi","Ast\u0131m ve sigara","Ast\u0131m\u0131 tetikleyenler","Ast\u0131m\u0131n nedenleri","bron\u015fiale","\u00c7ocuklarda ast\u0131m","K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocuklarda ast\u0131m"],"articleBody":"Ast\u0131m, \u00e7ocuklar\u0131n en s\u0131k g\u00f6r\u00fclen kronik hastal\u0131klar\u0131ndan birisidir ve eski \u00e7a\u011flardan beri tan\u0131nmaktad\u0131r. Ast\u0131m\u0131n s\u00f6zc\u00fck anlam\u0131 \u201czorlu solunum\u201ddur. \u00c7ocukluk \u00e7a\u011f\u0131 ast\u0131m\u0131n\u0131n \u00f6nemli bir k\u0131sm\u0131, alerjik fakt\u00f6rlere dayan\u0131r. Alerji, normalde reaksiyona neden olmayan bir maddeye kar\u015f\u0131 duyarl\u0131l\u0131k g\u00f6sterilmesidir. Alerjenler; yani akarlar, t\u00fcyler, polenler ve mantarlar gibi maddeler, de\u011fi\u015fik yollardan v\u00fccuda girerek sadece duyarl\u0131 ki\u015filerde reaksiyona neden olurlar. D\u00fcnyada, \u00e7ocuk ya\u015f grubunda ast\u0131m s\u0131kl\u0131\u011f\u0131 % 5-20 aras\u0131ndad\u0131r. T\u00fcrkiye’de ise yap\u0131lan \u00e7al\u0131\u015fmalarla \u00e7ocuklarda ast\u0131m s\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131n % 2,2-9,8 aras\u0131nda oldu\u011fu g\u00f6sterilmi\u015ftir.Uzun s\u00fcreli bir hastal\u0131k olmas\u0131 ve zaman zaman solunum g\u00fc\u00e7l\u00fc\u011f\u00fc krizleri olmas\u0131 nedeniyle hastalar s\u0131k s\u0131k hastaneye getirilmekte ve bazen de yat\u0131r\u0131larak tedavi edilmeleri gerekmektedir.Ast\u0131m Bron\u015fiale nedir?Ast\u0131m bron\u015fiale, bron\u015flar\u0131n zaman zaman daralmas\u0131 sonucu, n\u00f6betler h\u00e2linde gelen solunum g\u00fc\u00e7l\u00fc\u011f\u00fc ataklar\u0131, \u00f6ks\u00fcr\u00fck ve h\u0131r\u0131lt\u0131 ile kendini g\u00f6steren bir hastal\u0131kt\u0131r.Bron\u015flarda daralmaya neden olan etmenler, bron\u015flar\u0131 saran d\u00fcz kas yap\u0131s\u0131ndaki a\u015f\u0131r\u0131 kas\u0131lma, bron\u015f i\u00e7y\u00fcz\u00fcn\u00fc d\u00f6\u015feyen mukozada \u015fi\u015fme, salg\u0131 art\u0131\u015f\u0131 ve bron\u015flarda iltihap h\u00fccrelerinin birikmesidir. Doktorlar, ast\u0131m i\u00e7in bazen spastik bron\u015fit, astmatiform bron\u015fit ya da alerjik bron\u015fit gibi terimler de kullanmaktad\u0131r.Ast\u0131m hastal\u0131\u011f\u0131, zaman zaman solunum g\u00fc\u00e7l\u00fc\u011f\u00fc krizleri h\u00e2linde ortaya \u00e7\u0131kar. Hasta, \u00f6zellikle soluk vermede g\u00fc\u00e7l\u00fck \u00e7eker. T\u0131kanma duygusu, g\u00f6\u011f\u00fcste s\u0131k\u0131\u015fma, tekrarlayan \u00f6ks\u00fcr\u00fck ve balgam tabloya e\u015flik eder.Bu n\u00f6betlerin s\u00fcresi ve s\u0131kl\u0131\u011f\u0131, hastadan hastaya farkl\u0131l\u0131klar g\u00f6sterir. Ast\u0131ml\u0131 hastalar\u0131n solunum g\u00fc\u00e7l\u00fc\u011f\u00fc ataklar\u0131 ve \u00f6ks\u00fcr\u00fckleri geceleri daha belirgin olur. Ast\u0131m n\u00f6betleri, ila\u00e7larla ya da kendili\u011finden b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde geriler,. N\u00f6bet s\u0131ras\u0131nda bir h\u0131r\u0131lt\u0131 ya da v\u0131z\u0131lt\u0131, \u00e7\u0131plak kulakla hastan\u0131n yak\u0131nlar\u0131, hatta kendisi taraf\u0131ndan bile duyulabilir. Bu s\u0131rada, \u00e7ocu\u011fun solurken omuzlar\u0131n\u0131n inip kalkt\u0131\u011f\u0131, soluk al\u0131rken kaburgalar aras\u0131n\u0131n i\u00e7eri \u00e7\u00f6kt\u00fc\u011f\u00fc, karn\u0131n inip \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 ve burun kanatlar\u0131n\u0131n a\u00e7\u0131l\u0131p kapand\u0131\u011f\u0131 fark edilebilir. A\u011f\u0131z \u00e7evresi morarabilir ve soluk alamaman\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 korku, \u00e7ocu\u011fun y\u00fcz\u00fcnden okunabilir. Hasta, a\u015f\u0131r\u0131 huzursuz ya da a\u015f\u0131r\u0131 h\u00e2lsiz veya sakin olabilir, hatta baz\u0131 a\u011f\u0131r krizlerde bilin\u00e7 bozukluklar\u0131 da g\u00f6r\u00fclebilir. Bu s\u0131rada; hekim, \u00e7ocu\u011fun akci\u011ferlerini dinlerse, soluk vermenin g\u00fc\u00e7 ve daha uzun zamanda oldu\u011funu fark eder; ayr\u0131ca, daralm\u0131\u015f bron\u015flardan ge\u00e7en havan\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 \u0131sl\u0131k gibi sesleri duyar. N\u00f6bet ge\u00e7tikten sonra ise, genellikle fizik muayenede hi\u00e7bir patolojik bulgu elde edilemez; hasta tamamen normaldir.Bununla birlikte, s\u0131k yineleyen ataklardan sonra komplikasyon geli\u015fmi\u015fse ya da bron\u015flarda kal\u0131c\u0131 birtak\u0131m hasarlar olu\u015ftuysa, n\u00f6bet d\u0131\u015f\u0131nda da baz\u0131 dinleme bulgular\u0131 duyulabilir. Bazen de ast\u0131m, solunum g\u00fc\u00e7l\u00fc\u011f\u00fc n\u00f6betleri olmaks\u0131z\u0131n sadece tekrarlayan \u00f6ks\u00fcr\u00fckle kendini belli edebilir.Ast\u0131m\u0131n kal\u0131t\u0131mla ilgisi var m\u0131d\u0131r?Bron\u015f a\u015f\u0131r\u0131 duyarl\u0131l\u0131\u011f\u0131, ast\u0131ml\u0131lar\u0131n b\u00fcy\u00fck k\u0131sm\u0131nda g\u00f6r\u00fclen ve kal\u0131t\u0131mla ilgisi olan bir durumdur. \u00c7ocuklardaki ast\u0131m\u0131n \u00f6nemli bir b\u00f6l\u00fcm\u00fc, alerjik yap\u0131 ile ilgilidir. Alerji en basit anlam\u0131yla, normalde insanlar\u0131n b\u00fcy\u00fck b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde reaksiyon yaratmayan bir maddenin baz\u0131 ki\u015filerde yol a\u00e7t\u0131\u011f\u0131 istenmeyen bir etki olarak tan\u0131mlanabilir.Yani, so\u011fan soyuldu\u011funda, orada bulunan herkesin g\u00f6z\u00fcn\u00fcn ya\u015farmas\u0131 alerji de\u011fildir. Ama, herkes f\u0131st\u0131k yiyip hi\u00e7bir \u015fey olmazken, sadece 1 ki\u015fide ka\u015f\u0131nt\u0131 ve k\u0131zar\u0131kl\u0131k olmas\u0131 ya da bu ki\u015finin birden nefes darl\u0131\u011f\u0131 \u00e7ekmesi alerjidir.Alerjik hastal\u0131klar\u0131n ba\u015f\u0131nda ast\u0131m ve alerjik nezle, atopik dermatit gibi deri hastal\u0131klar\u0131 ile besin ve ila\u00e7 alerjileri gelir.E\u011fer anne veya baba taraf\u0131nda b\u00f6yle bir hastal\u0131k varsa, \u00e7ocukta herhangi bir alerjik hastal\u0131k riski %25 kadard\u0131r. Hem anne, hem de babada alerjik bir hastal\u0131k varsa, bu olas\u0131l\u0131k %50-75’e dek y\u00fckselir. Yine, ikiz e\u015flerinde ast\u0131m olas\u0131l\u0131\u011f\u0131 daha fazlad\u0131r. Alerjik ast\u0131m\u0131n kal\u0131t\u0131mla ili\u015fkisi iyi bilinmekte ve \u00e7ok say\u0131da genin bu kal\u0131t\u0131mda rol oynad\u0131\u011f\u0131 kabul edilmektedir. B\u00f6yle bir durumda, ailenin de\u011fi\u015fik bireylerinde farkl\u0131 alerjik hastal\u0131klar g\u00f6r\u00fclebilir. \u00d6rne\u011fin, dedede ast\u0131m, bir amca \u00e7ocu\u011funda alerjik nezle, teyzede atopik dermatit, \u00e7ocukta deniz \u00fcr\u00fcnleriyle ortaya \u00e7\u0131kan kurde\u015fen olabilir. Ya da ki\u015fi ya\u015fam\u0131n\u0131n de\u011fi\u015fik d\u00f6nemlerinde farkl\u0131 alerjik reaksiyonlar g\u00f6sterebilir.Ast\u0131m\u0131n \u00e7e\u015fitleri nelerdir?Ast\u0131m, ki\u015fiden ki\u015fiye b\u00fcy\u00fck farkl\u0131l\u0131klar g\u00f6steren bir hastal\u0131kt\u0131r. Her ast\u0131ml\u0131n\u0131n etkilendi\u011fi, ast\u0131m krizini ba\u015flatan farkl\u0131 bir etken olabilir. \u00d6rne\u011fin, kimi hasta badana-boya kokusundan etkilenirken, kimisi bundan hi\u00e7 rahats\u0131zl\u0131k duymayabilir Ayn\u0131 \u015fey de\u011fi\u015fik kokular, parf\u00fcmler, gazlar, polenler, t\u00fcyler, tozlar, hatta ila\u00e7 ve besinler i\u00e7in de s\u00f6z konusu olabilir. Ast\u0131m hastal\u0131\u011f\u0131n\u0131n klasik olarak 4 \u00e7e\u015fidi oldu\u011fu s\u00f6ylenebilir:1-Ekstrensek (Alerjik) Ast\u0131m2-\u0130ntrensek (Alerjik olmayan) Ast\u0131m3-Eksersizle ortaya \u00e7\u0131kan ast\u0131m4-Aspirinle olu\u015fan ast\u0131mBunlar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda restoran ast\u0131m\u0131, eri\u015fkinlerde g\u00f6r\u00fclen mesleksel ast\u0131m, gen\u00e7 k\u0131zlarda g\u00f6r\u00fclen adet kanamas\u0131 \u00f6ncesi ast\u0131m gibi farkl\u0131 ast\u0131m t\u00fcrlerinden de s\u00f6z edilebilir.Aspirinle ya da benzer ba\u015fka a\u011fr\u0131 kesici ve ate\u015f d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcc\u00fc ila\u00e7lar\u0131n al\u0131nmas\u0131yla ortaya \u00e7\u0131kan ast\u0131m t\u00fcr\u00fc, \u00e7ocuklukta \u00e7ok nadirdir. Bu durumda, ast\u0131mla birlikte burun i\u00e7erisinde yineleyen polipler, s\u00fcrekli bir nezle h\u00e2li ve aspirine tahamm\u00fcls\u00fczl\u00fck vard\u0131r. Hasta e\u011fer Aspirin (ya da benzeri bir ila\u00e7) al\u0131nmas\u0131yla ast\u0131m krizi tan\u0131ml\u0131yorsa bu ila\u00e7 verilmemelidir. E\u011fer b\u00f6yle bir \u00f6yk\u00fc yoksa herhangi bir k\u0131s\u0131tlama da yapmaya gerek yoktur.Ast\u0131ml\u0131 \u00e7ocuklar\u0131n \u00e7o\u011fu, egzersiz sonras\u0131 \u00f6ks\u00fcr\u00fcrler. Bu \u00f6zellik, yani bir efordan sonra \u00f6ks\u00fcr\u00fck, h\u0131r\u0131lt\u0131, hatta solunum g\u00fc\u00e7l\u00fc\u011f\u00fc olmas\u0131 herhangi bir ast\u0131m t\u00fcr\u00fcnde de g\u00f6r\u00fclebilir. Bununla birlikte, ast\u0131m tedavisinin ana ama\u00e7lar\u0131ndan biri, \u00e7ocu\u011fun ya\u015f\u0131tlar\u0131n\u0131nkinden farks\u0131z fiziksel etkinlikleri yapmas\u0131n\u0131 sa\u011flamakt\u0131r. Bu y\u00fczden, ast\u0131ml\u0131 \u00e7ocuklarda \u00e7ok b\u00fcy\u00fck bir gereklilik olmad\u0131k\u00e7a efor k\u0131s\u0131tlamas\u0131 \u00f6nerilmez. Unutulmamal\u0131 ki olimpiyat tak\u0131mlar\u0131nda yar\u0131\u015fan ya da profesyonel olarak spor yapan, yani ya\u015fam\u0131n\u0131 spordan kazanan pek \u00e7ok ast\u0131ml\u0131 sporcu vard\u0131r. E\u011fer \u00e7ocuk ila\u00e7lar\u0131n\u0131 d\u00fczenli olarak kullan\u0131yorsa, ya da efordan \u00f6nce gerekli ilac\u0131 al\u0131yorsa rahatl\u0131kla spor yapabilir. Alerjik olmayan ast\u0131m t\u00fcr\u00fc, eri\u015fkinlerde ve k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocuklarda (bebeklerde) daha fazla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Burada ast\u0131m krizini ba\u015flatan en \u00f6nemli etmen vir\u00fcs enfeksiyonlar\u0131d\u0131r.Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi bozuk \u00e7ocuklarda, bu \u00f6zellik daha da \u00f6nem kazan\u0131r. Hormonlarda de\u011fi\u015fiklik oldu\u011fu durumlarda, \u00f6rne\u011fin ergenlik d\u00f6neminde, \u00e2det \u00f6ncesinde veya menopoz sonras\u0131nda ast\u0131m ataklar\u0131 ba\u015flayabilir ya da daha da belirgin bir h\u00e2l alabilir. Ruhsal de\u011fi\u015fiklikler, a\u015f\u0131r\u0131 sevin\u00e7ler, \u00fcz\u00fcnt\u00fcler, a\u011flama ve g\u00fclme baz\u0131 ki\u015filerde ast\u0131m n\u00f6betini ba\u015flatabilirler.\u00c7ocuklardaki ast\u0131m\u0131n %70’inden fazlas\u0131n\u0131n alerjik oldu\u011fu kabul edilir. Bununla birlikte, ast\u0131m t\u00fcrleri aras\u0131nda her zaman kesin bir ayr\u0131m yap\u0131lamaz, ara t\u00fcrler de vard\u0131r.Alerjenler:Alerjenler v\u00fccuda girdiklerinde \u00f6zg\u00fcn bir yan\u0131t olu\u015fturan ve alerjik tablolara neden olan maddelerdir. Alerjenler solunum, sindirim ve deri yolundan v\u00fccuda girer. Ast\u0131mda en \u00f6nemli giri\u015f kap\u0131s\u0131, solunum yoludur. Solunum yolu ile v\u00fccuda giren alerjenlerin ba\u015f\u0131nda ev tozu akarlar\u0131 gelmektedir. G\u00f6zle g\u00f6r\u00fclemeyecek kadar k\u00fc\u00e7\u00fck olan bu hayvanc\u0131klar, toplumumuzda en s\u0131k ast\u0131m nedeni olan alerjenlerdir.T\u00fcm alerjik ast\u0131ml\u0131 \u00e7ocuklar\u0131n % 70’inde ast\u0131ma neden olan etken olarak bu akarlar\u0131 g\u00f6rmekteyiz. Akarlar oda \u0131s\u0131s\u0131nda ve nemli ortamda kolayca \u00fcrer; insanlar\u0131n deri d\u00f6k\u00fcnt\u00fclerini yiyerek ya\u015far. Bundan \u00f6t\u00fcr\u00fc, evlerde \u00f6zellikle yatak odalar\u0131, hal\u0131lar, ev tozu, t\u00fcyl\u00fc-y\u00fcnl\u00fc oyuncakla, yatak tak\u0131mlar\u0131 ve giysiler bu hayvanc\u0131klar\u0131n ya\u015famas\u0131 i\u00e7in son derecede elveri\u015fli ortamlar sa\u011flar. Bin-iki bin metrenin \u00fczerindeki y\u00fcksek b\u00f6lgelerde, akarlar\u0131n ya\u015fama \u015fans\u0131 azalmaktad\u0131r. Bu hayvanlar\u0131n kendi v\u00fccut proteinleri oldu\u011fu kadar, d\u0131\u015fk\u0131lar\u0131 da alerjik yap\u0131dad\u0131r. Akarlar, t\u00fcm y\u0131l boyunca canl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrd\u00fckleri i\u00e7in, hastal\u0131k belirtileri y\u0131l boyu s\u00fcrer, mevsimsel \u00f6zellik g\u00f6stermez.Polenler (\u00e7i\u00e7ek tozlar\u0131) ise her mevsim ortamda bulunmazlar. A\u011fa\u00e7 polenleri daha \u00e7ok ilkbahar aylar\u0131nda havaya yay\u0131l\u0131r; ot-\u00e7ay\u0131r polenleri ise yaza do\u011fru daha fazla yo\u011funla\u015f\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla, polenlere ba\u011fl\u0131 ast\u0131m ya da di\u011fer alerjik hastal\u0131k belirtileri, mevsimsel \u00f6zellik g\u00f6sterirler.Solunum yolundan giren di\u011fer bir alerjen grubu da mantarlard\u0131r. Mantarlar, \u00f6zellikle nemli ortamlarda kolayl\u0131kla \u00fcreyebilirler. Banyo ve mutfaklar, akan \u00e7at\u0131 katlar\u0131, duvar k\u00e2\u011f\u0131tlar\u0131n\u0131n arkalar\u0131, duvardaki tablo ve resimlerin arkalar\u0131 ve zemin katlar mantar \u00fcremesi i\u00e7in elveri\u015fli ortamlard\u0131r.Kedi ve k\u00f6pek ba\u015fta olmak \u00fczere t\u00fcyl\u00fc ev hayvanlar\u0131ndan kaynaklanan alerjenler de giderek artan bir sorun h\u00e2line gelmektedir. Evde hayvan besleme al\u0131\u015fkanl\u0131\u011f\u0131n\u0131n artmas\u0131, bu t\u00fcr alerjilerle daha s\u0131k kar\u015f\u0131la\u015fmam\u0131za neden olmaktad\u0131r. Burada alerjik olan maddeler, t\u00fcylerden ziyade, bu t\u00fcylere yap\u0131\u015fm\u0131\u015f hayvanlara ait v\u00fccut \u00e7\u0131kart\u0131lar\u0131 ve \u00f6zellikle de t\u00fck\u00fcr\u00fckde bulunan maddelerdir. Kedilerden elde edilen alerjenler, \u00e7ok iyi tan\u0131nmaktad\u0131r. Bu maddeler, \u00e7ok uzun s\u00fcre havada kalabilmekte ve bir yerden bir yere ta\u015f\u0131nabilmektedir.Solunum yollar\u0131ndan giren ve son zamanlarda giderek artan bir \u015fekilde \u00f6nemi vurgulanan bir ba\u015fka hayvansal alerjen t\u00fcr\u00fc de hamam b\u00f6ceklerinden kaynaklanan alerjilerdir.Sindirim yolundan al\u0131nan ve ast\u0131ma neden olan alerjenler, solunum yolundan al\u0131nanlara g\u00f6re daha az \u00f6nemlidir. Ancak, ilk ya\u015f i\u00e7inde besinlerin al\u0131nmas\u0131ndan sonra g\u00f6r\u00fclen alerjik tablolar s\u0131kt\u0131r. Besinlerin i\u00e7erdikleri baz\u0131 proteinler, baz\u0131 ki\u015filer i\u00e7in alerjen olabilir. Bunlar, daha \u00e7ok atopik dermatit gibi deri reaksiyonlar\u0131na ve mide ba\u011f\u0131rsak belirtilerine neden olmakla birlikte, ast\u0131m ya da ba\u015fka solunum yolu alerjilerine de yol a\u00e7abilirler. \u0130nek s\u00fct\u00fc alerjisi, bunun iyi bir \u00f6rne\u011fidir. \u0130nek s\u00fct\u00fcne ba\u011fl\u0131 alerjilerde s\u00fct al\u0131m\u0131ndan sonra artan kanl\u0131 ishal, kusma gibi mide-ba\u011f\u0131rsak sistemi belirtileri ve deri belirtileri olabilece\u011fi gibi ast\u0131m semptomlar\u0131 da geli\u015febilir. Alerjik oldu\u011fu iyi bilinen besinler aras\u0131nda deniz \u00fcr\u00fcnlerini, f\u0131nd\u0131k-f\u0131st\u0131\u011f\u0131, \u00e7ikolatay\u0131, tropikal meyveleri, \u00e7ilek ve domatesi sayabiliriz. Besinlerin kendi proteinlerinin yan\u0131 s\u0131ra besinlerle birlikte al\u0131nan hormonlar, ila\u00e7lar ve \u00f6zellikle de besin katk\u0131 maddeleri alerjiye ve bu arada da ast\u0131ma neden olabilir. Haz\u0131r ve ambalajl\u0131 besinlerde daha fazla olmak \u00fczere, daha uzun s\u00fcre dayanmas\u0131 i\u00e7in ya da renklendirici ve tatland\u0131r\u0131c\u0131 olarak eklenen birtak\u0131m maddeler, duyarl\u0131 ki\u015filer i\u00e7in son derecede ciddi ast\u0131m krizlerine neden olmaktad\u0131r.Yine, a\u011f\u0131z yolundan girerek ast\u0131ma ve di\u011fer alerjik reaksiyonlara neden olan bir ba\u015fka grup etken de ila\u00e7lard\u0131r. Mekanizmalar\u0131 farkl\u0131 olabilmekle birlikte, baz\u0131 ila\u00e7lar\u0131n ast\u0131mla ili\u015fkisi olabildi\u011fi bilinmektedir. Bunlar\u0131n i\u00e7erisinde aspirin, beta blokerler ve ACE inhibit\u00f6rleri gibi kalp ve tansiyon ila\u00e7lar\u0131, glokom tedavisinde kullan\u0131lan baz\u0131 ila\u00e7lar ve radyolojik g\u00f6r\u00fcnt\u00fcleme amac\u0131yla kullan\u0131lan ila\u00e7lar say\u0131labilir. Deri yolundan giren alerjenlerin ba\u015f\u0131nda da ila\u00e7lar (penisilin gibi) gelmektedir. \u0130la\u00e7lardan ba\u015fka, ba\u015fta ar\u0131 sokmas\u0131 olmak \u00fczere de\u011fi\u015fik b\u00f6cek sokmalar\u0131 bron\u015f daralmas\u0131na yol a\u00e7abilir. Daha \u00f6ncede yaz\u0131ld\u0131\u011f\u0131 gibi, bu, sadece duyarl\u0131 ki\u015filerde ortaya \u00e7\u0131kar. S\u00f6z gelimi, ar\u0131 zehri insanlar\u0131n \u00e7o\u011funda \u015fi\u015fme ve k\u0131zarma gibi yerel bir reaksiyona neden olurken, ar\u0131 zehrine alerjisi olan bir ki\u015fide, a\u011f\u0131r ast\u0131m krizine, hatta \u00f6l\u00fcmc\u00fcl anafilaktik \u015foka yol a\u00e7abilir.Alerjik olmayan \u00e7evresel risk fakt\u00f6rleri:Alerjenlerin yan\u0131 s\u0131ra, alerjik olmayan \u00e7evresel fakt\u00f6rlerin de ast\u0131m ata\u011f\u0131n\u0131n olu\u015fmas\u0131nda \u00f6nemli rolleri vard\u0131r. Bunlar\u0131n ba\u015fl\u0131calar\u0131 sigara duman\u0131, egzoz gazlar\u0131, boya kokular\u0131, soba bacas\u0131ndan \u00e7\u0131kan maddelerdir. Bunlar, bron\u015flar\u0131 a\u015f\u0131r\u0131 duyarl\u0131 k\u0131larak daralmalar\u0131n\u0131 sa\u011flar ya da daha \u00e7abuk bir bron\u015f daralmas\u0131na zemin haz\u0131rlar.Pasif sigara i\u00e7imi: \u00c7ocuklar\u0131m\u0131z, sigara i\u00e7ilen ortamlarda, yo\u011fun bir \u015fekilde sigara duman\u0131na maruz kalmaktad\u0131rlar. Hatta, bu durum, hamile iken sigara i\u00e7en annelerin \u00e7ocuklar\u0131nda daha anne karn\u0131nda iken ba\u015flamakta ve \u00e7ocuklarda solunum fonksiyonlar\u0131 etkilenerek ast\u0131m geli\u015fme riskini \u00e7ok daha artt\u0131rmaktad\u0131r. Sigara duman\u0131 ister aktif, isterse pasif olarak solunsun, solunum yollar\u0131n\u0131n yap\u0131s\u0131n\u0131 bozarak ast\u0131m geli\u015fimini kolayla\u015ft\u0131rmakta ve daha a\u011f\u0131r seyretmesine yol a\u00e7maktad\u0131r. Ev i\u00e7indeki hava dola\u015f\u0131m\u0131n\u0131n iyi olmamas\u0131 nedeniyle, sadece \u00e7ocu\u011fun odas\u0131nda sigara i\u00e7ilmemesi, sigaran\u0131n etkisinden korunmada yeterli de\u011fildir. Bundan \u00f6t\u00fcr\u00fc, ast\u0131ml\u0131 \u00e7ocuklar\u0131n hem kendileri, hem de yak\u0131nlar\u0131 kesinlikle sigara i\u00e7memelidirler.Hava kirlili\u011fi: K\u0131\u015f aylar\u0131nda, ast\u0131m ata\u011f\u0131 ge\u00e7iren \u00e7ocuklar\u0131n say\u0131s\u0131nda belirgin bir art\u0131\u015f olmaktad\u0131r. Bunun bir nedeni solunum yolu enfeksiyonlar\u0131, bir nedeni de baca ve egzoz gazlar\u0131n\u0131n neden oldu\u011fu hava kirlili\u011fidir.Enfeksiyonlar: Vir\u00fcslerin neden oldu\u011fu nezle, grip gibi \u00fcst solunum yollar\u0131 enfeksiyonlar\u0131, ast\u0131ma zemin haz\u0131rlayabilmektedir. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocuklardaki yineleyen bron\u015fiolit hecmeleri ile ileride geli\u015fecek ast\u0131m aras\u0131nda iyi bir ili\u015fki vard\u0131r. Tekrarlayan bakteriyel sin\u00fczitler de ast\u0131m\u0131n gidi\u015fini a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131rabilirler. K\u0131\u015f aylar\u0131nda so\u011fuk havan\u0131n v\u00fccut direncini k\u0131rmas\u0131 ve okullarda solunum yollar\u0131 enfeksiyonlar\u0131n\u0131n daha fazla bula\u015fabilmesi, ast\u0131m ata\u011f\u0131 s\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131 da artt\u0131rmaktad\u0131r.“Hasta yap\u0131 sendromu”: \u00dclkemizde oldu\u011fu gibi sa\u011fl\u0131ks\u0131z, plans\u0131z, ev i\u00e7i hava dola\u015f\u0131m\u0131n\u0131n iyi olmad\u0131\u011f\u0131 konutlarda ya\u015faman\u0131n, bron\u015flar\u0131 tahri\u015f edici etmenlerin ev i\u00e7lerinde yo\u011funla\u015fmas\u0131 nedeniyle ast\u0131ma zemin haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmektedir.Ast\u0131m tan\u0131s\u0131 nas\u0131l konur ve ast\u0131m hangi hastal\u0131klarla kar\u0131\u015fabilir?Ast\u0131m tan\u0131s\u0131, klinik belirtilere ve baz\u0131 testlere dayanarak konur. Bu testler ast\u0131ma benzer belirti veren bir\u00e7ok hastal\u0131\u011f\u0131n ay\u0131rt edilmesine ve tan\u0131n\u0131n do\u011frulanmas\u0131na yarar. \u00d6rne\u011fin t\u00fcberk\u00fcloz, kistik fibroz ve do\u011fumsal baz\u0131 bozukluklar\u0131n ast\u0131mdan ay\u0131rt edilmesi son derecede \u00f6nemlidir. Ast\u0131ml\u0131 hastalar\u0131n hava yollar\u0131ndaki daralma, akci\u011fer fonksiyon testleri ile konur. E\u011fer bron\u015f geni\u015fleticilerle daralma ortadan kalk\u0131yor ya da azal\u0131yorsa, bu, kesin tan\u0131y\u0131 koydurur. Bu testin tek zorlu\u011fu, 6-7 ya\u015f\u0131ndan k\u00fc\u00e7\u00fcklere uygulanamamas\u0131d\u0131r.Solunum fonksiyonlar\u0131 ile ilgili bilgiler, evde basit bir alet yard\u0131m\u0131yla (PEF metre) hasta taraf\u0131ndan \u00f6l\u00e7\u00fclebilen “Tepe ak\u0131m h\u0131z\u0131” ile de ba\u015far\u0131l\u0131 bir \u015fekilde izlenebilir. B\u00f6ylece, hastan\u0131n hastal\u0131\u011f\u0131n\u0131n a\u011f\u0131rl\u0131k derecesi ve se\u00e7ilecek tedavi y\u00f6ntemi belirlenir, hastaya ne zaman hangi ilac\u0131 kullanaca\u011f\u0131 ve ne zaman doktora ba\u015fvurmas\u0131 gerekti\u011fi \u00f6\u011fretilir.Ast\u0131ma yol a\u00e7an alerjeni belirlemek amac\u0131yla iki teste ba\u015fvurulabilir.1-Spesifik IgE testi: Kanda sadece belli bir maddeye kar\u015f\u0131 olu\u015fmu\u015f alerjik yan\u0131t\u0131 g\u00f6sterir. Kan al\u0131narak yap\u0131lan, ge\u00e7 sonu\u00e7 veren, pahal\u0131 bir testtir. Bununla birlikte, k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocuklarda bile uygulanabilmesi, g\u00fcvenli olmas\u0131 ve kullan\u0131lan ila\u00e7lardan etkilenmemesi nedeniyle tercih edilir.2-Deri testleri: \u00c7ok say\u0131da safla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f alerjen deri hafif\u00e7e delinerek damlat\u0131l\u0131r ve olu\u015fan kabar\u0131kl\u0131k ve k\u0131zar\u0131kl\u0131k de\u011ferlendirilir. Daha \u00e7abuk (20 dakika kadar) sonu\u00e7 al\u0131nan, daha ucuz, inan\u0131l\u0131rl\u0131\u011f\u0131 y\u00fcksek bir test olmas\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k, 2 ya\u015f\u0131ndan k\u00fc\u00e7\u00fcklerde yanl\u0131\u015f negatif sonu\u00e7 verebilmesi, testin antialerjik ila\u00e7larla bask\u0131lanmas\u0131 ve bazen n\u00f6beti ba\u015flatabilmesi ise, belli ba\u015fl\u0131 sak\u0131ncalar\u0131d\u0131r. Zorunlu durumlarda, 1 ya\u015f\u0131ndan k\u00fc\u00e7\u00fcklerde bile uygulanabilirse de, pratik g\u00fc\u00e7l\u00fckler dolay\u0131s\u0131yla tercih edilmez.Ast\u0131ml\u0131 \u00e7ocu\u011fun tedavisiAst\u0131m\u0131n kronik gidi\u015fli bir hastal\u0131k olmas\u0131 nedeniyle, se\u00e7ilecek tedavi y\u00f6ntemi ne olursa olsun, ailenin uzun s\u00fcreli bir tedavi program\u0131na haz\u0131r olmas\u0131 gerekmektedir. \u00c7ocukluk \u00e7a\u011f\u0131 ast\u0131m\u0131n\u0131n tedavisi, ast\u0131m krizinin tedavisi ve uzun s\u00fcreli tedavi olarak iki ayr\u0131 ba\u015fl\u0131kta incelenebilir.A) Ast\u0131m krizinin tedavisiHastalar\u0131n bir b\u00f6l\u00fcm\u00fc, krizin gelece\u011fini \u00f6nceden hissedebilir. Bazen, bo\u011fazda kar\u0131ncalanma, burun ak\u0131nt\u0131s\u0131 ve hap\u015f\u0131rma n\u00f6betleri gibi \u00f6nc\u00fc belirtiler hastay\u0131 uyar\u0131r. Ya da kimi kez t\u0131kanma n\u00f6betleri, her zaman bir solunum yolu enfeksiyonunu izleyerek ortaya \u00e7\u0131kar. B\u00f6yle durumlarda, hemen atak tedavisi ba\u015flat\u0131labilir.E\u011fer hastan\u0131n izlenmesinde bir tepe ak\u0131m h\u0131z\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fcm arac\u0131 (Peak flowmeter) kullan\u0131l\u0131yorsa, g\u00fcnl\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcmlerde d\u00fc\u015fme g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcnde, kriz tedavisi ba\u015flat\u0131lmal\u0131d\u0131r. Tedaviye, solunum yoluyla i\u00e7e \u00e7ekilerek al\u0131nabilen (inhalan) ve evde uygulanabilen bron\u015f geni\u015fleticiler ile ba\u015flan\u0131r. K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocuklar i\u00e7in, ilac\u0131n kolay solunmas\u0131n\u0131 sa\u011flayan yard\u0131mc\u0131 ara\u00e7lara (spacer), gereksinme vard\u0131r ya da \u00e7ocuklara \u015furup \u015feklinde bron\u015f geni\u015fletici ila\u00e7lar verilebilir. Bu tedaviyle hastalar\u0131n \u00f6nemli bir b\u00f6l\u00fcm\u00fc evde iyile\u015febilirler ve bunu, tepe ak\u0131m h\u0131zlar\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7erek kendileri de saptayabilirler.E\u011fer hasta iyile\u015femiyor ya da solunum s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131 daha da art\u0131yorsa, bir hastaneye, tercihen izlenmekte oldu\u011fu sa\u011fl\u0131k kurulu\u015funa ba\u015fvurmal\u0131d\u0131r. Burada bron\u015f geni\u015fletici ila\u00e7lar, daha etkin bir \u015fekilde neb\u00fclizat\u00f6rler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla verilir ve oksijen tedavisi uygulan\u0131r. E\u011fer durumunda d\u00fczelme olmazsa ya da belli endikasyonlar varsa, beklenilmeksizin kortizon tedavisine ge\u00e7ilir.Hastan\u0131n balgam\u0131n\u0131 kolay \u00e7\u0131kartmas\u0131 i\u00e7in, yeterli s\u0131v\u0131 almas\u0131 gerekir. Unutulmamal\u0131d\u0131r ki en iyi balgam s\u00f6kt\u00fcr\u00fcc\u00fc ila\u00e7, su ya da a\u011f\u0131zdan al\u0131nan ba\u015fka bir s\u0131v\u0131d\u0131r. Bu tedavi ile hastalar genelde iyile\u015firler. E\u011fer ast\u0131m ata\u011f\u0131na e\u015flik eden bir enfeksiyon varsa, bu arada o da tedavi edilir. Ast\u0131ml\u0131 bir hastan\u0131n, bu tedavi ile iyile\u015fmeyip yo\u011fun bak\u0131mda yard\u0131mc\u0131 solunum ayg\u0131tlar\u0131na gereksinme g\u00f6stermesi, oldukca nadir bir durumdur.B) Ast\u0131m\u0131n uzun s\u00fcreli tedavisiAst\u0131m, kronik bir hastal\u0131k olmas\u0131 nedeniyle ve ataklar h\u00e2linde seyretti\u011fi i\u00e7in \u00e7ok hafif olgular hari\u00e7, ataklar d\u0131\u015f\u0131nda da s\u00fcrekli ila\u00e7 kullan\u0131lmas\u0131 gerekir. Uzun s\u00fcreli ast\u0131m tedavisinin belli ba\u015fl\u0131 ama\u00e7lar\u0131 \u015f\u00f6yle \u00f6zetlenebilir:1-Ast\u0131m ataklar\u0131n\u0131n say\u0131s\u0131n\u0131 azaltmak,2-Ataklar\u0131n \u015fiddetini azaltmak,3-Ast\u0131mda geli\u015febilecek komplikasyonlar\u0131 \u00f6nlemek,4-\u00c7ocu\u011fun ya\u015f\u0131na uygun fizik aktiviteleri yapmas\u0131n\u0131 sa\u011flamak,5-\u00c7ocu\u011fun normal b\u00fcy\u00fcme ve geli\u015fmesini, e\u011fitimini etkilememek,6-\u0130la\u00e7lar\u0131n zararl\u0131 yan etkilerinden korunmak,7-\u00c7ocu\u011fu ve aileyi hastal\u0131k konusunda e\u011fitmek.Ast\u0131m\u0131n uzun s\u00fcreli tedavisini planlarken, \u00fczerinde t\u00fcm d\u00fcnyada geni\u015f bir g\u00f6r\u00fc\u015f birli\u011fi sa\u011flanan \u201cbasamak tedavisi\u201dnden ya da bunun k\u0131smen de\u011fi\u015ftirilmi\u015f bi\u00e7imlerinden yararlan\u0131labilir. Buna g\u00f6re, hastalar belli kriterlere dayan\u0131larak hafiften a\u011f\u0131ra dek 3 basamakta toplan\u0131rlar. Tedaviye al\u0131nan yan\u0131ta g\u00f6re basamak, dolay\u0131s\u0131yla kullan\u0131lan ila\u00e7 cinsi ve dozlar\u0131 de\u011fi\u015ftirilir. Hafif ast\u0131ml\u0131lar, \u00e7ok nadir ve seyrek t\u0131kanan hastalard\u0131r (1.basamaktaki hastalar). Bunlar, sadece atak s\u0131ras\u0131nda bron\u015f geni\u015fleticiler (Ventolin, Bricanyl, Salbutol gibi) kullan\u0131rlar. Hafif hastalar d\u0131\u015f\u0131ndaki ast\u0131ml\u0131 \u00e7ocuklar, bron\u015flardaki iltihabi h\u00fccre birikimini ve bron\u015f a\u015f\u0131r\u0131 duyarl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 azaltmak i\u00e7in, baz\u0131 ila\u00e7lar\u0131 s\u00fcrekli kullanmak zorundad\u0131rlar. Bunlar, akut ast\u0131m ata\u011f\u0131n\u0131 tedavide etkisizdir; ancak d\u00fczenli bir \u015fekilde kullan\u0131ld\u0131klar\u0131nda ataklar\u0131n say\u0131 ve \u015fiddetini ba\u015far\u0131l\u0131 bir \u015fekilde azalt\u0131r.Bir ast\u0131m hastas\u0131n\u0131n solunum yolundan ila\u00e7 kullanmas\u0131, hi\u00e7bir \u015fekilde o ki\u015finin a\u011f\u0131r ya da ciddi \u015fekilde hasta oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fcrmemelidir. Ast\u0131m\u0131n koruyucu tedavisinde kullan\u0131lan ve \u00e7i\u011fneme tableti olarak gece tek doz al\u0131nan montelukast adl\u0131 bir ila\u00e7 da vard\u0131r.Son y\u0131llarda solunum yolundan al\u0131nan kortizonlu ila\u00e7lar, ast\u0131m\u0131n uzun s\u00fcreli tedavisinin en \u00f6nemli \u00f6geleri olmu\u015ftur. Bu ila\u00e7lar\u0131n dozu, a\u011f\u0131zdan al\u0131nanlardan \u00e7ok daha d\u00fc\u015f\u00fck oldu\u011fundan, di\u011fer kortizonlu ila\u00e7lar\u0131n al\u0131nmas\u0131yla s\u0131k\u00e7a g\u00f6z\u00fcken yan etkiler bunlarda g\u00f6z\u00fckmez. Koruyucu etkileri olan bu ila\u00e7lar, doktor kontrol\u00fc alt\u0131nda uzun s\u00fcre kullan\u0131labilir.T\u00fcm bu tedaviye ek olarak, hastalar\u0131n sigara duman\u0131 gibi birtak\u0131m uyaranlardan korunmas\u0131 ya da bilinen bir alerjen varsa, bundan ka\u00e7\u0131n\u0131lmas\u0131 \u00e7ok \u00f6nemlidir.Baz\u0131 alerjenlerden ka\u00e7\u0131nmak, kolay say\u0131labilir. \u00d6rne\u011fin, kedi alerjisi olan bir \u00e7ocu\u011fun evinde kedi varsa, hayvan\u0131n uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 bir \u00e7\u00f6z\u00fcmd\u00fcr. Bununla birlikte, e\u011fer \u00e7ocuk kediye \u00e7ok ba\u011fl\u0131ysa, olu\u015facak ruhsal travman\u0131n hastal\u0131\u011f\u0131 artt\u0131rabilece\u011fi de unutulmamal\u0131d\u0131r.G\u00fcn\u00fcm\u00fczde ast\u0131m tedavisindeki en \u00f6nemli sorunlardan biri de ev tozu akarlar\u0131ndan ka\u00e7\u0131nmakt\u0131r. Bunun i\u00e7in al\u0131nabilecek baz\u0131 \u00f6nlemler \u015f\u00f6yle s\u0131ralanabilir:1-Yatak odas\u0131ndan hal\u0131lar\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131,2-Odada t\u00fcyl\u00fc-y\u00fcnl\u00fc e\u015fyalar\u0131n ve oyuncaklar\u0131n bulundurulmamas\u0131,3-Odan\u0131n da\u011f\u0131n\u0131k olmamas\u0131, toz tutacak e\u015fya ve giysilerin \u00e7ekmece ve dolaplarda kapal\u0131 tutulmas\u0131,4-Yatak tak\u0131mlar\u0131n\u0131n haftada iki kez 60 dereceden y\u00fcksek \u0131s\u0131da y\u0131kanmas\u0131,5-Yatak, yorgan ve yast\u0131\u011f\u0131n y\u00fcn veya ku\u015ft\u00fcy\u00fc olmamas\u0131,6- M\u00fcmk\u00fcnse akarlar\u0131n bar\u0131namayaca\u011f\u0131, i\u00e7i bo\u015f \u00f6zel yataklar\u0131n kullan\u0131lmas\u0131,7-Akarlar\u0131 temizleyecek g\u00fc\u00e7l\u00fc elektrik s\u00fcp\u00fcrgelerinin kullan\u0131lmas\u0131,8- Evin, akarlar\u0131 \u00f6ld\u00fcrecek \u00f6zel deterjanlarla (Akarasidlerle) temizlenmesi. Ast\u0131mda a\u015f\u0131 tedavisi (\u0130mmunoterapi)Ast\u0131ml\u0131 hastalara a\u015f\u0131 yap\u0131l\u0131p yap\u0131lmamas\u0131, olduk\u00e7a tart\u0131\u015fmal\u0131 bir konudur. Baz\u0131 hekimler, a\u015f\u0131 tedavisini t\u00fcmden reddederken, baz\u0131lar\u0131 da a\u015f\u0131y\u0131 vazge\u00e7ilmez bir tedavi y\u00f6ntemi olarak kabul ederler. Bu tedavinin ana ilkesi, ki\u015finin duyarl\u0131 oldu\u011fu maddeyi belirleyip, bu maddeyi aral\u0131klarla ve giderek artan dozlarda vererek organizmada bu alerjene kar\u015f\u0131 duyarl\u0131l\u0131\u011f\u0131 azaltmak, bir \u00e7e\u015fit tolerans durumu yaratmakt\u0131r. A\u015f\u0131 tedavisi uzun s\u00fcreli (4 y\u0131l kadar), zahmetli, olduk\u00e7a pahal\u0131 ve baz\u0131 riskleri ta\u015f\u0131yan bir tedavidir.\u0130mmunoterapi alerjik ast\u0131m\u0131 ve alerjik nezlesi olanlara, e\u011fer alerjenden ka\u00e7\u0131n\u0131lam\u0131yorsa yap\u0131labilir. A\u015f\u0131n\u0131n i\u00e7erisinde alerjenler oldu\u011fu i\u00e7in, a\u015f\u0131 sonras\u0131 anafilaktik \u015fok gibi yan etkiler nadiren g\u00f6r\u00fclebilmektedir. Bu nedenle, a\u015f\u0131, mutlaka gerekti\u011finde acil m\u00fcdahale yap\u0131labilecek ko\u015fullarda, yani hastanede uygulanmal\u0131d\u0131r. Tek ba\u015f\u0131na a\u015f\u0131 ile ast\u0131m\u0131 tedavi etmek, m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Ast\u0131m mutlaka ila\u00e7larla tedavi edilmeli, e\u011fer doktor uygun g\u00f6r\u00fcrse, belli ko\u015fullarda a\u015f\u0131 da tedaviye eklenmelidir. \u0130lk Yay\u0131n Tarihi: 27 Ekim 2013 @ 19:01"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/#breadcrumbitem","name":"Sevgili Bebek"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/sevgilibebek.com\/astim-bronsiale-ve-alerji\/#breadcrumbitem","name":"Ast\u0131m bron\u015fiale Ve Alerji"}}]}]