Sağlıklı Bir Yeni Doğan İçin Yapılması ve Yapılmaması Gereken Çevresel Olgular

Sağlıklı Bir Yeni Doğan İçin Yapılması ve Yapılmaması Gereken Çevresel Olgular

1. 1.      Soluduğunuz havadaki toz ve kirleticileri azaltın. Kendinizi kirleticilerin kaynağından soyutlayamayacağınız için (neticede bir dağ başında yaşamadığınıza göre), çevrenizdeki havayı temizlemeniz gerekmektedir. Çevrenizdeki havadan kirletici maddelerin temizlenmesinde oldukça etkili olan küçük negatif iyonizerleri (negatif iyon jeneratörü de denir) kullanmanızı tavsiye etmekteyiz. İyonizerler toz parçacıklarını (veya polen, sigara dumanı, karayollarından veya endüstriyel fabrikadan gelen dumandaki kimyasalları) bir araya kümeleyerek ve böylece tozu sizin solumak zorunda kalmayacağınız bir yere çekerek işlev görürler. Küçük ve kuvvetli bir negatif iyonizer hem evde hem iş yerinde kullanmak üzere yanınızda taşınabilinir.
   Negatif iyonizerler ve H.E.P.A. hava filtreleri, eşiniz veya iş arkadaşınız gibi yanında olmaktan kaçınamadığınız birinin sigara içmesi gibi durumlarda çok yardımcıdır. Sigara dumanını veya havadaki diğer zararlı maddeleri tamamen ortadan kaldıramasanız da bunlara maruziyetinizi olabildiğince aza indirmiş olursunuz.
   Birçok devlet yasası ve federal yasa kamuya açık alanlarda ve iş yerlerinde sigara içme konusunda kurallar koymaktadır. Bu durum hamile anneleri ve gelişmekte olan bebeklerini koruma konusunda epey yol alınmasını sağlamıştır.

1. 2.      Toksin ihtiva etme potansiyeli olan ürünlerden kaçının. Saç spreyleri, endüstriyel temizlik ürünleri, fırın temizleyiciler ve diğer toksik ürünlerin kullanımını azaltın veya tamamen kesin.
   Birçok anne, geleneksel olarak “annelik içgüdüsü” denen şeyin etkisiyle hamileliklerinin sonuna doğru harekete geçmektedir. Bebek odasını temizlemek ve hazırlamak konusunda takıntılı hale gelmektedir. Bu duruma çoğunlukla odanın veya mobilyaların boyanması da dahildir.
   Eğer boyamak zorundaysanız, su bazlı boyalar kullanın. Ancak biz hamile kalmadan önce boyamanızı tavsiye etmekteyiz. Hamilelik boyunca mümkünse petrol bazlı boyaları veya başka çözücüleri hiç kullanmayın. Bu maddeler solunum veya deri emilimi yoluyla direk olarak kana karışabilir ve sonucunda bebeğinize zarar verebilirler.
   Kapalı alanlarda fırın temizleyicileri, aerosoller ve başka çözücülerin dumanı yüzünden zayıf düşen insanlarla ilgili birçok örnek bulunmaktadır. Ameliyatlarda organik çözücülerin anestetik olarak (koklamanın mümkün olmadığı çok düşük konsantrasyonlarda) kullanılması ameliyat hemşirelerinde düşük oranlarının artışı ile alakalı bulunmuştur. Bunun sonucu olarak, ülke çapındaki hastaneler, bu gazların ameliyathanelerden temizlenmesi için hava temizleyicileri kurmuştur.
   Mutfağı veya banyoyu temizlediğinizde sadece hafif konsantrasyonlu mutfak temizleyicileri kullanın. Daha da güzeli, siz kimyasallarla haşır neşir olmadığınız başka bir yerin temizliğini yaparken, eşiniz,  bir aile bireyi veya arkadaşınızdan sizin için mutfak temizliğini yapmasını rica edin. Temizlikte veya başka işlerde, kimyasal maddeler kullanırken dikkatli ve sağduyulu olun.

1. 3.      İçmek ve yemek yapmak için saf su kullanın. Hamilelik döneminde saf su kullanmak özellikle önemlidir çünkü yetişkinler için güvenli bir su, gelişmekte olan bir bebek için güvenli olmayabilir. Su kaynaklarının çoğu güvenli olmasına rağmen, bazı şehir ve kamusal kaynakların zararlı kimyasal atıklarla kirlenmiş olduğu gösterilmiştir. Eğer suyunuzu analiz ettirdiğinizde saf olmadığını öğrenirseniz, içmek ve yemek yapmak için başka bir alternatif bulmanız gerekmektedir.
   Hamile kalmadan önce, hamileliğiniz boyunca ve aynı zamanda emzirdiğiniz sürece içmek ve yemek yapmak için arıtılmış su kullanın.
   Eğer şehir suyunuz şüpheliyse, şişe ve kaynak suyu iyi bir seçenek olabilir. Ancak, farklı tür şişe sularının değişik oranlarda mineraller içerdiğini unutmayınız. Bazı kaynak suları sodyumca (tuz) zengindir ve bunların hamileliğin son aylarında kullanımı önerilmez. Bazıları ise florür bakımından zengindir. Kullandığınız suyun mineral oranlarını kontrol edin.
   Bir başka seçenek ve bizim önerimiz ise, ters ozmozla su arıtımıdır. Evdeki musluğunuza takılan küçük bir cihazla ile yerel çeşme suyunuzdan oldukça saf bir su üretebilirsiniz. Karbon filtre kullanan su arıtma cihazları da kullanışlıdır ancak ters ozmoz kadar verimli değildir.

1. 4.      Aşırı sıcaklıklardan sakının. Duş alırken, banyo yaparken veya jakuzide aşırı sıcak su kullanmayın. Gelişmekte olan bebeğiniz sıcaklık değişimleri ile başa çıkamayabilir ve korunmaya ihtiyaç duyar.
   Bebeğinizin doğal sıcaklık koruması, ortamın hava sıcaklığı ne olursa olsun dahili vücut sıcaklığınızı muhafaza eden, vücudunuzun düzenleme sistemi tarafından sağlanır. Eğer çok sıcak bir küvete veya jakuziye girer ve bir süre kalırsanız, kaşlarınızda ter birikmeye başlar. Bu durum, vücudunuzun dahili sıcaklığınızı aşağıda tutmak için sıcaklığı ter olarak dışarı atarak çok çalıştığının göstergesidir. Hamilelik sırasında, bu durum ortaya çıkmadan küvetten çıkmalısınız.
   Bebeğinizi küvette, jakuzide veya saunada çok kalmaktan kaynaklanabilecek sıcaklık değişimlerine maruz bırakmamaya çalışın.
   Vücut sıcaklığınızı düzenleyen sistem çok soğuk suda yüzme veya belirgin şekilde soğuk bir kış günü yürüyüş dolayısıyla gerilebilir. Eğer sizin sıcaklık düzenleyiciniz gereğinden fazla çalışırsa, bebeğinizin henüz tam olarak gelişmemiş kendi sistemi ortamındaki zorlayıcı değişikliklerin etkilerini dengelemeye çalışırken daha da çok gerilecektir.

1. 5.      Yüksek sesten kaçının. 100 desibelden daha yüksek düzeydeki seslerden korunun. Araştırmalar 100 desibelden yüksek seslerin (motorlu çim biçme makinesi, elektrikli testere, otomobil veya gürültülü bir tren) bebeğinizde rahatsızlık belirtileri yarattığını göstermiştir. Gürültülü rock konserleri ve sesi çok yükseğe ayarlanmış stereo hoparlörler hamilelik boyunca tavsiye edilmemektedir.
   Eğer gürültülü bir toplu taşıma sistemi kullanmanız gerekiyorsa veya gürültülü bir ortamda çalışıyorsanız bebeğinizi karnınıza örteceğiniz battaniye benzeri bir dolgu maddesiyle koruyabilirsiniz. Çevrenizdeki gürültüyü elbette tamamen kesemezsiniz ancak yüksek ve rahatsız edici seslere olan tekrarlayan maruziyetinizi azaltabilirsiniz ve de azaltmalısınız. Diğer kültürler aşırı gürültünün, gelişmekte olan bebek üzerindeki zarar verici etkilerini uzun zamandır bilmektedir. Hamile kadının bakımı ve yaşam tarzını konu alan “Thaiko” adındaki 5.000 yıllık doğu yazması: “Hamile kadın erkeklerin sokaktaki yüksek sesli tartışmalarından uzak durmalı ve diğer yoldan yürümelidir.” diye tavsiyede bulunmaktadır.
   Bebeğinizle Tekmeleme Oyunu ve Birincil Kelimeler Listesi gibi alıştırmaları kullandıktan sonra, yüksek ve ürkütücü sesler ortaya çıkmadan önce (mümkün olursa) bebeğinizi hazırlamak için de aynı yaklaşımı kullanabilirsiniz. Yüksek ve gürültü kelimelerini kullanarak bebeğinize ani, yüksek seslere hazırlıklı olmasını öğretmek için Birincil Kelimeler Listesi’ndeki örneklere bakınız.
   Arada bir yüksek bir ses duyması, ses bir desibel sınırını aşıp kulak zarına zarar vermediği sürece bebeğe zarar vermez. Aslında bazı tıp merkezleri elektronik larinks denilen, yüksek bir tını üreten bir cihaz bile kullanmaktadır. Doktorlar, bebeği ürkütüp rahimde hareket etmesini sağlayarak larinksi fetüsün iyi olup olmadığını değerlendirme yöntemi olarak kullanmaktadır. Fetal hareket konusu açılmışken, Hadassah Üniversitesi, İsrail Küdüs’ten Eliahu Sadousky’nin doğmamış bir bebeğin normalde 30 dakikada beş kez hareket ettiğini ileri sürdüğü çalışmasını ilginç bulabilirsiniz. Eğer 30 dakikada üç kereden daha az hareket hissederseniz, daha yüksek bir hareket oranı olduğundan emin olmak için 1 ½ saat boyunca dinlemeniz gerektiğini belirterek devam etmektedir. Eğer hamileliğin son aylarında, sekiz saatte üç kereden veya 12 saatte on kereden daha az hareket hissederseniz hemen doktorunuza haber vermelisiniz.
   Bebeğinizin karnınızda hareket ettiğini hissetmek için onu ürkütmemelisiniz. Bebeğiniz ürkütülmeden de normal olarak hareket edecektir. Doğum Öncesi Sınıfı alıştırmalarını uygulamak genelde bebeğinizin karnınıza yapılan baskılara cevap vererek size her şeyin yolunda olduğunu söylemesine yol açar.

1. 6.      Hoşlandığınız müziği dinleyin. Siz dinlerken bebeğiniz de müziğe cevap verecek, rahatlamış ve sakinleşmiş hissedecektir. Bebek Uyarım Eğitimi Derneği’nin kurucusu olan, California Üniversitesi Los Angeles’tan Dr. Susan Ludington-Hoe müziğin vuruşlarının kalp atışınıza benzemesinden dolayı bunun doğru olduğuna inanmaktadır. Kitabın ekler kısmında özellikle sakinleştirici müziklerden bir seçme bulabilirsiniz.
   Mozart ve Chopin’in klasik müziklerinin özellikle sakinleştirici olduğu görülmektedir. Bebeği rahatsız edebilecek yüksek sesli rock ve rap müzikleri tavsiye etmemekteyiz. Eğer dinlemek zorundaysanız, müziğin sesini kısın ve bebeği gürültüden izole etmek için karnınıza bir battaniye veya yastık örtün.

1. 7.      Stresli yüzleşmelerden uzak durun. Bebeğiniz ara sıra meydana gelen bir tartışmanın yüksek sesini ve stresini kaldırabilirse de, bu tip durumların tekrarlanmasından kaçının. Vücudunuz beyninizden kimyasallar salarak strese fiziksel olarak tepki verir ve bu kimyasallar bebeğinize ulaşıp onu üzebilir. Esasen, stresi hayatınızdan tamamen çıkarmak imkânsızsa da, ileride bu yazılarımızda bulabileceğiniz stres azaltma esasları, hem sizin hem de gelişmekte olan bebeğinizin yararı için stresi büyük oranda düşürmenize yardımcı olabilir.
2. 8.      Floresan ışığa daha az maruz kalmaya çalışın. Hayvanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalar floresan aydınlatmanın doğum oranlarını etkilediğini ve doğum kusurlarında payı olduğunu göstermiştir. Bildiğimiz kadarıyla, insanlarda yapılan herhangi çalışma bu durumu desteklemese de, potansiyel negatif etkileri indirgemek adına floresan ışığa maruziyetinizi azaltmak akıllıca olabilir. Aydınlatma mağazalarının çoğunda bulabileceğiniz, doğal, dengeli-ışıklı ampuller kullanmanızı önermekteyiz. Ayrıca, dışarıda, doğal ışıkta zaman geçirmeyi de deneyin.
   Başka çalışmalar, olumsuz ruh hali çalkantılarının uzun dönemler boyunca az güneş ışığı alan yerlerde yaşayan insanlarda artış gösterebileceğini ortaya çıkarmıştır. İnsanların gün ışığından uzun dönemler mahrum olduğu Sovyetler Birliği’nin uzak, kuzeydoğu bölgelerinde, bazı insanlar kış ayları boyunca artan bir depresyon olan Mevsimsel Duygu Bozukluğu’ndan (MDD) muzdariptir. Bu bölgede okul çocukları, güneşin yokluğunu telafi etmek için kış ortasında her gün kısa bir süre ultraviyole ışık altında “güneşlenmektedirler”.  Çocukların kemik hastalıkları ve şekil bozukluklarından korumak için gerekli olan D vitamini de ultraviyole ışıktan sağlanmaktadır.
   Bu nedenle, hamilelik süresince doğal gün ışığı altında zaman geçirmek iyi bir fikirdir. Eğer bir ofiste çalışıyorsanız, haftada birkaç gün öğle yemeğinizi dışarıda yemeyi deneyin.

Fiziksel Aktivite Konusunda Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler

1. 1.      Hamilelik sırasında yeni ve yorucu herhangi bir spora başlamayın. Hamileliğiniz ilerledikçe vücut ağırlığınız ve ağırlık merkeziniz değişir. Tecrübeli atletler bile hamileliklerinin başında küçük ağırlık değişimleriyle karşılaşırlar. Örneğin, binicilik ve kayak dengenizi çabucak değiştirebilmenizi gerektiren iki spordur. Ek olarak,  bu iki spor da doğası gereği fiziksel olarak, bariz biçimde tehlikeli olduğundan kaçınılması gereken sporlardır.
2. 2.      Yüzmeyi şiddetle tavsiye etmekteyiz. Yüzerken vücut ağırlığınız su tarafından desteklenmektedir ve mümkünse denizi tavsiye ediyoruz. Ama klora karşı özel bir duyarlılığınız yoksa kapalı veya açık havuzlarda da yüzmek hamilelik boyunca faydalı bir egzersiz olacaktır. Suyun vücut hareketlerinize dirençli olması kaslarınızın güç kazanmasına yardımcı olur, nefes alıp verişinizi geliştirir.

1. 3.      Kolay ve tekrarlı hareketler içeren hafif bir aerobik de etkinlik düzeyi çok yorucu olmadığı sürece yararlı olabilir. Yani bu da, uygulamada daha kısa antrenmanlar, düşme, takılma, çok yorulma veya nefesinizin kesilme olasılığını düşüren daha oturaklı hareketler anlamına gelmektedir. Basit bir şekilde olduğu ve dengenizi koruyabildiğiniz sürece hamilelik boyunca dans edebilirsiniz.
   Hamile olduğunuzu öğrendiğinizde kondisyonsuz olduğunuzu düşünerek “forma girmek için” yoğun programlar denemeyin. Bunun yerine yavaş ve istikrarlı bir sürece odaklanın. Ağırlığınız değiştikçe hareketlerinizi de nasıl değiştirdiğini izleyin, böylece egzersiz programınızdan zevk almayı ve ona bağlı kalmayı öğreneceksiniz.

1. 4.      Ağrı veren veya karın bölgesine zarar verme riski olabilecek herhangi bir hareketi yapmayı bırakın.  Örneğin, fiziksel etkinlikler sonrasında kuvvetli İsveç masajı yaptırıyor veya çok sıcak bir banyo yapıyorsanız, hamilelik süresince daha yumuşak ve daha az stresli hale getirmek için bu etkinliklerinizde düzeltmeler yapmalısınız. Bu ve başka etkinliklerin karnınızdaki bebeğiniz için nasıl bir şey olduğunu hayal etmeye çalışmak, uygun şekilde değişiklik yapmanızda yardımcı olacaktır.
   Bebeğiniz karna herhangi bir darbe veya baskı olmaksızın çok şiddetli harekete geçiş ve duruşlar dolayısıyla (bir araba kazasında olduğu gibi) yaralanabilir. Fetüsün kütlesi ve plasentanın hareket halindeki dahili kuvveti kaza sırasında yaralanmalar için yeterli olabilir.
   Bazı kadınlar emniyet kemeri takmanın bebeklerine zarar verebileceğine dair endişelerinden bahsetmektedir. Durum bunun tam tersidir. Arabada seyahat ederken emniyet kemeri takmak kazalarda hem anne hem de doğmamış bebeğinin yaralanma riskini oldukça düşürmektedir.

1. 5.      Hamilelik için özel bir egzersiz programları iyi bir fikirdir. Bu egzersiz rejimleri, değişmekte olan vücudunuzu ve sizi doğum sancısı ve doğuma hazırlamak için özel olarak tasarlanmıştır. Birçok hastane ve doğum merkezinin bu tip programları bulunmaktadır. Mümkün olursa bu programlara katılmanızı öneririz.
2. 6.      Masaj stresi azaltmak ve kasları güçlendirmek için çok yardımcıdır. Masaj aynı zamanda bazı kadınların cinsellikleri ve cinsel izlenimleri konusunda güvensiz hissettikleri dönemde, eşleri veya partnerleriyle ilişkilerinin fiziksel boyutunu geliştirmeleri için de iyi bir yol olabilir.
   Masaj yaparken  Birincil Kelimeler Listesi’ne başvurun ve bebeğinizin hissediyor olabileceği olgulara uygun olarak kelimeler kullanın. Karna yüksek basınç yapan masajlar veya derin doku masajları hamilelik boyunca tavsiye edilmez. Esneme gibi bazı yoga bölümleri de yararlı olabilir.

1. 7.      Meme başı uyarımı. Bazı hamile kadınların emzirmek için daha dayanıklı hale gelmeleri amacıyla göğüslerini yağ veya merhemlerle ovmaları teşvik edilmektedir. Bu hiç de kötü bir fikir değildir.
   Doktorlar, ebeler ve hemşireler,  doğuma yardımcı olması için, doğuma yaklaştığı zaman veya doğumun ikinci safhasında anneye göğüslerini ovdurarak “meme başı uyarım testini” yaptırabilir.  Bu uyarım döl yatağı kasılmalarına neden olan pitosin (hipofiz bezi hormonu) salınımını sağladığı için fetüsün iyi durumunu test etmek amacıyla yapılır. Eğer göğüsler dayanıklılık için gereğinden fazla uyarılırsa, kasılmalar anormal şekilde uzayabilir ve bu da bebeğe olası bir zarar verebilir.
   Göğüsler cinsel etkinlik sırasında da ovulabilir. Eğer hamileliğin sonlarında, cinsel uyarım için göğüslerinizi ovma veya ovdurma gibi bir eylem sırasında herhangi bir kasılma benzeri bir duyum hissederseniz durmanız çok önemlidir. Bu konuyu doktorunuz veya başka bir sağlık uzmanıyla konuşmalısınız.

İlk Yayın Tarihi: 1 Ocak 2014 @ 15:30