Çocuklar ve Çoklu Zeka Kuramı

Dünyanın tanınmış saygın üniversitelerinden biri olan Harvard Üniversitesi psikoloğu Howard Gardner, zekanın sadece IQ puanı olmaktan çok daha öte bir kavram olduğunu savunan ilk eğitim kuramcısıdır denilebilir. Kendisi 1983 yılında Çoklu Zeka Kuramını geliştirmiştir ve bu görüş günümüzde eğitim dünyasında kabul görmüş bir kuramdır.

Peki nedir bu Çoklu Zeka Kuramı? Günümüzde eğitim ve psikoloji dallarında gelişmelere göre insanların neler yapabildiğinden çok, neler yapabileceği düşünülmelidir. Bu tip olumlu yaklaşım Çoklu Zeka Kuramının temelini oluşturur. İşte Çoklu Zeka Kuramı da bu amaçla yeni pedagojik yöntemlerin tartışılması için ortaya konmuştur.

Gardner’a göre zeka, problem çözme kapasitesi ya da değerli bir veya birden çok kültürel yapı elemanına şekil vermektir. Gardner Çoklu Zeka Kuramının temelinde biyolojik ve kültürel boyutların yer aldığını söylemektedir.

Zekanın gelişmesinde avantaj ve dezavantaj yaratan çevresel faktörler mevcuttur. Bunlar aşağıda örneklenmiştir:

1. Kaynaklara Ulaşım Şansı:

Ailenin maddi durumu iyi değilse, yetişen çocuk piyano keman gibi bir müzik aleti çalmaya dolayısıyla müzikal zekayı geliştirebilecek enstrümanlara ulaşamadığından bu zekanın güçlenmesi, gelişmesi kolay değildir.

2. Tarihsel, Kültürel Faktörler:

Yetişirken ailede okulda matematik ve fen bilgisine dayalı programlar önemseniyorsa, çocuğun mantık ve matematik zekası gelişebilir. Örneğin Singapur’da ilköğretim düzeyinde okullarda işlenen matematik müfredatı çoğu ülkede lise düzeyindeki öğrencileri zorlayacak içeriğe sahiptir, bu bağlamda bu ülkenin çocuklarının yaşıtlarına oranla çok daha yüksek bir matematik zekalarının olması son derece doğaldır.

3. Coğrafi faktörler:

Kırsal alanda yetişmiş bir çocuk, kentsel alanda yetişmiş bir çocuğa oranla bedensel zekasını daha çok geliştirebilir.

4. Ailesel Faktörler:

Ressam olmak isteyen bir çocuğun ailesi, onun avukat olmasını istiyorsa ve bu konuda destek ve ortam sunuyorsa çocuğun dil zekasının gelişeceği açıktır.

5. Durumsal Faktörler:

Kalabalık bir ailede büyümüş ve kalabalık bir ailede yaşayan bireyler, doğalarında sosyallik olmadıkça kendilerini geliştirmek için daha az zamana sahip olurlar.

Görüldüğü gibi bu etkileşimler ve bunlara bağlı olarak zekanın değişik boyutları geliştirilebilir.

Zekanın farklı boyutları olmakla birlikte, bu boyutlar birbirinden çok ayrı yapılar ya da özellikler değildir. Örneğin bir basketbol oyuncusu bedensel zekayı rakibinden top kaparak koşarken, uzamsal (şekil –uzay) zekayı potayı uzaktan atış için hedeflerken, dil ve sosyal zekayı takım arkadaşları ile taktiksel tartışır ve oyun kurallarını yorumlarken, öze dönük (kişisel) zekayı kendini değerlendirirken kullanmaktadır.

İlk Yayın Tarihi: 14 Nisan 2015 @ 17:53